13 мамырда "әлемдегі ең кедей президент" ретінде танылған Уругвайдың бұрынғы басшысы Хосе Мухика 90 жасында өмірден озды. Ол туған күніне бір апта жетпей қайтыс болған, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Бұл туралы елдің қазіргі президенті Яманду Орси X (бұрынғы Twitter) әлеуметтік желісінде хабарлады.
Терең қайғымен әріптесіміз Пепе Мухиканың қайтыс болғанын хабарлаймыз. Ол — президент, белсенді, көшбасшы және ел басқарған тұлға еді. Сен бізге қатты жетіспейсің, қымбаттым. Бізге сыйлаған баршаңыз үшін, халқыңызға деген шексіз сүйіспеншілігіңіз үшін алғысымыз шексіз, - деп жазды ол X әлеуметтік желісінде.
Осыдан кейін Яманду Орси бұрынғы президенттің қатысуымен түсірілген екі минуттық видеоны бөлісті. Ол бейнежазбаға қысқа ғана: "Рахмет" деп жазды.
Хосе Мухика 1935 жылы 20 мамырда италиялық және баскілік иммигранттар отбасында дүниеге келген. Ол 2010 жылдың 1 наурызынан 2015 жылдың 1 наурызына дейін Уругвай президенті болды. Хосе Мухика қарапайым өмір салтымен танылып, "әлемдегі ең кедей президент" атанған еді.
1960-жылдары Мухика үкіметке қарсы партизандық күрес жүргізген солшыл радикалды "Тупамарос" қозғалысына қосылды. Ол қарулы әрекеттерге қатысып, бірнеше рет тұтқындалып, жарақат алып, шамамен 14 жылын түрмеде өткізді.
Бостандыққа шыққаннан кейін Мухика қарулы күрестен бас тартып, бейбіт саяси бағытты ұстанды. Түрлі жылдары ол депутат, сенатор және ауыл шаруашылығы министрі қызметтерін атқарды.
Хосе Мухика президент болғанда не істеді?
2013 жылы Хосе Мухика есірткі саудасымен күресу және заңсыз айналымның зиянын азайту мақсатында марихуананы заңдастырды. Ол бір жынысты некелерге рұқсат берді – бұл шешім Уругвайды мұндай одақтарды заңдастырған Латын Америкасындағы алғашқы елдердің біріне айналдырды. Сонымен қатар Хосе Мухика белгілі бір жағдайларда абортты да заңдастырды.
Оның билігі тұсында ел экономикасы жыл сайын 5 пайызға өсті, кедейлік деңгейі 32 пайыздан 12 пайызға дейін төмендеді. Ал жұмыссыздық 6 пайызға дейін азайды. Мухика жаңартылатын энергия көздерін белсенді түрде дамытты. 2015 жылға қарай Уругвайдағы электр энергиясының шамамен 95 пайызы жаңартылатын көздерден өндірілді.
Мухика неге қарапайым өмір сүрді?
Мухика президенттік жалақысының шамамен 90 пайызын (айына шамамен 12 мың доллар) қайырымдылыққа жұмсайтын. Ол Монтевидеодан 16 км қашықтықтағы шағын фермада тұрды. 1987 жылғы ескі Volkswagen Beetle көлігімен жүрген және сән-салтанаттан бас тартқан.
Мухика қарапайым өмірді насихаттады. Ол уақыттың, бақыт пен еркіндіктің маңыздылығын ерекше атап өтіп, шамадан тыс тұтынушылықты сынға алды. Оның әйгілі сөзі: "Мен кедей емеспін. Кедей – тиын-тебенге жұмыс істейтіндер. Мен – еркін адаммын".