2024 жылды аяқтап, жаңа 2025 жылды бастап кеттік. Қытайдың "Халық газетінің" қазақ тілді сайты бір жыл ішінде Қазақстан мен Қытай қарым-қатынасының елеулі жетістіктеріне шолу жасады, деп хабарлайды BAQ.KZ.
1. Қытай-Қазақстан арасындағы тұрақты және жан-жақты стратегиялық серіктестікті ашқан жоғары деңгейдегі сапарлар жиіледі
2024 жылы Қытай мен Қазақстан арасындағы жоғары деңгейлі сапарлар жиіледі. Наурызда Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қытайға барып, Азия Боао форумына қатысты. Шілде айында ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер көшбасшылары кеңесінің 24-інші отырысына қатысып, Қазақстанға мемлекеттік сапармен келді. Екі елдің мемлекет басшылары қол жеткізген келісім екі ел арасындағы қарым-қатынастардың дамуына үлкен септігін тигізеді.
2. Туризм жылы сәтті өтті
2024 жылы Қазақстанның Қытайдағы туризм жылы сәтті өтті. Екі жақты туристер ағыны айтарлықтай өсті. Қазақстанның шекара қорғанысы департаментінің статистикасына сәйкес, Қазақстанға барған қытайлық туристер 50%-ға, ал Қытайға келген қазақстандық туристер 31%-ға өсті. Жыл бойы Қазақстанға барған қытайлық туристердің саны 550 000-нан асты, бұл рекордтық көрсеткіш.
3. Визадан босату арқасында екі ел арасындағы барыс-келіс артты
Қытай мен Қазақстанның визасыз режимінің күшіне енген бір жыл ішінде Шыңжаң порттары арқылы Қытай мен Қазақстан арасында саяхаттайтын адамдардың саны 129,18%-ға өсіп, 1,929 миллионнан асты. Үрімжі халықаралық әуежайының портына 182 000-нан астам адам кіріп-шықты. Бұл сәйкес кезеңмен салыстырғанда 365%-ға өсті. Қорғас порты арқылы 1,32 миллион жолаушы кіріп-шықты, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 123%-ға өсті.
4. Екіжақты сауда тереңдеді
Қытай Қазақстанның ең ірі сауда серіктесіне айналды. 2024 жылдың тоғыз айында Қытай-Қазақстан арасындағы тауарлардың импорт-экспортының жалпы көлемі 33 миллиард АҚШ долларына жетіп, сәйкес кезеңмен салыстырғанда 13%-ға өсті. Олар энергетика, ауыл шаруашылығы өнімдері, автомобильдер және электроника сияқты көптеген саланы қамтыды.
5. Өзара байланыс жеделдеді
Қытай мен Қазақстан 7 портты, 5 трансшекаралық мұнай-газ құбырын, 2 магистраль теміржол желісін және бір халықаралық шекара ынтымақтастығы орталықтарын қамтитын кешенді көлік желісін салды. Рейстер саны аптасына 30-ға дейін өсті, трансшекаралық автобустар мен өз көліктерімен қыдыратын маршруттар ашылды.
6. Қытай-Еуропа пойызы керемет нәтижелерге қол жеткізді
9 желтоқсандағы жағдай бойынша Қытай-Қазақстан (Ляньюньган) логистикалық ынтымақтастық базасы биыл барлығы 70 000 TEU тиелген Қытай-Еуропа (Азия) пойыздарын жөнелтті, бұл сәйкес мезгілмен салыстырғанда 11,98%-ға өсіп, өткен жылғы келіп-кеткен пойыздар жалпы санынан асып түсті.
Биыл база құрлық-теңіз интермодаль көлік арналарының артықшылықтарын толық пайдалануды жалғастырып келеді. Арна желісі 5 порттағы 6 халықаралық маршрутты қамтудан Транскаспий көлік дәлізінің құрылысына кеңейді. Биылдың алғашқы 11 айында барлығы 192 Транскаспий пойызы жүргізілді.
7. Транскаспий халықаралық көлік маршруты ашылды
3 шілдеде ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин мен Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қытай-Еуропа Транскаспий тікелей экспрессінің ашылу салтанатына бейнебайланыс арқылы қатысты. Бұл екі ел арасындағы логистикалық ынтымақтастықтың жаңа кезеңге енгенін көрсетеді.
8. Ауыл шаруашылығы ынтымақтастығы тереңдеді
Қазақстанның ауылшаруашылық өнімдерін өндірушілері қытайлық компаниямен 1 миллиард АҚШ доллары көлеміндегі келісімге қол қойды. 2024 жылдың алғашқы тоғыз айында Қытайға 1,1 миллион тонна астық экспорттады. Қытай мен Қазақстанның ауыл шаруашылығы саласындағы ынтымақтастығы тереңдеп, екіжақты ауыл шаруашылығы саудасының ауқымы өсіп келеді.
9. Білім беру саласындағы ынтымақтастық тереңдеді
Қазақстанда бес Конфуций институты мен бір Лубань шеберханасы жұмыс істейді. Солтүстік-Батыс политехникалық университетінің филиалы Қазақстанда ашылды. Бейжің Тіл және мәдениет университетінің Қазақстандық филиалы ашылып, қытайлық біліктілікті тексеру орталығы құрылды. Қытайдағы Қазақстан студенттерінің саны 14000-ға жетті.
10. Кино және теле хикаялар алмасуы өркендеді
Минсктегі 30-ыншы Халықаралық «Жапырақ төгілген маусым» кино фестивалінде Қытай, Иран және Қазақстан бірлесіп түсірген "Чанань·Чанань" фильмі басты байқау бөліміндегі ең жоғары марапат - "Үздік көркем фильм" алтын жүлдесін жеңіп алды.
Қазақстандық "Талақ" фильмі 26-ыншы Шанхай Халықаралық кино фестивалінде "Үздік фильм" сыйлығын жеңіп алды.
"Шан Янфу" және "Менің Алтайым" сияқты бірқатар қытайлық телехикаялар Қазақстанда қойылды; қазақстандық түсірілім тобы Қытайға келіп фильм түсірді.
