Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев Ақтөбе облысына жұмыс сапары барысында халықпен, ҮЕҰ өкілдерімен, қоғамдық кеңес мүшелерімен, мәслихат депутаттарымен кездесу өткізді, денсаулық сақтауды дамытудың түрлі аспектілері бойынша журналистердің сұрақтарына жауап берді, деп хабарлайды BAQ.KZ.
Өңір тұрғындарының алдында сөйлеген сөзінде бірінші вице-министр ведомство тарапынан қазақстандықтардың денсаулығын жақсарту бойынша жүзеге асырылып жатқан шаралар, қол жеткізілген нәтижелер мен еліміздің денсаулық сақтау саласының алдында тұрған міндеттер туралы айтып берді.
«Мемлекет басшысының халыққа медициналық көмек көрсетудің тиімділігін арттыру жөніндегі тапсырмаларын орындау мақсатында өткен жылы кешенді жұмыс жүргіздік. Осы міндеттерді іске асырудың арқасында халықтың негізгі медициналық-демографиялық көрсеткіштері жақсарды. Жүйенің жұмыс істеуі кезінде 2019 жылдан бастап қазақстандықтардың, оның ішінде Ақтөбе облысы тұрғындарының орташа өмір сүру жасы ұлғайып, 74,85 жасты құрады, республика бойынша - 74,44, жалпы өлім 6%-ға төмендеді. Қанайналым жүйесі, обыр ауруларынан болатын өлім айтарлықтай төмендеді», - деп атап өтті Т.Сұлтанғазиев.
Ол ауылдық жерлерде медициналық көмектің қолжетімділігін арттыру жөніндегі шаралар туралы айтып берді, ол үшін Министрлік бірқатар стандарттарды, хаттамаларды, медициналық көмекті ұйымдастыру қағидаларын жаңартты, желінің мемлекеттік нормативін қайта қарады.
Жету қиын ауылдық елді мекендердің тұрғындарына медициналық көмек көрсету үшін 149 жылжымалы медициналық кешеннің мүмкіндіктері кеңінен пайдаланылады, өткен жылы олар 1,7 млн.ауыл тұрғынына қызмет көрсетті. Ақтөбе облысында 12 жылжымалы медициналық кешен жұмыс істейді, 2023 жылы 30 мың ауыл тұрғыны қамтылған.
Жүрек-қан тамырлары аурулары бар пациенттердің өмірін сақтау және ұзарту мақсатында республикада 78 инсульт орталығы жұмыс істейді, оның 3-еуі 2023 жылы ашылған. Оның ішінде Ақтөбе облысында 5 инсульт орталығы және 3 тері арқылы коронарлық араласу орталығы жұмыс істейді.
Бұдан басқа, инсульт пен инфаркттан халықтың өлімін азайту мақсатында ел бойынша инсульт орталықтары желісін 81-ге дейін және коронарлық араласу орталықтарын 50-ге дейін кеңейту қамтамасыз етілетін болады.
Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту жөніндегі ұлттық жобаның шеңберінде еліміз бойынша 655 медициналық-санитариялық алғашқы көмек объектісінің, оның ішінде Ақтөбе облысында 29 объектінің (5 дәрігерлік амбулатория, 4 фельдшерлік-акушерлік пункт, 20 медициналық пункт) құрылысы қамтамасыз етіледі.
Сондай-ақ, ұлттық жобаның шеңберінде «алтын сағат» қағидатын сақтай отырып, инфаркт, инсульт, жарақаттар және басқа да жағдайлар кезінде шұғыл медициналық көмек көрсете алатын 32 ауданаралық орталық ауруханаға күрделі жөндеу және реконструкция жүргізу жоспарлануда. Ақтөбе облысында Хромтау, Мұғалжар және Шалқар аудандарының жұмыс істеп тұрған орталық ауруханаларын көп бейінді ауданаралық ауруханаларға айналдыру жоспарлануда.
Қазіргі уақытта ҚР бойынша 99 медициналық-санитариялық алғашқы көмек объектісінің құрылысы, сондай-ақ өңірлердің әкімдіктерімен бірлесіп 4 көпбейінді аудандық орталық ауруханаға күрделі жөндеу жүргізілуде. Құрылыс жұмыстары жыл соңына дейін аяқталады.
Күтім жасау жөніндегі бастама шеңберінде 15 оңалту орталығы, 11 ерте араласу орталығы, оның ішінде Ақтөбе облысында – 1 оңалту орталығы, 1 ерте араласу орталығы ашылды.
Жұртшылық өкілдерін сапалы скринингтерді ұйымдастыру, фтизиатриялық көмек көрсету, ағзаларды трансплантаттауға кезектілік, медициналық жабдықтардың тозуы және қымбат сервистік қызмет көрсету мәселелері толғандырды.
Азаматтарды жеке мәселелері бойынша қабылдау барысында шетелде емделу, бүйректі трансплантаттау бойынша операция жүргізу, мүгедектігі бар адамдарға медициналық көмек көрсету және онкология мәселелері көтерілді, сондай-ақ екі кішкентай баланың анасы балалар мекемелерінде вакцинацияланбаған балалар санының көбеюіне алаңдады және қызылшаға қарсы жоспарлы вакцинациялау жүргізу бөлігінде бақылауды күшейтуді сұрады.
Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі әрбір проблемалық мәселе бойынша егжей-тегжейлі түсіндірме берді, кейбір күрделі жағдайларды талдап, бейінді департаменттердің басшыларына, республикалық клиникалардың қатысуымен жергілікті атқарушы органдардың мамандарына мультидисциплинарлық консилиумдар мен телеконсультациялар ұйымдастыруды тапсырды. Вице-министр басқарылатын инфекцияларға қарсы вакцинациялаудың маңыздылығын атап өтті, мұнда көптеген жағдайларда негізгі аурудың асқынуы көптеген адамдардың өмірін қиюы мүмкін.
Бұдан әрі Т. Сұлтанғазиев брифинг барысында жергілікті және республикалық БАҚ журналистерінің сұрақтарына жауап беріп, денсаулық сақтау саласындағы іске асырылып жатқан жобалар мен елдегі медициналық көмекті жақсарту жөніндегі ведомствоның міндеттері туралы айтып берді.
БАҚ өкілдері медициналық ақпараттық жүйенің жұмысына, қызылшаға қарсы қосымша вакцинациялауға, учаскелік дәрігерлердің емханалардағы жұмысының тиімділігіне, ковидтен кейінгі оңалту алу мүмкіндігіне байланысты сұрақтарды қойды.
Өңірде перинаталдық орталық пен балалар ауруханасына барған кезде бірінші вице-министр медициналық көмекті ұйымдастыру, медициналық көмек көрсетудің алгоритмдері мен стандарттарының сақталмауына байланысты ауруханалық менеджменттің әлсіз жұмысы бойынша бірқатар ескертулер жасады. Медициналық объектілердегі кездесу барысында дәрігерлер медициналық қызметтерге төмен тарифтер, операция барысында шығыс материалдары бойынша шығыстарды өтеу, медициналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету мәселелерін көтерді.
ҚР ДСМ Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитетінің аумақтық департаментінің деректері бойынша ағымдағы жылдың 10 айының қорытындысы бойынша 366 шағым мен өтініш тіркелді, оның ішінде 249 (68%) медициналық қызметке, 14 (4%) фармацевтикалық қызметке және 103 (28%) департаменттің құзыретіне кірмейтін және кері қайтарып алынған басқа да өтініштер. Бұл ретте медициналық қызметтер көрсетуге тексеру жүргізу кезінде 95 өтініш 29 өтініш (30%) негізделген және 35 (37%) - ішінара негізделген деп танылды.
Департамент басшысы Әлия Латыпованың баяндамасынан көрініп тұрғандай, шағымдардың құрылымында жартысы медициналық көмектің сапасыз көрсетілуіне, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы бұзушылықтарға 6%-ы және 39%-ы медициналық қызметтің заңдылығын тексеруге, түсіндіру бойынша сұрауларға, тексеру материалдарын ұсыну жөніндегі өтініштерге және басқаларға қатысты өзге де себептерді құрайды.
Өңірдегі медициналық көмекті қаржыландыру жағдайы туралы «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КеАҚ Ақтөбе облысы бойынша филиалының директоры Алтай Оразбағамбетов айтып берді.
2022 жылы өңір бойынша тәулік бойы және күндізгі стационарлар жағдайында медициналық көмектің көлемі өткен жылдармен салыстырғанда бірнеше есе өсті. Мәселен, 2022 жылдың қорытындысы бойынша медициналық қызметтердің барлық негізгі бағыттары бойынша көлемдердің және тиісінше қолжетімділіктің өсуі байқалады.
ӘлМСҚ филиалының басшысы бірқатар бағыттар бойынша медициналық көмек көлемінің ұлғаюы туралы хабарлады. Мәселен, тәулік бойғы стационарларда көрсетілген мамандандырылған медициналық көмектің көлемі 2020 жылмен салыстырғанда 2022 жылы 36%-ға өсті. Күндізгі болу жағдайында қызметтерді тұтынудың ұқсас өсуі байқалады. Мәселен, 2022 жылы емделген жағдайлардың саны 2020 жылмен салыстырғанда 1,4 есеге өсті. Ақтөбе облысының тұрғындары өткен жылы осы кезеңмен салыстырғанда 4 есе жоғары технологиялық медициналық қызмет ала алды. Ол МӘМС енгізуге байланысты медициналық оңалтуды қаржыландыруды арттыру осы қызметтердің қолжетімділігіне оң әсерін тигізетінін атап өтті.