BAQ.KZ тілшісі бір тәулік ішінде болған маңызды халықаралық жаңалықтар топтамасын ұсынады. Бұл шолуда әлемдегі жалпы жағдайды көрсететін оқиғалар қамтылады.
Зеленский Украинадағы жаңа президент сайлауына қатысты пікір білдірді
Украина шетелдегі украиналықтар үшін электронды дауыс беру мүмкіндігін қарастырып жатыр. Қазіргі уақытта бұл тек президент сайлауына қатысты; парламенттік және жергілікті сайлауларды өткізу әлі талқыланған жоқ.
Yahoo! хабарлауынша, Украина президенті Владимир Зеленский тілшілермен болған әңгімесінде осылай мәлімдеді.
Нақтырақ айтқанда, Зеленский әскери жағдай кезіндегі сайлау туралы заң жобасын әзірлеуде қандай да бір ілгерілеушілік бар ма деген сұраққа жауап берді. Ол бұл мәселе бойынша ешқандай жаңалық жоқ екенін атап өтті.
Зеленский қазіргі уақытта тек президент сайлауын өткізу мәселесі қарастырылып жатқанын қосты. Америка Құрама Штаттары Украинадан тек президент сайлауын өткізуді талап етті; парламенттік немесе жергілікті сайлаулар талқыланбады.
Сонымен қатар, президент украиналықтардың "Дію" жүйесі немесе басқа электронды құралдар арқылы дауыс бере алуы идеясын ұзақ уақыт бойы қолдап келгенін атап өтті. Бұл әсіресе шетелдегі украиналықтарға, әсіресе шетелдегілерге қатысты.
Мен COVID басталғаннан бері адамдарға онлайн дауыс беруге мүмкіндік беретін заңнамалық өзгерістерге қатысты мәселені әрқашан қолдап, көтеріп келемін. Әзірге біз парламентарийлермен келісімге келген жоқпыз, - деп түйіндеді ол.
АҚШ Тайваньға рекордтық қару-жарақ жеткізуді дайындап жатыр
Вашингтон Тайваньға арналған ең ірі қару-жарақ келісімін мақұлдады, бірақ келісім бойынша соңғы шешім АҚШ Конгресі еншісінде.
Трамп әкімшілігі Тайваньға 11,1 миллиард долларға бағаланған ірі қару-жарақ келісімін мақұлдады. Тайбэй үкіметі бұл туралы 18 желтоқсанда жариялады. Жеткізілімдер тізіміне HIMARS көп атылатын зымыран жүйелері, Javelin танкке қарсы зымыран жүйелері, Altius дрондары, гаубицалар, сондай-ақ басқа да қару-жарақтарға арналған компоненттер мен жабдықтар кіреді.
Тайвань Сыртқы істер министрлігі бұл Дональд Трамптың екінші мерзімі басталғаннан бергі екінші қару-жарақ келісімі екенін атап өтті. Арал билігі мұны Вашингтонның Тайваньның қауіпсіздік мәселелеріне қатысты берік ұстанымын растау ретінде қарастырады. Мәлімдемеде келісім әлі де АҚШ Конгресі тарапынан қарастырылып жатқаны атап өтілді. Заң шығарушылар оны мақұлдай алады, түзете алады немесе жеткізілімдерді бұғаттай алады.
Reuters агенттігінің хабарлауынша, бұл пакет Америка Құрама Штаттарының Тайваньға жақында жеткізуді жоспарлаған ең ірі пакеті болып табылады. Қараша айында Вашингтон аралға 330 миллион доллар көлемінде әскери көмек көрсетуге уәде берген болатын, оның ішінде жойғыш ұшақтар мен әскери-көлік ұшақтарына арналған қосалқы бөлшектер мен компоненттер бар.
Жеткізулер туралы хабарландыру Тайваньды бөлініп шыққан провинция деп санайтын және күш қолдануды жоққа шығармайтын Қытайдың әскери және дипломатиялық қысымының артуымен байланысты.
Қытай Сыртқы істер министрлігі АҚШ жоспарларын қатты сынға алып, Тайваньға қару-жарақ сату Бейжің мен Вашингтон арасындағы дипломатиялық келісімдерді бұзады деп мәлімдеді. Қытай тарапының пікірінше, мұндай қадам Қытайдың егемендігіне, қауіпсіздігіне және аумақтық тұтастығына айтарлықтай зиян келтіреді және аймақтағы тұрақтылықты бұзады.
Ажал жайлаған Ауғанстан: 17 млн адам азық-түлік тапшылығына тап болды
Ауғанстанда гуманитарлық апат болуы мүмкін. БҰҰ Дүниежүзілік азық-түлік бағдарламасының мәліметтері бойынша, биыл қыста елдегі 17 миллионнан астам адам аштықтан көз жұмуы мүмкін.
БҰҰ-ның Ауғанстандағы елдік директоры Джон Айлиф ұйым қызметкерлері ауған отбасыларындағы азық-түлік тапшылығын құжаттап жатқанын хабарлады. Көптеген үй шаруашылығында адамдар бірнеше күн бойы ас-сусыз қалды, ал балалар өлімі көрсеткіші артып келеді.
Қыстың басталуы, ұзаққа созылған экономикалық дағдарыс және құрғақшылық пен жер сілкінісінің салдары жағдайды ушықтыруда. Көрші елдерден депортацияланған миллиондаған ауған босқындарының елге оралуы да қосымша қиындық туғызуда. Олардың көпшілігі мұқтаждық пен өте нашар тамақтанудан зардап шегеді.
Сонымен қатар, қажеттіліктердің артуына қарамастан, гуманитарлық көмек азайып келеді. БҰҰ халықаралық қауымдастықты Ауғанстандағы дағдарысқа назар аударуға және халықтың ең осал топтарына қолдау көрсетуді қамтамасыз етуге шақырады.
Еуропа 7 елден келген мигранттарды депортациялауды жеделдетеді
Еуропалық Одақ мигранттарды бірнеше елге "қауіпсіз шығу елі" деп тану арқылы қайтаруды жеңілдетуге және жеделдетуге келісті. Бұл шешім Брюссельде ЕО мүше мемлекеттері мен Еуропалық Парламенттің қатысуымен өткен саммитте қабылданды.
Тізімге Марокко, Тунис және Египет, сондай-ақ Косово, Колумбия, Үндістан және Бангладеш кіреді. Бұл елдерден баспана сұрау өтініштері ЕО бойынша жеделдетілген процесс арқылы қарастырылады. ЕО баспана беруден автоматты түрде бас тарту болмайтынын; әрбір іс жеке бағаланатынын атап өтті.
Сонымен қатар, болашақта Албания, Черногория және Түркияны қоса алғанда, ЕО-ға кіруге үміткер елдер автоматты түрде "қауіпсіз шығу елі" мәртебесін алады.
Еуропалық Комиссия тізімдегі елдердегі жағдайды үнемі бақылап отырады және санкциялар, қауіпсіздіктің нашарлауы немесе қарулы қақтығыс жағдайында олардың мәртебесін қайта қарау құқығын өзінде қалдырады.
Брюссельде 2025 жылғы соңғы ЕО саммиті өтіп жатыр
Брюссельде 2025 жылғы ЕО көшбасшыларының соңғы саммиті өтіп жатыр. Кездесудің негізгі тақырыбы Украинаға қаржылық қолдау көрсету, соның ішінде шамамен 210 миллиард еуроны мұздатылған Ресей активтерін пайдалану мүмкіндігі болды.
Саммитке ЕО-ға мүше 27 мемлекеттің мемлекет және үкімет басшылары қатысып жатыр. Еуропалық Кеңестің президенті Антонио Костаның айтуынша, кездесуде геоэкономика, кеңею және ЕО-ның ұзақ мерзімді бюджеті де талқыланады, бірақ Украина негізгі мәселе болып қала береді.
Костаның айтуынша, көшбасшылар Украинаның 2026-2027 жылдарға арналған қаржылық қажеттіліктерін жабу бойынша түпкілікті шешім қабылдауды көздеп отыр. Еуропалық Комиссия бірнеше нұсқа ұсынды және келісімге қол жеткізілгенге дейін талқылаулар жалғасуы мүмкін.
Еурокомиссияның президенті Урсула фон дер Ляйен Украинаға сол кезеңде шамамен 137 миллиард еуро қажет болатынын мәлімдеді. ЕО бұл соманың үштен екісін - 90 миллиард еуроны жабуға дайын. Қарастырылып жатқан тетіктердің қатарында ЕО бюджеті арқылы қаржыландыру немесе мұздатылған Ресей активтерімен қамтамасыз етілген өтемақы несиесін беру бар.
ЕО сыртқы істер жөніндегі жоғарғы өкілі Кая Каллас несие үшін кепіл ретінде мұндай активтерді пайдалану мүше мемлекеттер арасында тәуекелдерді тең бөлу арқылы еуропалық шешім ретінде қарастырылатынын атап өтті.
Талқылау ЕО мүше мемлекеттерінің әртүрлі ұстанымдарына байланысты күрделене түсті. Мұздатылған қаражаттың айтарлықтай бөлігі Euroclear жүйесінде сақталатын Бельгия айқын заңды негіз бен ортақ жауапкершілікті талап етеді. Бірқатар елдер балама тетіктерді қолдайды, ал Венгрия, Словакия және Чехия Украинаға қосымша қаржылық көмекке қарсы.
Шешім білікті көпшілік дауыспен қабылданады деп күтілуде.
