Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. Денсаулық сақтау министрі Алексей Цой Мемлекет басшысының қылмыстық-атқару жүйесінің медициналық мекемелерін азаматтық Денсаулық сақтау жүйесіне кезең-кезеңмен беруге дайындығы туралы тапсырмасының орындалуын тексеру мақсатында жұмыс сапарымен Қарағанды облысына барды.
Ол АК-159/1, СИ-16 қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінің сотталғандарын медициналық қамтамасыз етумен танысты және объектілердің ҚАЖД медициналық қамтамасыз ету функцияларын денсаулық сақтау министрлігінің қарамағына кезең-кезеңімен беруді пилоттық режимде өткізуге дайындығын тексерді.
Министр бастаған делегация құрамына облыс әкімінің орынбасары Ермек Алпысов, ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі Ажар Ғиният, ҚР ІІМ ҚАЖ комитетінің төрағасы Жанат Ешмағамбетов кірді, мекемелерді тексерді, сотталғандарға медициналық қызмет көрсетілетін үй-жайларды қарап шықты және медициналық пункттердің материалдық-техникалық базасын бағалады.
Денсаулық сақтау министрі мекемелерді аралау барысында медициналық қамтамасыз ету функциясын Денсаулық сақтау министрлігінің қарамағына берудің басты мақсаты сотталғандарға медициналық көмек көрсетуді арттыру және медициналық қызмет көрсетудің бірыңғай жүйесін құру болып табылатынын атап өтті.
Біздің мақсатымыз аумақтық денсаулық сақтау органының медициналық ұйымдарымен білікті медициналық көмек көрсету мәселелері бойынша өзара іс-қимылды жақсарту. Азаматтық Денсаулық сақтау саласында сотталғандардың қазіргі заманғы тексеру, диагностика және емдеу әдістеріне қол жетімділігі кең болды. Сотталғандарды алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарына бекітетін болады. Онда қамаудағылар қосымша медициналық қызметтерді ала алады, - деп атап өтті ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің басшысы.
Өз кезегінде ҚР ІІМ ҚАЖ комитетінің төрағасы Жанат Ешмағамбетов сотталушының денсаулығына ажырамас құқығы екенін атап өтті.
Халықаралық және ұлттық сарапшылар атап өткендей, бас бостандығынан айыру әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіруге ғана қатысты емес, сонымен қатар Адам құқықтарының сақталуын қамтамасыз етеді. Мекемеде болған кезде сотталған адам оқшаулану фактісіне сүйене отырып, қажет болған жағдайда ғана заңмен шектелетінін түсіну керек. БҰҰ-ның ең төменгі стандартты ережелеріне сәйкес сотталушының денсаулығына құқық ажырамас болып табылады. Өкінішке орай, бүгінгі күні қолданыстағы медициналық қамтамасыз ету жалпы қабылданған стандарттармен келіспейді. Біздің жүйемізді жаңғырту аясында сотталғандарды пенитенциарлық медицина функцияларын денсаулық сақтау министрлігінің қарамағына беру сотталғандарға тексеру, диагностика және емдеудің заманауи әдістеріне кеңінен қол жеткізуге мүмкіндік береді, - деп атап өтті ҚР ІІМ ҚАЖ комитетінің төрағасы Жанат Ешмағамбетов.
Айта кету керек, Қарағанды облысының аумағында қылмыстық – атқару жүйесі мекемелерінің ірі желісі ашылған, онда 10 нысан бар, оның ішінде 2-і республикалық маңызы бар туберкулезбен ауыратын науқастарды ұстауға арналған. Ағымдағы жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша бас бостандығынан айыру орындарында 3867 адам ұсталады.
2014 жылы денсаулық сақтау жүйесі мен ҚАЖ арасында сотталғандарға медициналық қызмет көрсету бойынша өзара ынтымақтастық туралы Меморандум жасалды, оған сәйкес АҚ мекемелерінің контингенті аумақтық қағидат бойынша МСАК ұйымдарына бөлінді. Осылайша, салалық мамандардың консультацияларының қолжетімділігі, диспансерлік топтарды дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету жақсартылды.
Бұдан басқа, бейінді стационарларда АК контингентін жедел емдеу және тәулік бойы бақылау үшін мамандандырылған палаталардың болуы көзделген.
ҚАЖ медициналық қамтамасыз ету қызметін Қарағанды облысындағы денсаулық сақтау жүйесіне кезең-кезеңімен беру жөніндегі пилоттық жобаны іске асыруға дайындық туралы облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Гамаль Тоқсамбаев баяндады.
Ол аталған жобаны тиімді іске асыруды қамтамасыз ету үшін Қарағанды облысында дайындық жұмыстары жүргізілгенін хабарлады.
Бірінші кезекте ҚАЖ қызметкерлерімен бірлесіп қолда бар ресурстарға түгендеу жүргізілді.
Ғимараттар мен үй-жайлардың жай-күйі, медициналық және технологиялық жабдықтармен қамтамасыз етілуі, медициналық кадрлардың болуы және дайындық деңгейі және т.б. бағаланды.
Алынған деректерді талдау негізінде өзекті мәселелер анықталды, оларды уақтылы шешу қажет. Бұл нормативтік базаға IT-технологияларды енгізу бөлігінде өзгерістер енгізу, ҚАЖ медициналық бөлімшелерін Интернетке қосу, дәрігерлердің жұмыс орындарын компьютерлік техникамен жабдықтау қажет.
АК барлық медициналық бөлімшелері азаматтық секторға тапсыру кезінде медициналық көмектің барлық түрлерін көрсетуге арналған лицензияларға қосымшалар алуы қажет. Ол үшін ғимараттар мен үй-жайлардың санитарлық және техникалық жай-күйі қолданыстағы нормативтерге сәйкес келтірілуі тиіс, - деп атап өтті Гамаль Тоқсанбаев.
Сонымен қатар, ол медициналық бөлімшелердің медициналық жабдықтарын жаңарту және қызмет көрсетуге білікті кадрларды тарту мәселесін айтты.
2022 жылдың 1 шілдесінен бастап СИ-16 медициналық бөлімшесін (АК 159/1) Денсаулық сақтау жүйесіне беру жоспарлануда. Бұл үшін ДСБ ҚАЖД - мен бірлесіп, кейіннен қалған АК-ға экстраполяцияланатын жол картасын әзірледі.
Сондай-ақ, туберкулез ауруларын ұстау үшін мекемелерді біртіндеп ауыстыру қажеттілігін ескере отырып, сотталғандарға медициналық көмек көрсетудің қолжетімділігі мен сапасына әсер етуі мүмкін өтпелі кезеңнің болуын болдырмайтын оларды азаматтық секторға беру моделі әзірленді.
Естеріңізге сала кетейік, сотталғандарды медициналық қамтамасыз ету бойынша функцияларды ҚР ІІМ-нен Денсаулық сақтау жүйесіне кезең-кезеңмен беру ҚР Президентінің 2021 жылғы 19 шілдедегі № 622 «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы» Жарлығымен көзделген.
