Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. 2022 жылдың бірінші жартыжылдығында KCSD Орталық депозитарийдің есепке алу жүйесінде тіркелген қосалқы шоттардың саны 367 мыңнан асты. Бұл қаңтар айындағы көрсеткіштен 64%-ке артық.
Салыстыру үшін 2021 жылдың 1 шілдесінен есептегенде қосалқы шоттардың саны екі еседен астам өсті (+187 мың), олардың 99% жеке тұлғалардың атына ашылды.
Сондай-ақ, 2021 жылғы 1 шілдеден бастап брокерлер мен банктерде Орталық депозитарийде "омнибус шоттар" деп аталатын немесе клиенттердің бағалы қағаздарын агрегатталған есепке алу үшін брокер және банк клиенттеріне Орталық депозитарийде жеке қосалқы шоттар ашпай, омнибус шоттар ашу мүмкіндігі пайда болды. Орталық депозитарийдің деректері бойынша 2022 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша KCSD депоненттерінің омнибус шоттары арқылы қызмет көрсететін инвесторлар саны 26 мыңнан асты.
Инвесторлардың бағалы қағаздардың есебін KCSD деңгейінде сегрегациялауға, яғни клиенттің жеке қосалқы шотын жүргізуге немесе өзінің бағалы қағаздарын KCSD-дегі брокердің омнибус шотында сақтауға мүмкіндік беретін брокердің шотын ашуға таңдауы бар. Бүгінгі таңда KCSD номиналды ұстау жүйесінде брокерлер ашқан жеке шоттардың жалпы саны 400 мыңға жақындады. Өсудің негізгі катализаторы диджитализация және жас ұрпақтың бағалы қағаздар нарығына қызығушылығының артуы болды", - дейді Орталық депозитарийдің Басқарма төрағасы Әділ Мұхамеджанов.
Қазақстанда жас бөлшек инвесторлардың үлесі өсуді жалғастыруда, бірінші жартыжылдықта 18-24 жас аралығындағы брокерлік шоттар иелерінің үлесі 70 мың адам көрсеткіштен асып, үш есеге өсті. 25-34 жас аралығындағы инвесторлардың келесі жастық санаты екі есе өсіп, 110 мыңнан астам адамды құрады, бұл оларды бөлшек инвесторлардың ең үлкен үлесіне, 35-54 жас аралығындағы инвесторлар тобына (128 мың адам) жақындатады. 55 жастан асқан инвесторлар үлесі жалпы көрсеткіште 47 мың адамды құрай отырып, жыл басынан бергі шамалы өсімді көрсетеді. Бөлшек инвесторлардың ең аз саны – 18 жасқа дейінгі топ, кәмелетке толмаған азаматтардың атына ашылған брокерлік шоттар әлі де жалпы санның 0,1%-нен аспайды.
Гендерлік бөлініске келетін болсақ, Қазақстанда жыл басынан бері инвестор-әйелдердің саны 76%-ке өскенін атап өтуге болады. Мәселен, 2022 жылдың бірінші жартыжылдығында бөлшек инвесторлардың үлесі ерлерге 57,5%-ке және әйелдерге 42,5%-ке келеді.
Ал аумақтық тұрғыдан алғанда, көшбасшылықты бұрынғыдай Алматы (22%), одан кейін жеке тұлғалардың қосалқы шоттарының ең көп саны – Нұр-Сұлтан (10%) және Түркістан облысы (9%) бөліседі. Сонымен қатар, Түркістан облысында жыл басынан бері қосалқы шоттарды ұстаушылар саны 2,2 есеге өсті, ал Алматы мен Нұр-Сұлтанда өсім 1,5 есе.
