Ақтөбені урбанистік бум күтіп тұр

Q88 Қазақстан урбанистер қауымдастығы Ақтөбе облысының әкімдігімен бірлесіп Ақтөбе қаласын реновациялау жобаларын әзірледі, деп хабарлайды BAQ.KZ.

Бұл жобалардың мақсаты – қаланың әрбір тұрғыны сапалы уақыт өткізуге мүмкіндік беретін аттракциондық орталықтарды құру. 

Мұндай тартымды орталықтарды құрудың негізгі критерийлері - жайлылық, қауіпсіздік, экологиялық тазалық және инклюзия. Осы критерийлерге қол жеткізу үшін қауымдастық қала тұрғындарының барлық санаттарымен: жастармен, қоғамдық бірлестіктермен, пікір көшбасшыларымен, сарапшылармен, мәслихат депутаттарымен және қала ақсақалдарымен жобаларды қоғамдық талқылаулар жүргізіліп жатыр. 

Талқылаулар барысында қаланы жаңғыртуға арналған 5 жоба ұсынылды: 

1. Әлия Молдағұлова даңғылының бойындағы сызықтық саябақ

2. Сағи Жиенбаев атындағы жасөспірімдер кітапханасы базасындағы өнер және ғылым орталығы

3. Қауіпсіз жаяужолдар салу

4. Есет батыр көшесі бойындағы демонстрациялық аула

5. Мәдени-әлеуметтік мәні бар 10 қабырға суреті (мурал).

Әлия Молдағұлова даңғылының бойындағы сызықтық саябақ  

Қауымдастық ұсынған алғашқы жобалардың бірі – Әлия Молдағұлова даңғылы бойындағы, көше арасындағы аллеяны өзгерту. Ақайұлы және С.Бәйшева көшелері арасындағы ұзындығы 500 м-ден асатын сызықтық саябаққа айналдырылады, ол айналамен және кері байланысты қамтамасыз етеді. Жобаға сәйкес, бұл саябақ ашық ауада серуендеуге спортшыларды да, зейнеткерлерді де, балалы ата-аналарды да, демалуға келген жай ғана азаматтарды да тартады.

Урбанистер саябақты бірнеше негізгі аймаққа бөлді: жаяу аллея мен жолдар, балалар ойын алаңдары, субұрқақтар аймағы және тыныш демалыс аймағы. Ыңғайлы инфрақұрылымның заманауи стандарттарына сәйкес келмейтін асфальтты, бетонды және басқа да материалдарды пайдалану минимумға дейін азайтылады. Оның орнына жобада мүмкіндігінше табиғатқа жақын материалдар пайдаланылады.

Әртүрлі жастағы балалардың қызығушылығы үшін саябаққа түрлі кедергілері бар ойын алаңдары әкелінетін болады. Қаланың спортсүйер тұрғындары үшін воркаут аймақтары (көше спортына арналған аймақ) ұсынылады. Қаланың ерекшелігіне (бірыңғай есте қалатын бейнесі) екпін түсірілген шағын архитектуралық пішіндер жеткізіледі. Әртүрлі аймақтарда рельеф жасалады: жасанды төбелер пайда болады, жаңа флора отырғызылады. 

Art & Science Center

Сағи Жиенбаев атындағы жастар кітапханасы балалар мен ересектерді қызықтыратын орынға айналады, мұнда келушілер бос уақыттарын музыкаға, жұмысқа, оқуға және түсірілімге арналған ерекше аймақтарда өткізе алатын болады.

Бұл орталықтың негізгі концепциясы коворкинг, кітапхана, музыкалық студияны бір кеңістікке біріктіру, сонымен қатар түрлі іс-шараларды өткізуге мүмкіндіктер жасау. Арт-терапия аймақтары, байланыс пен келіссөздер аймақтары, әлеуметтік желілерге арналған бейнероликтер түсіру орындары қарастырылған.

Қолданыстағы коллекциядан басқа, кітапханаға заманауи бестселлер жинақтарын әкелу жоспарланып отыр. 

Урбанистер тобы қазірдің өзінде Яндекс академиясымен бірге таңдауды құрастыруда. Әрбір кітап чиптеледі, бұл жазбаларды сақтауға мүмкіндік береді.

Өнер және ғылым орталығында жабдыққа кімнің қол жеткізе алатынын бақылау үшін бетті тану жүйесі болады. 

Қауіпсіз жаяу жүргіншілер аймақтары 

Жаяу жүргіншілердің қауіпсіздігі үшін урбанистер шведтік Vision Zero нөлдік жарақат тұжырымдамасын енгізуді ұсынады. Пилоттық жобалар 10 мектептің (No 2, 68, 21, 18, 31, 16, 38, 4, 48, 53) жанында жоспарланған.

Тиісті жолды жобалау арқылы жол-көлік апаттарынан қаза табуды азайтуға болады. Жолды дұрыс жобалау биік жаяу жүргіншілер өткелдерін, жарық белгілерді, қауіпсіздік аралдарын жасау, бағдаршамдар мен пандустарды орнату сияқты аспектілерді қамтиды. Бұл шаралар көлік жүргізушілерінің назарын жолдарда қозғалыс белсенді болған кезде жылдамдықты азайтуға аударуы керек. 

Ауланы абаттандыру

Қауымдастық қаладағы үлгілі аула ретінде Есет батыр көшесі, 162 мекен-жайындағы үйлерді абаттандыруды жоспарлап отыр.

Урбанистер атап өткендей, жергілікті аумақты абаттандыру жобалары сонау кеңестік кезеңде жасалған. Жобаланған ғимараттардың ерекшелігі сол - аулалар жақын маңдағы үйлердің барлық тұрғындарының жиналатын орны болып саналды, барлығына орын бөлінеді: әжелер орындықтарда таза ауа жұтып отырады, балалар ойын алаңында қыдырып жүреді, ересектер бос уақыттарында үстел ойындарын ойнайды.

Бұл күндері адамдардың болашаққа деген сенімдері артқан, қажеттіліктері де көп, қоршаған орта да үнемі жаңаруды қажет етеді. Осылайша, алаңдар функционалды болып, қауіпсіздік талаптарына, халықаралық трендтерге сәйкес келуі керек.

Ауланы абаттандыру бойынша жобаны әзірлеу кезінде урбанистер заманауилықтың барлық стандарттарын ескеріп, оларды соңына дейін инвестициялады. Бұл стандарттарға мыналар кіреді: 

 Тұжырымдамада көлік қозғалысы жоқ, газбен ластанбаған, жабық, қоршалған алаңшалар түріндегі аула аумағын абаттандыру жобасы қарастырылған. Кіреберістердің жанында көлік тұрағы жоқ, балалар алаңдары, жаяу жүргіншілер жолы әрқашан тегін. Аналар балаларымен көліктен қорықпай қауіпсіз жүре алады.

 Экологиялық тазалық, көгалдандыру. Көгалдандыру аумақтың тартымдылығын арттырады. Жолдарды қоршау үшін ағаштар отырғызылды, яғни пайдалы қоршаулар.

Арбалары бар ата-аналардың, мүгедектердің, зейнеткерлердің аумақтарында жүру мүмкіндігін қамтамасыз ету маңызды. Ол үшін жаяу жүргіншілер жолының сызығы тегістеліп, бордюрлер пандустар мен сатылармен жабдықталған. Үйдің қасбетін жаңарту, темір есіктерді шыны есіктерге ауыстыру ұсынылады. 

Қабырға суреті (Муралдар)

Қабырғалық суреттер пікір білдіру және әлеуметтік белсенділік құралы болып табылады. Олар өнерге қоғамды тартудың маңызды аспектісі болып саналады және өнер мен қала тұрғындарының қарым-қатынасында айрықша рөл атқарады. Q88 урбанистер қауымдастығы ғимараттарды Димаш Құдайберген, Ғазиза Жұбанова және т.б. Қазақстан мәдениетіндегі танымал және елеулі тұлғалардың портреттерімен безендіруді ұсынады. Сонымен қатар, Қазақстанның көпвекторлы саясатын, бейбітшілік құндылықтарын, білім мен мәдени мұраны сақтауды бейнелейтін қабырға суреттері жасалады.