Стратегиялық даму және реформалар агенттігі елдің 2029 жылға дейінгі Ұлттық даму жоспарын бекіту туралы Президент Жарлығының жобасын дайындады, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Қазақстанның 2029 жылға дейінгі Ұлттық даму жоспары мемлекеттің орта мерзімді кезеңдегі даму басымдықтарын айқындайды.
ҰДЖ-ның іске асыру нәтижелері 2029 жылға қарай экономиканың орташа жылдық өсу қарқыны 6-7% деңгейінде және жан басына шаққандағы ЖІӨ-нің 1,8 есеге және медианалық жалақының нақты мәнде 2,4 есеге ұлғаюында көрсетілген азаматтардың әл-ауқатының елеулі өсуі арқылы ЖІӨ-ні 450 млрд АҚШ долларына дейін екі есеге арттыру болады.
Сондықтан, ҰДЖ-2029 шеңберінде экономикалық қайта құрулардың негізінде жатқан бес өтпелі қағидат айқындалды.
Бұл қағидаттар орта мерзімді көзқарастың құндылық бағдарларын белгілейді және даму басымдықтары мен күтілетін нәтижелерде көрініс табады.
- Жаһандық бәсекеге қабілеттілікті арттыру және тауарлар мен қызметтердің сапасын жақсарту үшін ырықтандыру және бәсекелестікті ынталандыру.
- Экономиканы өсу үшін жеткілікті инвестициялармен қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін кәсіпкерлікті қорғау және инвесторлар үшін түсінікті, болжамды және тартымды экономикалық саясат.
- Сапалы білім беруді қамтамасыз етуге және кәсіпкерлік және шығармашылық бастаманы қолдауға бағытталған қазақстандықтардың әлеуетін ашу.
- Инновациялық белсенділікті кеңейту, салалар мен кәсіпорындарды жаңғырту және цифрландыру арқылы экономиканың өнімділігі мен күрделілігін арттыруға баса назар аудару.
- Өңірлердің дамуындағы сыни алшақтықтарға жол бермеу және өңірлердің өз әлеуетін және үлкен экономикалық дербестігін іске асыруы үшін жағдайлар жасау.
ҰДЖ-2029 жоспарланған нәтижелер мен іске асыру тетіктерінің ортақтығы негізінде 4 блокқа топтастырылған дамудың 17 бағытын қамтиды:
1. Өмірдің жоғары сапасын қамтамасыз ету
2. Экономиканың мықты іргетасын қалау,
3. Экономикалық өсудің жаңа нүктелерін дамыту
4. Экономика мен қоғамдық өмірдің түпкілікті өзгерістері
Бірінші блок – өмір сүрудің жоғары сапасын қамтамасыз ету сапалы денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау және жайлы орта сияқты даму бағыттарын қамтиды.
2029 жылға дейінгі саланы дамытудың басымдықтары
2029 жылға қарай дамудың осы бағытының негізгі мақсаты – халық денсаулығының жалпы деңгейін арттыру және орташа өмір сүру ұзақтығын 76,3 жасқа жеткізу, бұл денсаулық сақтау жүйесін кешенді жаңғыртуды талап етеді, саланы қаржыландыруды ЖІӨ-нің 5,0%-ына дейін жеткізеді, оның ішінде денсаулық сақтауға мемлекеттік шығыстарды ЖІӨ-ден 3,7%-ға дейін ұлғайту есебінен. 2029 жылға дейінгі көкжиекте даму аурушаңдықтың алдын алуға және өлім-жітім деңгейін төмендетуге, міндетті медициналық сақтандыру жүйесін дамытуға, оның тартымдылығын арттыруға, сондай-ақ медициналық қызметтердің сапасы мен медицинаның қолжетімділігін арттыруға бағытталатын болады.
Денсаулық сақтау жүйесін дамыту шеңберінде келесі 4 басымдық белгіленді:
Аурулардың алдын алуды күшейту және халық арасында өлім-жітімді азайту
Бұл бағыттағы күш-жігер негізгі қауіп факторларының әсерінен аурушаңдықты болдырмауға және өлім-жітім деңгейін төмендетуге, нәрестелер мен ана өлімін төмендету бойынша кешенді шараларды іске асыруға, халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы мен биоқауіпсіздігін қамтамасыз етуге, сондай-ақ халықты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді дамытуға бағытталатын болады. халық және отандық фармацевтикалық өндіріс.
Денсаулық сақтауды қаржыландыру жүйесін жетілдіру
Бұл бағыттағы жұмыс медициналық көмектің сапасы мен қолжетімділігін арттыруға, 2029 жылға қарай жалпы денсаулық сақтау шығындары құрылымындағы қалтадан тыс шығыстардың үлесін 20%-ға дейін төмендетуге, сондай-ақ денсаулық сақтаудың жалпы шығындарын 5%-ға жеткізуге бағытталатын болады. ЖІӨ, оның ішінде МӘМС арқылы.
Медициналық көмектің сапасын арттыру
Медициналық көмектің сапасын арттыру үшін медициналық ұйымдарды міндетті аккредиттеуді енгізу қарастырылады, цифрлық технологиялар қолданылады, сондай-ақ медициналық кадрларды одан әрі оқыту және олардың біліктілігін арттыру қолға алынады.
Медициналық көмектің сапасын арттыру үшін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін және міндетті медициналық сақтандыруды жеткізушілерді міндетті аккредиттеуді, сондай-ақ сапаны басқарудың уәждемелік тетіктерін енгізу үшін жағдайлар жасалатын болады.
Сондай-ақ денсаулық сақтау саласының цифрлық трансформациясы болады.
Цифрлық трансформация шеңберінде eDensaulyq электрондық денсаулық сақтаудың жаңа цифрлық архитектурасына көшуді жүзеге асыру ұсынылады. eDensaulyq электрондық денсаулық сақтау архитектурасы азаматтардың қажеттіліктеріне бағытталған азаматтардың ұлттық электрондық денсаулық паспортын толық және жан-жақты қалыптастыруға, сондай-ақ микросервис архитектурасын пайдалануға көшуге және анықтамалық деректер базасын құруға ықпал етеді.
Дәрілік рецепттер, медициналық құжаттар, медициналық анықтамалар, вакцинация деректері, ауруханаға жатқызу, емдеу, соның ішінде балалар туралы ақпарат сияқты барлық маңызды ақпарат eDensaulyq цифрлық платформасында қолжетімді болады.
Медициналық көмекке қолжетімділікті арттыру
Бұл бағыттағы жұмыс медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыруға және ауыл тұрғындарын алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету объектілерімен қамтуды арттыруға, сондай-ақ медициналық инфрақұрылымды салу мен жаңғыртуға бағытталатын болады.
2029 жылға дейінгі білім мен ғылымды дамытудың басым бағыттары
2029 жылға дейінгі көкжиекте саланы дамыту мектепке дейінгі білім берудің қолжетімділігін арттыруға, орта білім беру сапасын арттыруға, еңбек нарығының қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ТжКБ жүйесін жетілдіруге, жоғары білім деңгейін әлемдік стандарттарға дейін арттыруға және ұлттық ғылым моделін қайта жүктеуге бағытталатын болады.
- Ыңғайлы, қауіпсіз және сапалы тәрбие ортасын қамтамасыз ете отырып, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың қолжетімділігін арттыру
Осы бағыттағы жұмыс 2-ден 6 жасқа дейінгі балаларды мектепке дейінгі біліммен қамтуды 2029 жылға қарай 100% - ға дейін арттыруға бағытталатын болады. Негізгі міндеттер мектепке дейінгі ұйымдардағы орындар санын ұлғайту және мектепке дейінгі білім беру сапасын арттыру болады. Осы басымдық бойынша маңызды прогреске қысқа мерзімде қол жеткізу керек.
- Оқушылардың функционалдық сауаттылығын және орта білім беру жүйесінің инфрақұрылымдық қамтамасыз етілуін арттыру
Осы бағыттағы негізгі нәтиже PISA тестінің нәтижелері бойынша мектептегі білім сапасын бағалау нәтижелерін ЭЫДҰ елдерінің төменгі квартилінің деңгейінен төмен емес деңгейге дейін арттыру болады: оқу сауаттылығы – 480, математикалық сауаттылық – 482, жаратылыстану сауаттылығы – 492. Негізгі міндеттер ұлттық және әлемдік трендтерді ескере отырып, білім беру мазмұнын циклдік қайта қарау, педагогикалық және басқарушылық құрамның сапасын арттыру, инфрақұрылымды дамыту, сондай-ақ мектептерді дамытудың сараланған тәсілдерін енгізу болады.
- Еңбек нарығының қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ТжКБ жүйесін жетілдіру
Осы бағыттағы жұмыс ТжКБ-мен бітіргеннен кейінгі бірінші жылы түлектердің жұмысқа орналасу деңгейін арттыра отырып, ТжКБ нарығы мен жүйесі талаптарының үндестірілуін арттыруға бағытталатын болады. Негізгі міндеттер жұмыс берушілермен жұмыс моделін жетілдіру, 9-сыныптан кейін студенттерді техникалық және кәсіптік біліммен қамтуды ұлғайту, педагогтердің кәсіптік деңгейін арттыру болады, бұл ТжКБ саласында кадрлар даярлау сапасын жақсартуға әсер етеді.
- Жоғары білім деңгейін әлемдік стандарттарға дейін арттыру
Негізгі міндеттер жеке кәсіпорындармен әріптестікті дамыту, үздік оқытушы кадрларды тарту және дамыту, жоғары білім беруді одан әрі интернационалдандыру, сондай-ақ шетелдік университеттермен әріптестікті кеңейту және жоғары оқу орындарының инфрақұрылымын жаңарту болады.
- Ұлттық ғылым моделін қайта жүктеу
Бұл бағытта жұмыс 2029 жылға дейін коммерцияланатын жобалардың үлесін және ҒЗТКЖ коммерцияландыру жобалары мен қолданбалы ғылыми зерттеулерді жеке қаржыландыруды, зерттеушілер санын арттыруға бағдарланады, нәтижесінде Қазақстандағы ҒЗТКЖ шығындарының үлесі ЖІӨ-нің кемінде 1% деңгейіне жетуі тиіс. Негізгі міндеттер ғылыми қызметке сұранысты арттыру, кадрлық әлеуетті нығайту, ғылымды әкімшілендіру сапасын арттыру және ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту болады.
Әлеуметтік қорғау
Саланы дамытудың 2029 жылға дейінгі басымдықтары
2029 жылға қарай әлеуметтік қорғау жүйесінің мақсаты-кедейлікпен күрес шараларының тиімділігін арттыру, сақтандыру компонентінің рөлін күшейту, зейнетақы жүйесінің тиімділігін арттыру. 2029 жылға дейінгі көкжиекте саланы дамыту қолдаудың атаулылығын күшейтуге, азаматтардың зейнетақы жинақтарының өсуіне және инклюзивті қоғам құруға бағытталатын болады, нәтижесінде табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен халықтың үлесі қысқарады.
Бұл сала аясында да 5 басымдық белгіленді
- Әлеуметтік қолдау шараларын көрсету тәсілдерін жетілдіру
Осы басымдық шеңберіндегі жұмыс әлеуметтік қолдау шараларын толық, атаулы және белсенді көрсетуге бағытталатын болады. Күтілетін нәтиже проактивті түрде көрсетілетін мемлекеттік қызметтер үлесінің ұлғаюы болады.
- Атаулы әлеуметтік көмектің тиімділігін арттыру
Осы басымдық шеңберіндегі жұмыс атаулы әлеуметтік көмектің тиімділігін арттыруға бағытталатын болады. Негізгі міндеттер мұқтаждықты бағалау және әкімшілендіру тетіктерін жетілдіруді қамтиды.
- Әлеуметтік қорғаудың сақтандыру компонентін дамыту
Осы басымдық шеңберіндегі негізгі фокус сақтандыру компонентін дамыту және халықты әлеуметтік сақтандыру жүйесімен қамтуды ұлғайту болады.
Әлеуметтік қорғау жүйесінің сақтандыру компонентін дамыту. Жұмыс істейтін халық үшін түрлі уәждемелік тетіктерді қолдану арқылы халықтың әлеуметтік сақтандыруға тартылуын арттыру жөнінде шаралар қабылданады. Бұл шаралар төлемдер бойынша ТАК-ты біртіндеп ұлғайту, халықты әлеуметтік сақтандырудың артықшылықтары туралы хабардар ету арқылы жүйенің тартымдылығын арттыруға бағытталады.
Міндетті әлеуметтік сақтандыру түрлерін кеңейту жөнінде шаралар қабылданады. Бұдан басқа, төлемдер арасындағы ағымдағы теңгерімсіздіктерді жою, қор активтерін басқарудың тәуелсіздігін арттыру, олардың нақты кірістілігі мен нысаналы пайдалануының өсуі жөніндегі мәселелер пысықталады.
- Азаматтардың зейнетақы жинақтарының өсуі
Осы басымдық шеңберінде жұмыс зейнетақы төлемдерінің барабарлығын қолдауға, бейресми жұмыспен қамтылған халықтың зейнетақы жүйеге тартылу деңгейін арттыруға және зейнетақы активтерін басқару тиімділігін арттыруға бағытталатын болады.
Зейнетақы төлемдерінің барабарлығын сақтау. Жеке зейнетақы жинақтарының өсу қарқынын арттыруға 2024 жылдан бастап енгізілген жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын енгізу ықпал ететін болады, олар 2028 жылға қарай 1,5%-дан 5%-ға дейін жеткізу ставкасынан бастап жұмыс берушінің қаражаты есебінен төленеді. Жұмыс берушінің зейнетақы жарналарын төлеуге қатысуы – бұл қызметкердің зейнеткерлік болашағы үшін бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі қағидатын іске асырудың классикалық моделі.
Сондай-ақ, бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылатын әлеуметтік төлемдер үшін қолданылатын ең төменгі базалық зейнетақы мөлшерін 54-тен 70%-ға дейін, ең жоғары – 100-ден 120%-ға дейін кезең-кезеңімен жеткізу жалғастырылатын болады.
- Инклюзивті қоғам құру
Осы басымдық шеңберіндегі жұмыс мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыруды арттыруға, әлеуметтік маңызы бар объектілердің қолжетімділігін арттыруға және әлеуметтік қызметтердің сапасын арттыруға бағытталатын болады.
Құжаттың толық нұсқасын Ашық НҚА порталынан оқып, таныса аласыздар.
