Мәжіліс азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы заңды екінші оқылымда мақұлдады, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Мәжіліс депутаты Дания Еспаева Мәжілістің жалпы отырысында «Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы» заң жобасын екінші оқылымда таныстырды.
Негізгі заң жобасы азаматтың төлем қабілеттілігін қалпына келтіру мақсатында банкроттық рәсімдерінің үш түрін – соттан тыс банкроттық, соттық банкроттық және төлем қабілеттілігін қалпына келтіруді қолдану мүмкіндігін қарастырады. Соттан тыс банкроттық рәсіміне 1 600 АЕК-ке дейін қарызы бар тұлғалар түседі деген болжам бар, - деді депутат.
Сөзінше, ол үшін бірнеше шарт орындалуы керек.
Олар мынадай шарттар:
- банктер, микроқаржы ұйымдары, коллекторлық агенттіктер алдындағы берешек 1 600 АЕК сомасынан аспауға тиіс;
- борышкерде меншiк құқығында, оның iшiнде ортақ меншiктегi мүлкінің болмауы.
- өтініш берген күні 12 ай ішінде кредиторларға өтеу болмаған жағдайда.
- азаматқа банкпен берешегін реттеу жөнінде шаралар қабылдау қажет.
Соттан тыс банкроттық рәсімін бастау үшін жеке тұлға «электрондық үкімет» арқылы жүгіне алады.
Екінші рәсім – сот арқылы банкроттық. Осы рәсім барысында борышкердің мүлкі сауда-саттықта өткізілуге жатады. Түскен қаражат белгіленген кезектілікке сәйкес кредиторлар алдындағы борыштарды төлеуге жіберіледі. Егер жалғыз тұрғын үйі кепіл нысанасы болмаса, онда кредиторлар оны талап ете алмайды. Борышкердің теріс пиғыл белгілері болмаған жағдайда қалған төлембеген қаржы есептен шығаруға жатады, - дейді депутат.
Ал үшінші процедура – төлем қабілеттілігін қалпына келтіру процедурасы. Ол борышкерге табысы мен мүлкі болған жағдайда 5 жылға дейін қарызын өтеу жоспарын сот арқылы алу мүмкіндігін қарастырады. Сауықтыру жоспары қаржы менеджерімен бірлесіп әзірленіп, сотпен бекітіледі. Бұл үшін екі жақтың – борышкер мен несие берушінің келісімі қажет.
Сонымен қатар депутат Дания Еспаева банкроттықтан кейін туындауы мүмкін маңызды салдарға назар аударды:
1) 5 жыл мерзімге кредиттер мен кредиттер алуды шектеуді көздейді;
2) азаматтар 7 жылдан кейін ғана банкроттыққа қайта жүгіне алады;
3) сот банкроттығы және төлем қабілеттілігі рәсімдерін қалпына келтіру кезеңінде борышкердің елден кетуіне тыйым салуды белгілеу көзделген.
Тағы да айта кетейін, бұл процедуралардан өту азаматтың өз еркі болуы керек, яғни азамат бұл өтінішті өзі беруі керек. Басқа тұлға, мемлекеттік орган немесе банк азаматты банкрот деп жариялай алмайды. Бұл заңның ең басты ерекшелігі, - деді Мәжіліс депутаты.
Онымен қоса, Еспаеваның сөзінше, заң жобасын қарау барысында негізгі заң жобасының жекелеген нормаларын жетілдіру мақсатында түзетулер де қабылданғанын айтты.
Дәлірек айтқанда, есеп айырысу және қалпына келтіру рәсіміне бөлінген мерзімнің 18 айына дейін ұлғайту, 1 600 еселенген АЕК-тен аспайтын мiндеттемелерi бойынша мүлкi бар азаматтардың банкроттықтың сот тәртiбiн қолдану мүмкiндiгi, уәкiлеттi органға соттан тыс банкроттық рәсiмiн жүргiзу кезiнде борышкердiң Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерге шығуына тыйым салуды белгiлеу құқығын беретiн ереженi, сондай-ақ банкроттық рәсімі аяқталғаннан кейін қаржылық сауаттылықты арттыру курстарын өткізу туралы нормаларды алып тастау, - деп түсіндірді депутат Мәжілістің жалпы отырысында.
Банкроттық туралы арызы бар азаматтың кредиторлар алдындағы мiндеттемелерiн орындаудан жалтару мақсатында қасақана өтiнiш жасағаны, сол сияқты жалған мәлiметтер бергенi немесе оны банкроттық шеңберiнде жасырғаны үшiн жауапкершілік белгiленедi. Сондай-ақ ілеспе заң жобасы аясында коллекторлық қызметті реттеуді қатайтуға бағытталған түзетулер қабылданды.
Мәжіліс депутаттары заң жобаларын екінші оқылымда мақұлдады.
