Қазақстанның соңғы жаңалықтары

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы

12 Тамыз 2025, 10:42
556
Бөлісу:
 коллаж BAQ.KZ
Фото: коллаж BAQ.KZ

BAQ.KZ тілшісі әлемде соңғы тәулікте болған оқиғаларға шолу жасап, жария болған жаңалықтар топтамасын назарларыңызға ұсынады.

Газадағы журналистерге жасалған шабуыл – ақпарат еркіндігіне тікелей қауіп

2025 жылғы 10 тамызда Газадағы әл-Шифа ауруханасы жанындағы журналистер шатырында өткен әуе шабуылында Al Jazeera тілшісі Анас әл-Шариф (28 жаста) пен төрт әріптесі – Mohammed Qreiqeh, Ibrahim Zaher, Moamen Aliwa және Mohammed Noufal қаза тапты.

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы
Фото: Credit: X

Израиль әскері әл-Шарифтің Хамас мүшесі болғанын және шабуыл ұйымдастырушы ретінде әрекет еткенін мәлімдеді, бірақ дәлелдер әрі желі өткізілген жоқ.

Al Jazeera мен халықаралық журналистік құқық қорғау ұйымдары бұл әрекетті "баспасөз бостандығын бұзу" және "премедитирленген асассинат" деп бағалайды. 

БҰҰ, CPJ және басқа да мониторинг ұйымдары Газадағы соғыс журналисттер үшін ең өлімге толы қақтығыс ретінде сипаттауда – ол Ресей–Украинамен салыстырғанда әлдеқайда қауіпті. Шетелдік журналистердің Газада жұмыс істеуіне шектеу қойылғандықтан, Al Jazeera сияқты жергілікті тілшілер әлемге шынайы ақпарат жеткізудегі басты сенімді дереккөзге айналды.

ЕО Ресейге қарсы 19-санкциялар пакетін дайындауда

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы
Фото: dpa/picture alliance

Еуроодақ Ресейге қарсы жаңа, 19-санкциялар пакетін әзірлеуге кіріседі. Бұл туралы Еуроодақтың сыртқы істер және қауіпсіздік саясаты жөніндегі жоғары өкілі Кая Каллас мәлімдеді.

Ресей толық әрі сөзсіз бітімге келуге келіспегендіктен, біз қандай да бір жеңілдіктерді талқылауға да тиіс емеспіз, – деді Каллас.

Оның айтуынша, ЕО-ның Мәскеуге қатысты саясаты бірізді болуы керек: алдымен әскери қимылдарды тоқтату, содан кейін сенімді мониторинг жүйесін құру және қатаң қауіпсіздік кепілдіктерін беру.

Макрон Израильдің Газаны қайта басып алу жоспарына қарсы

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы
Фото: Tom Nicholson / Reuters

2025 жылғы 11 тамызда Франция президенті Эмманюэль Макрон Израильдің Газада әскери бақылау орнату жоспарын "бұрын-соңды болмаған апат" және "тұрақты соғысқа бет алу" деп сынға алды. Ол Ұйымдасқан ұлттар ұйымының тұрақтандыру миссиясын орналастыру арқылы өз міндеттерін орындауын, шешуші түрде БҰҰ Қауіпсіздік кеңесіне әрекет етуін талап етті.

Макрон қақтығысты тұрақты бейбітшілікпен аяқтауға шақырып, "соғыс дереу тоқтатылуы тиіс" деп мәлімдеді. Италия да Израильдің жоспарларына наразылық білдіріп, санкциялар туралы ойластыруде.

Австралия Палестин мемлекетін тануды ресми түрде жоспарлауда

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы
Фото: Dennis Van Tine/Geisler-Fotopress/picture alliance

Австралия премьер-министрі Энтони Албаниз 2025 жылғы қыркүйекте өтетін БҰҰ Бас Ассамблеясында Палестин мемлекетін мойындау шешімін жариялады. Бұл тану Хамастың үкіметтік құрылымға қосылмауы, Газаның әскери демилитаризациясы және сайлау өткізу сияқты Палестин Ұтқыр басқармасының міндеттемелеріне негізделеді. 

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы
Фото: Mike Bowers/AFP/Getty Images

Бұл шешімді Франция, Ұлыбритания және Канада қолдап, ортақ дипломатиялық қарым-қатынас аясында қабылдауда. Алайда, Израиль премьер-министрі бұл қадамды "ұят" деп атап, оңашаландыру деп сынға алды. Ішкі оппозиция – Coalition партиясы – қайта сайланса, бұл тануды қайтарып алатынын мәлімдеді.

Палестин жақтастары тануды "сөз жүзінде" деп бағалап, санкция мен шараларды талап ету үстінде.

Бұған дейін Австралия Палестинаны тәуелсіз мемлекет ретінде мойындауға ниетті екенін хабарлаған болатынбыз. Ел премьер-министрі Энтони Альбанезенің айтуынша, қыркүйекте БҰҰ Бас ассамблеясында Австралия "палестиналық халықтың өз мемлекетіне ие болу құқығын" ресми түрде мойындайды.

АҚШ-тың Монтана штатында екі ұшақ соқтығысты

Әлемде: Газадағы журналистер қазасы, ЕО санкциясы және Австралияның Палестинаны мойындауы
Фото: Daily Mail

АҚШ-тың Монтана штатындағы Калиспелл әуежайында шағын әуе кемесі ұшу-қону жолағында апатқа ұшырап, ірі өрт туындады. Куәгерлер түсірген бейнелерде аспанға көтерілген қалың қара түтін мен жалын анық көрінеді.

Оқиға дүйсенбі күні түстен кейін болды. Ұшақ ұшу-қону жолағына жақындаған сәтте өртеніп, жалын жолаққа іргелес аумаққа тараған. Кейін әуе кемесі жолақта тұрған екінші, қозғалмайтын ұшаққа соғылған.

Абырой болғанда, төрт жолаушының барлығы аман қалды. Олардың екеуі ғана жеңіл жарақат алып, медициналық көмекке жүгінген. Өрт сөндіру бөлімінің басшысы Джей Хагеннің айтуынша, соқтығысқан екінші ұшақта адамдар болмаған.

Құтқару жұмыстарына жергілікті полиция, шериф кеңсесі және өрт сөндірушілер қатысты. Апаттың нақты себебі әзірге белгісіз.

Өзгелердің жаңалығы