Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. Бұған маусым айында ұсынылған Povaddo тәуелсіз зерттеу агенттігінің жаһандық сауалнамасының нәтижелері дәлел. Зерттеу 22 елдегі 44 000-нан астам ересек адамды қамтыды.
Сауалнама қоғамның адамзат алдында тұрған негізгі мәселелерді шешуге бағытталған саяси шараларды қабылдауға қатысуға дайындығы артқанын көрсетті.
Осылайша, респонденттердің оннан сегізінен астамы (82%) маңызды жаһандық әлеуметтік мәселелердің ең жақсы шешімдерін шектен емес, «қақ ортадан» табуға болады деп есептейді. Ал мемлекет пен заң шығарушылар барлық көзқарастарды, тіпті өздерінің көзқарастарына қайшы келетіндерін де ескеруі керек. Осындай проблемалардың бірі - темекі шегу.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, әлемде 1,3 миллиард темекі шегушілер бар және бұл көрсеткіш алдағы онжылдықтарда өзгеріссіз қалады деп болжануда.
Povaddo сауалнамасының нәтижелері темекі шегушілердің өздерін қоса алғанда, барлық дауыстарды біріктіретін және зиянды азайтудағы қадамдық ілгерілеуді ынталандыратын темекіні реттеуге теңдестірілген көзқарасты қоғамның қолдайтынын көрсетеді. .
Осылайша, темекі шегушілердің көпшілігі (77%) темекі өнімдерін реттеу туралы заң шығару процесінде олардың мүдделері ескерілгенін қалайды. Респонденттердің 75%-ы темекі мен алкогольді тұтынуды толығымен тоқтату туралы үміттер қолжетімсіз, сондықтан үкімет олардан келетін зиянды азайту шараларын қабылдауы керек деп санайды. Тағы 72%-ы үкіметтер темекі түтініне қарсы күресте балама өнімдердің рөлін қарастыруы керек деген пікірмен келіседі.
«Денсаулық» ұлттық қауымдастығының сарапшы дәрігері Гинтаутас Кентраның айтуынша, «қазіргі тыйым салу саясатының сәтсіздікке ұшырауының себептерінің бірі – тек тыйым салудың өзі темекіні пайдаланушылардың физикалық және психологиялық тәуелділіктен арыла алмайтынын түсінбеу.”
Тыйым салу өз бетінше жұмыс істемейді. Бағаның көтерілуі де жеткілікті түрде тиімді жұмыс істемейді. Темекіден бас тарту қиын, өйткені физикалық тәуелділіктен арылуға дәрігерлердің арсеналында бұл үшін құралдар бар, бірақ психологиялық тәуелділіктен құтылмай, адамдар стресстік жағдайлардың әсерінен, әдеттеріне немесе белгілі бір өмірлік жағдайларға байланысты темекі шегуге оралады. Бұл тәуелділіктен бас тартқысы келмейтіндер де бар, - дейді Гинтаутас Кентра
Сонымен қатар, оның айтуынша, «шылым шегетін адамның денсаулығына негізгі соққы никотиннің өзі емес, көптеген өлімге әкелетін аурулардың, соның ішінде өкпенің қатерлі ісігінің себебі болып табылатын темекі түтіні екенін осы уақытқа дейін аз адамдар түсінеді, оның ағзаға кері әсері темекі шегуден 95% төмен».
Қазақстанда дені сау ұлтқа алғашқы қадам адамға темекі шегусіз баламалар туралы дұрыс және сенімді ақпаратқа және олардың қолжетімділігіне негізделген саналы таңдауды қамтамасыз ететін зиянды азайту тұжырымдамасын енгізу болуы керек, - дейді Гинтаутас Кентра
Зерттеу көрсеткендей, әлем елдерінің азаматтары тұйық саясаттан шаршап, сындарлы өзгерістерге құштар. Респонденттердің 76%-ы ел басшылары әлеуметтік мәселелерді түбегейлі шешу идеясынан бас тартып, саясатта біртіндеп ілгерілеуге әкелетін өзгерістерге ұмтылуы керек деп санайды. Сондай-ақ, респонденттердің 77%-ы негізгі әлеуметтік мәселелерді шешуге корпорациялардың қатысуын құптайды, ал 85%-ы азаматтар мен компаниялардың бірігіп жұмыс істеуі үлкен әсер етеді деп есептейді.
Povaddo 2022 жылғы 5-23 ақпан аралығында онлайн сауалнама жүргізді. Аргентина, Бразилия, Болгария, Колумбия, Коста-Рика, Чехия, Республика, Доминикан республикасы, Франция, Германия, Греция, Италия, Жапония, Малайзия, Мексика Филиппин, Португалия, Сербия, Оңтүстік Африка, Оңтүстік Корея, Испания, Ұлыбритания және АҚШ сияқты 22 елде 21 жастан асқан 44 000-нан астам адамнан сауалнама алынды. Әр елде 2000-ға жуық сұхбат (құрамында никотин бар өнімдерді пайдаланатын және пайдаланбайтын ересектер арасында шамамен бірдей) жүргізілді.
