Дәрігер: Адам өмірі бәрінен қымбат, әр сапарымыз – біреудің өмірі

Ақмола облысы, BAQ.KZ тілшісі. Жедел жәрдем бригадасына шұғыл көмек көрсетудің бірінші санаты бойынша ауыр науқасқа жету үшін 10 минут қана уақыт беріледі.

Ақмола облыстық жедел медициналық жәрдем станциясының бас дәрігері Александр Высоцкийдің айтуынша, 2020 жылдан бері өңірде «Бірыңғай кезекшілік-диспетчерлік қызмет» жобасы жүзеге асырылуда. 

Бүгінде барлық жедел қызметтің диспетчерлік бөлімдері бір жерде шоғырланған. Бұл 103 диспетчерлеріне де қатысты. Мұнда олар барлық қоңырауды қабылдайды, жеделділік санатын анықтағаннан кейін ғана жедел жәрдем станциясының диспетчерлік бөліміне жібереді. Қандай бригада қызмет көрсететіні анықталғаннан кейін, пациент туралы барлық ақпарат фельдшерлердің планшетіне түседі, - дейді Александр Высоцкий.

Көкшетау қаласы бойынша Ақмола облыстық жедел медициналық жәрдем станциясының орны бар. Аудан орталықтары Степногорск және Қосшы қалаларында 19 аудандық қосалқы станция бар. 

Ақмола облысы бойынша тәулік бойы 783 мың тұрғынға қызмет көрсететін 68 бригада жұмыс істейді. Тек Көкшетаудың өзінде күн сайын желіге 18-19 бригада шығады. Мәселен, облыс орталығында жедел жәрдем дәрігерлері тәулігіне 300, облыс бойынша 600-1000 қызмет көрсетеді. Тек өткен жылы өңірде 313,5 мың шақыртуға қызмет көрсетілді, - дейді бас дәрігер.

Оның айтуына қарағанда, барлық шақыртудың 40-50%-ы төртінші санаттағы шақырулар. Мұндай пациенттер шұғыл көмекке мұқтаж емес және тұрғылықты жері бойынша емханаға жүгіне алады. Дәл осы секундтарда басқа біреуге шұғыл көмек қажет болуы мүмкін.

Бізді көмек қажет емес жерге жиі шақырады. Адамдар ауруханаға жету үшін де шақыртуы мүмкін. Көп адамдар жедел жәрдем такси сияқты жолаушыларды тасымалдау керек деп санайды, - дейді Александр Высоцкий.

Жол-көлік, жазатайым оқиғалар, босану, балалардың биіктіктен құлауы бойынша шақыртулар түседі. Айтпақшы, соңғысы жиі кездесе бастады. Сондықтан аймақ дәрігерлері дабыл қағып, ата-аналарды сәбилеріне өте мұқият болуға, терезелерге тор қоюға шақырады.

Әріптестер түрлі көңіл-күймен келеді. Бірнеше рет өлім-жітімнің алдын алды. Жұмысымыз жеделдікті талап етеді. Айталық, бала тұншыққан кезде қандай шұғыл көмек беру керектігін жиі түсіндіреміз. Өйткені әр секунд есептеулі, - дейді бас дәрігер. 

Жедел медициналық жәрдем станциясы жаңа құралдармен толық жабдықталған. Реанимобильдер дефибриллятор, пациенттің мониторы, қажет болған жағдайда оттегін беру үшін барлық қажетті жабдықпен қамтылған. Дәрігерлер пациенттің кардиограммасын түсіріп, қысымы, тамыр соғуы, сатурациясы, дене қызуын өлшеп, қандағы қант мөлшерін тексере алады.

Жаңа технологиялар мен цифрландырудың жаңа элементтерін енгізу жұмысты жеңілдетеді. АДАЖ автоматтандырылған жүйесі пациент туралы деректерді өңдейді және жүйелейді. Екі телефон нөмірді анықтағыш және дыбыс жазу жүйесімен жабдықталған. Диспетчермен барлық әңгіме жазылады және файл түрінде бірнеше ай бойы компьютер дискісінде сақталады. Бұл қажет болған жағдайда кез келген ақпаратты нақтылауға көмектеседі, –  деп түсіндірді бас дәрігер.

Бригада мамандарының айтуынша, жедел жәрдем көрсетуді қажет етпейтін нәтижесіз шақырулар да көп түседі.

Кейде пациенттер жедел жәрдем шақырғанда біз оларға сол жерде УДЗ жасап, анализ алады деп ойлайды. Бірақ біз тек шұғыл көмек көрсетеміз. Кейде агрессивті науқастар да кездеседі. Бірақ мұндай жағдайларда біз бірден 102-ні шақырамыз. Жыл сайын өлімді растау үшін бір жарым мыңнан астам шақырту түседі. Адамдар қайда бару керектігін білмейді. Егер зорлық-зомбылық белгілері болса, полиция қызметкерлері шақырылады, ал қайтыс болу туралы куәлік алу үшін емханаға барып, оны ішкі істер органдарында тіркеу керек, - дейді фельдшер Әсел Ысқақова.

Бір ауысым 12 сағат жұмыс істейді. Осы уақыт ішінде бригада орта есеппен 6-7 қоңырауға қызмет көрсетеді. Бұл әдеттегі жұмыс күні. Бригада пандемия кезінде  үзіліссіз жұмыс істеген.

Өкінішке қарай, денсаулық жағдайына байланысты дәрігерлер бізден кетіп жатыр. Тәулік бойы әр қабатқа жүгіріп жүріп, пациенттерді тасымалдау екінің бірінің қолынан келмейді. Жұмысты ұйымдастыру проблемаларының бірі, әсіресе ауылдық елді мекендерде жедел жәрдем қызметін жабдықтау үшін медициналық кадрлардың жетіспеушілігі. Қазіргі уақытта  біз келісімшартқа қол қойдық. Биыл оқу бітіретін түлектерден 9 фельдшердің келуін күтіп отырмыз, – деп нақтылады Александр Высоцкий.

Ол атап өткендей, көп жағдайда жол бойында жедел жәрдем көлігін өткізіп жіберуді жүргізушілер ескере бермейді.

 Жол полициясы қызметкерлерімен бірлескен рейдтер жүргізіледі, жүргізушілермен түсіндіру жұмыстары жүргізіледі, бірақ статистика көңіл көншітпейді. Адам өмірі бәрінен қымбат. Біздің әр сапарымыз – біреудің өмірі. Көп жағдайда ол қызмет көрсетудің жеделдігі мен жылдамдығына байланысты, - деп түйіндеді бас дәрігер Александр Высоцкий.