Мәжіліс депутаты Гүлдара Нұрымова ерте жүктілік туралы айтып, Премьер-министрдің орынбасары Тамара Дүйсеноваға депутаттық сауал жолдады, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Өткен аптада Жамбыл облысының Жаңатас қаласында 12 жасар қыздың жүктілігі туралы оқиға барлығын дүр сілкіндірді. Бұл қылмыс фактісін жасырумен қатар, ата-анасының рұқсатынсыз заңсыз түсік жасату ұйымдастырылды. Бұл жүйелік мәселе. Соңғы бірнеше жылда 15-18 жас аралығындағы қыздарда босану саны 50,5%-ға өсті. Егер 2017 жылы осындай 3,4 мың босану қабылданған болса, 2022 жылдың қорытындысы бойынша - 5,2 мың, - деді депутат.
Сонымен қатар жүктілікті жасанды тоқтату статистикасы кәмелетке толмаған қыздарда 1,1-1,2 мың жағдай аралығында сақталып, соңғы жылдары аздап өзгерді. Бұл ерте жүктіліктің өсіп келе жатқанын көрсетеді.
Аймақтық статистика тұрғысынан қыздарда ерте жүктілік көбінесе Маңғыстау, Түркістан облыстарында және Жамбыл облыстарында тіркеледі. ДДСҰ сарапшылары ерте жүктілік проблемасы көбінесе аз қамтылған және қолайсыз отбасыларда байқалатынын атап өтті. Бүгінде 600 мың бала аз қамтылған отбасыларда тұрады, яғни әрбір оныншы бала деген сөз, - деп түсіндірді Нұрымова депутаттық сауалында.
Депутат тәрбие мен білім де маңызды фактор екенін атап өтті. Айтуынша, медициналық себептер де бар. Олар қыздардың денсаулығына жеткіліксіз көңіл бөлу, балалар гинекологиялық көмек көрсету бойынша МСАК жұмысының төмен тиімділігіне байланысты болады. Өкінішке қарай, бүгінде жеке клиникаларда кездесетін мұндай мамандар аз.
Ерте босану баланың физиологиялық және әлеуметтік сипатына қайшы келеді. Босану кезіндегі жасөспірімдерге эклампсия, босанғаннан кейінгі эндометрит және жүйелік инфекциялар қаупінің жоғарылауы қауіп төндіреді, ал олардың балаларының салмағы төмен, шала туған және ауыр неонатальды аурулардан зардап шегеді. Кәмелетке толмағандардағы түсік түсіру де олардың ұрпақты болу қабілетіне нұқсан келтіреді. Болашақта көптеген қыз ұрпақ әкеле алмай, отбасын құра алмайды, - дейді мәжілісмен.
Депутат бұл мәселені жүйелі түрде шешу үшін мынадай ұсыныс айтты:
- ата-аналар жұртшылығымен және жасөспірімдермен түсіндіру және жұмысты күшейту;
- қиын өмірлік жағдайға тап болған қыздарға қолжетімді және тиімді көмек көрсету үшін барлық әлеуметтік Call орталықтарының жұмысын жандандыру;
- қылмыстық түсік түсіруді бақылауды күшейту;
- жасөспірімдердің медициналық тексерулерінің жиілігі мен сапасын арттыру;
- балалар гинекологтарының біліктілігін арттыру және гинекологиялық қызметті күшейту жөніндегі жұмысты жалғастыру.