Туу деңгейінің төмендеуі өмір сүру құнының өсуімен және болашаққа алаңдаушылықпен байланысты. Бұл туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының Халықты орналастыру қоры (UNFPA) баяндамасында айтылған, деп хабарлайды BAQ.KZ.
UN News сайты жариялаған дерекке сәйкес, әлем халқының үштен бірінен астамы тұратын 14 елде сауалнама жүргізілді. Сауалнамаға сәйкес, әлемдегі әрбір бесінші адам өзі қалағандай көп балалы бола алмайтынын айтқан.
Респонденттердің келтірген негізгі себептері – бала тәрбиесінің қымбаттығы, еңбек нарығындағы тұрақсыздық, қолжетімді баспананың жоқтығы, әлемнің болашағына алаңдаушылық, лайықты серіктестің жоқтығы.
Тым көп адамдар өздері қалаған отбасына ие бола алмайды. Мәселе қалаудың жоқтығында емес, таңдау мүмкіндігінің жоқтығында және бұл жеке адамдар мен тұтастай алғанда қоғам үшін ауыр зардаптарға әкеледі. Бұл нағыз туу дағдарысы. Жауап – адамдардың талаптарына жауап беру: ақылы отбасылық демалыс, қолжетімді репродуктивті денсаулық сақтау және серіктестер тарапынан қолдау, – деді ЮНФПА атқарушы директоры Наталья Канем.
Сауалнамада респонденттердің жартысынан көбі экономикалық себептерді қалаған бала санына ие болуға кедергі деді. Сондай-ақ әрбір үшінші әйел жоспарланбаған жүктілікті бастан кешіргені атап өтіледі. Жасы 50-ден асқан респонденттердің 40%-ы қалағанынша көп балалы бола алмағандықтарын айтты.
Баяндама авторлары атап өткендей, бала тууды арттыруға арналған жеңілдетілген немесе мәжбүрлеу шаралары – туу кезінде біржолғы төлемдер немесе бала туудың мақсатты көрсеткіштерін енгізу – тиімсіз және адам құқықтарын бұзуы мүмкін.
ЮНФПА үкіметтерді қолжетімді баспанаға инвестиция салу, лайықты жұмыс орындарын құру, бала күтіміне арналған лайықты ақылы демалысты енгізу және балалы болу денсаулығына қызмет көрсетудің толық спектрін ұсыну арқылы адамдардың мүмкіндіктерін кеңейтуге шақырады. Сонымен қатар Қазақстанда да 2025 жылдың бірінші тоқсанындағы қорытынды бойынша туу көрсеткіші соңғы 11 жылдағы ең төменгі деңгейді көрсетті.