Қазақстанда соңғы 5 жылда тұрғындарды алдайтын қаржы пирамидаларының саны айтарлықтай өсті, деп хабарлайды BAQ.KZ.
Қаржы пирамидаларын ұйымдастырушылар инвестициялардың жоғары пайызын уәде етіп, салымшылардың ақшасын қабылдайды. Ал шын мәнінде, бұл қаржы ешқайда салынбайды, уәде етілген пайыздар жобаның жаңа қатысушылары әкелетін ақшадан төленеді.
Олар қабылданған ақшаның бір бөлігін пайда ретінде алады. Алайда, ерте ме, кеш пе, схема жұмысын тоқтатады, ал жаңа салымшылардан ақша пайыздарды төлеуге жетпейді.
- қолма-қол ақшаның нақты сомасын инвестициялау қажеттілігі;
- үлкен пайыздар мен инвестицияланған ақшаны тез қайтаруға уәде беру;
- төлем алу үшін таныстарыңызды тарту керек, сонда олар да өз қаражаттарын сол жерге салады;
- жоба «ноу-хау» ретінде беріледі;
- компания қаражат жинау қарсаңында тіркелген, оның ең төменгі жарғылық капиталы және жалғыз құрылтайшысы бар.
Компанияның тіркелуін Мемлекеттік кірістер комитетінің сайтында «салық төлеушілерді іздеу» сервисі арқылы тексеруге болады.
- Әлеуметтік желілердегі белсенді, үгіттеу жарнамасы, түрлі презентациялар, сыйлықтар, жолдамалар, ұтыс ойындары, парақшаларды жаппай тарату, пошта және e-mail таратылымдары;
- шартта жауапкершілік белгіленбеген;
- компания «микроқаржы ұйымымен», «кредиттік бюромен», «антиқарыз бағдарламасымен», «қаржы қызметтері орталығымен» қамтылуы мүмкін;
- қолма-қол ақшаны қабылдайды немесе банктерде арнайы есеп айырысу компанияларын қолданбай интернет-төлемдер мен аударымдардың әртүрлі жүйелерін пайдаланады;
- Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің азаматтардан ақша тартуға лицензиясы жоқ.
2023 жылдың 12 айының қорытындысы бойынша 12 қаржы пирамидасы жойылды: «Sinsera Systems», «Best Road Investment», «Q-NET», «Antares Trade», «Bussines process technologies», «Sterling Invest», «Life is good», «Finiko», «Chai Tai Pharmaceutical», «Eolus Kazakhstan», «Семейный капитал»,«PLATIN COIN».
Қаржы пирамидасын құруға байланысты 13 эпизодтан тұратын 10 іс сотқа жіберілді. Олар бойынша 5 жылдан 7 жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалған 16 адам сотталды, 156 817 410 теңге сомаға тыйым салынған мүлік тәркіленді, үкімдер бойынша жәбірленушілерге тыйым салынған мүліктен 1 126 238 654 теңге өтелді.
Егер алаяқтар салынған қаражатты қайтарудан бас тартса, оларға прокуратураға, полицияға немесе ДЭР-ге арыз беру ниеті туралы хабарлау керек.
