Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. Қазақ ұлттық өнер университетінде «Референдум – демократияның жоғары көрінісі» атты семинар өтті, деп хабарлайды елорда әкімдігінің ресми сайты.
Онда профессор-оқытушылар құрамына конституциялық реформалардың маңыздылығы түсіндірілді. Іс-шараға ҚР Парламенті Сенатының депутаттары қатысты.
Жиында сөз алған сенатор Владимир Волков профессор-оқытушылар құрамын өткен мәдениет және өнер қызметкерлері күнімен құттықтады.
Бұл мереке қоғамдағы маңызды рөлдеріңізді ерекше атап өтуге бағытталған. Сіздер мәдени мұраны келесі ұрпаққа аманаттайтын боласыздар. Әріптестеріммен бірге сіздерді осы айтулы күнмен құттықтаймын. Мереке қарсаңында Мемлекет басшысы өнер мәдениетінің 42 қызметкеріне «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» жоғары атағын берді. Бұдан басқа, «Қазақстан Республикасының Халық әртісі» атағын қайтару туралы ұсыныс талқылауға жіберілді. Бұл өте керемет. Жастарға айтарым, болашақ сіздердің қолдарыңызда, – деді спикер.
Осыдан кейін сенатор ел Конституциясына енгізілетін өзгерістерді түсіндіруге көшті. Ол референдум елде 27 жыл өткізілмегенін еске салып, бұл оқиға «халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидасына сәйкес келетінін атап өтті.
18 жасқа толғандар референдумға алғаш рет қатысатыны түсінікті. Мұндай оқиға елімізде екінші рет өткелі тұр. Алғашқысы 1995 жылы қазіргі Конституция қабылданып, Президенттің өкілеттіктерін ұзарту бойынша дауыс беру өткізілген. Менің ойымша, бәріңіз учаскелеріңізге барып, Конституцияға өзгеріс енгізуге немесе оған қарсы дауыс беруге болатын жалғыз сұраққа дауыс бересіздер. Конституциялық кеңес барлық түзетулерді мойындады. Елдің негізгі заңына енгізілетін басты түзетулердің бірі – жер және табиғи ресурстар туралы ережелер. Жаңа нұсқасында жерге, оның қойнауына және байлығына барлық меншік құқығы халыққа тиесілі деп айтылған. Ал сіздер бұл нормаға қарсы дауыс бере аласыздар ма? Ал өлім жазасына тыйым салынатынына қарсы дауыс бергіңіз келе ме? Біз әріптестерімізбен бірге бұл жолға ұзақ жеттік. Халықаралық, қылмыстық және өзге де кодекстерге халықаралық келісімдерге қол қойды. Енді Конституция өлім жазасын толығымен жояды. Қарапайым адамның құқығын кеңейту мәселелері қаралды. Ол үшін адам құқықтары жөніндегі уәкіл мәртебесі тағайындалады. Сол сияқты конституциялық сотқа жүгінетін тәуелсіз тұлға. Бұл өте маңызды өзгеріс. Егер қазір бар Конституциялық Кеңес бұзушылықтар тәжірибесін жинақтап, ұсынымдар түрінде баяндамалар жасаса әрі оның құқықтары бұзылды деп есептесе, әр адам нақты өтініш бойынша Конституциялық сотқа жүгіне алады. Егер бұл сіздің құқығыңызды бұзса, заң нормасын немесе бүкіл заңды жойса, сот қорытынды шығарады, – деді Владимир Волков.
