2025 жылдың қазан айының қорытындысы бойынша Қазақстанда тауарлар мен қызметтердің бағасы 12,6%-ға өсті. Осы жағдайдың аясында жылжымайтын мүлік нарығында да баға қымбаттауы байқалады, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Ranking деректеріне сүйенсек, қазан айында жаңа салынған пәтерлердің бағасы 13,1%-ға, ал екінші нарықтағы тұрғын үйдің бағасы 11,6%-ға өскен. Баспасөз Қазақстанда тұрғын үй нарығының қымбаттаудағы төрт негізгі себебін атап көрсетті.
1. ҚҚС өсімі және нарық күтулері
ҚҚС мөлшерлемесінің 16%-ға дейін өсуі баға қалыптасуына негізгі факторлардың бірі болды.
Салушылар алдын ала квадрат метрдің бағасына салықты қосып жатыр, – делінген деректе.
Сондай-ақ, сатып алушылар бағалардың өсуін күтіп, белсенді түрде сатып алу әрекеттерін арттырды. Екінші нарықта сатушылар жаңа тұрғын үйдің қымбаттауына және бағаның әрі қарай өсуіне сүйене отырып, бағаларды көтерді.
Қосымша әсер ретінде 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап салушыларға арналған ҚҚС жеңілдігінің тоқтатылуы да бағаларды өсіруге ықпал етеді.
2. Ортақ құрылысқа қатысты ережелердің қатаңдатылуы
Биыл Қазақстанда ортақ құрылыс заңына үш түзетулер жиынтығы күшін енді.
Нарық үшін ең маңыздысы – екінші түзетулер жиынтығы. Жаңа ережелер бойынша:
- акционерлермен мәмілелер тек ортақ қатысу келісімі арқылы жасалады;
- тұрғын үй кешендерін жарнамалау тек кепілдік немесе рұқсат болған жағдайда ғана мүмкін;
- салушыларға бақылау әкімдіктер мен инжинирингтік компаниялар тарапынан күшейтілді.
Бұл талаптар салушылардың мүмкіндіктерін шектеп, жобалардың санын азайтады, соның салдарынан ұсыныстың жалпы көлеміне әсер етеді.
3. Сұраныстың маусымдық сипаттамасы
Қазақстандағы тұрғын үй нарығы дәстүрлі түрде маусымдық өзгерістерге бейім. Жазда және күздің басында сатып алушылар белсенді болады, өйткені көп адамдар мәмілелерді жыл соңына дейін аяқтауға тырысады. Осы уақытта салушылар да жаңа жобаларды белсенді іске қосады. Бұл табиғи түрде сұранысты арттырып, бағаға әсер етеді.
4. Доллар курсының әсері
Валюталық нарықтағы өзгерістер де бағаларға әсер етеді. Доллар теңгеге қатысты нығайған кезде импорттық құрылыс материалдары мен жабдықтар қымбаттайды, бұл құрылыс шығындарын арттырады. Екінші нарықта сатушылар да доллар курсынан шығарып, бағаны түзетеді.
Еске салсақ, 2025 жылдың қазан айының басында бастапқы нарықтағы ең қымбат квадрат метр бағасы Астанада (650 133 теңге), Алматыда (648 230 теңге) және Атырауда (504 866 теңге) тіркелген.
Ең арзан квадрат метр Оралда (299 155 теңге), Ақтөбеде (313 978 теңге) және Көкшетауда (334 909 теңге) болған.
Сонымен қатар, 2025 жылдың қазан айында Алматыдағы жаңа пәтерлер нарығы айтарлықтай баға өсімін көрсетті. Мегаполис Қазақстандағы ең қымбат қалалардың бірі болып қала береді, тұрғын үйді сатып алу мен жалға алу тұрғысынан.
