BAQ.KZ тілшісі әлемде соңғы тәулікте болған оқиғаларға шолу жасап, жарияланған жаңалықтар топтамасын назарларыңызға ұсынады.
Трамптың бастамасымен Ресей мен Украинаны татуластыру бойынша БАӘ-дегі келіссөздер қалай өтті?
Трамп Украинадағы сайлау бейбітшілік үшін қажет болуы мүмкін екенін меңзеді, өйткені Киев Ресеймен келіссөздерге қатыспайтынын айтты, деп мәлімдеді Sky News агенттігі.
Ресей президенті Владимир Путиннің көмекшісі Юрий Ушаковтың айтуынша, бес сағатқа жуық уақытқа созылған келіссөздер "жаман өткен жоқ": делегациялар барлық мәселелер бойынша "маңызды әңгіме" жүргізді.
АҚШ президенті сейсенбі күні Сауд Арабиясында өткен келіссөздерден кейін "бейбіт келісімге" деген сенімі артқанын мәлімдеді. Бұл келіссөздер барысында Ресей мен Америка шенеуніктері тығыз қарым-қатынас пен экономикалық ынтымақтастық мүмкіндіктерін зерттеуге келісті.
Дональд Трамп Ресейдің Украинадағы соғысын "өте оңай реттеуге болатынын" айтты және Киевтің келіссөз жүргізу қабілетін сынға алды.
Сейсенбі күні таңертең Сауд Арабиясында жоғары лауазымды америкалық және ресейлік шенеуніктердің кезектен тыс кездесуінен кейін АҚШ президенті Украина туралы пікір білдірді.
Олар үш жыл бойы және одан да бұрын келіссөз үстелінде отырған. Мұны өте оңай реттеуге болатын еді. Тіпті тәжірибесіз келіссөз жүргізуші де мұны көп жыл бұрын шеше алар еді деп ойлаймын – үлкен жерлерді жоғалтпай, адамдардың өмірін қимай және қирап қалған қалаларсыз, - деді Дональд Трамп.
Өзінің келіссөз жүргізу дағдыларын мақтай отырып, Трамп сейсенбі күнгі келіссөздерден кейін бейбіт келісімге "көбірек сенімді" болғанын айтты. Бұл кездесуге АҚШ мемлекеттік хатшысы Марко Рубио да қатысты.
Флоридадағы Мар-а-Лаго резиденциясынан сөйлеген сөзінде Трамп Ресеймен бейбіт келісім аясында Украинада еуропалық бітімгер әскерлерін орналастыруға қарсы болмайтынын мәлімдеді.
Сондай-ақ ол Украинаның қазіргі президенті Владимир Зеленскийге бейбітшілік шарты ретінде елде сайлау өткізуді ұсынды.
"Бұл Ресейдің ісі емес"
Бізде Украинада сайлау өткізілмеген жағдай бар, елде әскери жағдай орнаған, іс жүзінде соғыс жағдайы. Мен мұны айтқым келмейді, бірақ Украина көшбасшысының қолдау рейтингі 4%-ға дейін төмендеді. Егер Украина келіссөздерге қатысқысы келсе, халықтың пікірі ескерілуі керек емес пе? Бұл елде сайлау өткізілмегеніне біраз уақыт болды. Бұл Ресейдің талабы емес, бұл менің және басқа да көптеген елдердің ұсынысы, - деді Трамп.
Трамп сонымен қатар журналистерге Ресей президенті Владимир Путинмен 2022 жылғы толыққанды басқыншылықтың алдында Украинадағы жағдайды талқылағанын айтты.
Лавров келіссөздерді "өте пайдалы" деп атады
Кездесуден кейін Ресейдің сыртқы істер министрі Сергей Лавров журналистерге: "Әңгіме өте пайдалы болды", - деп мәлімдеді.
Біз тек тыңдап қана қоймай, бір-бірімізді түсіне білдік. Менде америкалық тарап біздің ұстанымымызды жақсырақ түсіне бастағанына негіз бар. Біз оны президент Путиннің бірнеше рет айтқан пікірлеріне сүйене отырып, нақты мысалдармен тағы да толық түсіндірдік, - деді Лавров.
АҚШ Мемлекеттік департаментінің өкілі Тэмми Брюс Украина сейсенбі күнгі келіссөздерге қатыспағанымен, кез келген нақты бейбіт келіссөздерге бұл ел міндетті түрде қосылатынын айтты.
Ал Украина президенті Владимир Зеленский Киев қатыспаса, бұл аптадағы келіссөздердің ешбір нәтижесін мойындамайтынын мәлімдеді. Кездесуге бірде-бір украин шенеунігі қатысқан жоқ.
Еске салсақ, бұған дейін Украина АҚШ пен Ресей арасындағы бейбіт келіссөздерге шақырылмағанын хабарлаған болатынбыз.
Белгілі болғандай, Украина президенті Владимир Зеленский Сауд Арабиясына сапарын кейінге шегерді. Америка мен ресейлік делегацияның Эр-Риядтағы кездесуіне байланысты Зеленский аталған елге сапармен 10 наурызда бармақ.
Украинаның позициялары Ресейдікінен төмендеп жатыр
Келіссөздер Украина үшін ауыр жағдайда өтті: ел ресейлік әскердің басым күшіне төтеп бере алмай, біртіндеп позицияларын жоғалтып жатыр. Бұл қажытқан соғыс үш жылға жуық уақыт бұрын басталған.
Украина Әуе күштерінің мәліметінше, дүйсенбі күні кешке Ресей әскері Украинаға 176 дрон ұшырған. Олардың басым бөлігі жойылды немесе байланыс жүйесі арқылы істен шығарылды.
Облыстық әкімшіліктің мәліметі бойынша, Кировоград облысының Долинская қаласында ресейлік дрон тұрғын үйге соққы жасап, анасы мен екі баласын жаралады. Сондай-ақ 38 пәтердің тұрғындары эвакуацияланды.
Жергілікті билік өкілдері Черкасс облысында дрон сынықтарынан тағы төрт тұрғын үй зақымданғанын хабарлады.
Еуропалық одақтастар шетке ығыстырылды
Соңғы жылдары Ресей мен АҚШ арасындағы қарым-қатынастар соңғы онжылдықтардағы ең төменгі деңгейге жетті. Бұл ажырау 2014 жылы Ресейдің Украинадан Қырымды аннексиялауынан басталып, 2022 жылы Мәскеудің толыққанды басқыншылығымен одан әрі тереңдеді.
Осы кезеңде АҚШ пен Еуропа елдері Ресейге қарсы бірқатар санкциялар енгізді. Кейін бұл шаралар Ресей экономикасына соққы беру мақсатында бірнеше рет күшейтілді.
Алайда, АҚШ-тың соңғы дипломатиялық әрекеттері соғысты реттеу бағытында жүргізіліп жатқанымен, бұл Украина президенті Владимир Зеленский мен Еуропадағы негізгі одақтастарына қиындық туғызды. Олар келіссөздерге қатысу үшін күресуге мәжбүр болды, өйткені Вашингтон мен Мәскеу Украина үшін тиімсіз келісім жасасуы мүмкін деген қауіп бар.
