Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Тамара Дүйсенова және вице-министр Ербол Оспанов әлеуметтік қызметтерді дамыту, оның ішінде мүгедек адамдарды оңалту бойынша халықаралық онлайн-конференция барысында Қазақстандағы әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің дамуы туралы айтып берді, деп хабарлайды BAQ.KZ.
Конференцияны Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің Еңбек, жұмыспен қамту және халықты әлеуметтік қорғау жөніндегі консультативтік кеңесінде төрағалық етуші орган ретінде ТМД-ның Консультативтік Кеңесі мен Атқарушы комитетінің қолдауымен ұйымдастырды.
Іс-шараға Әзербайжан, Армения, Беларусь, Тәжікстан, Өзбекстан және Ресейдің Мемлекеттік әлеуметтік-еңбек саласының өкілдері, сондай-ақ ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің Парламентаралық Ассамблеясының, Еуразиялық экономикалық комиссияның, жалпы кәсіподақтар конфедерациясының, п.м. Машеров атындағы Витебск мемлекеттік университетінің және ТМД Атқарушы комитетінің сарапшылары қатысты.
Конференция жұмысын ашқан Тамара Дүйсенова әлеуметтік қызметтерді дамыту, оның ішінде мүгедек адамдарды оңалту саласында практикалық қолданылуы мүмкін инновациялық тәжірибемен алмасу алаңы сияқты іс-шараларды өткізудің маңыздылығы мен келешегін атап өтті.
Министр негізгі мақсаты әрбір қазақстандық отбасының әл-ауқатын жақсарту болып табылатын Әлеуметтік кодексі жобасын әзірлеудің аяқталғаны туралы айтты. Құжатты ағымдағы жылдың қазан айында Парламентің қарауына енгізу жоспарлануда.
ЕХӘҚМ басшысы Әлеуметтік кодексінің жобасында қарастырылған оң өзгерістерді іске асырудың негізгі құралдарының бірі отбасының цифрлық картасы болып табылатынын атап өтті.
Отбасының цифрлық картасы-бұл қазақстандық отбасылардың кепілдік түрлері бойынша дербестендірілген базасы. Ол Мемлекет Басшысының тапсырмасы бойынша ағымдағы жылдың 1 қыркүйегінен бастап іске қосылған мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді көрсетудің проактивті форматының жаңа құралы болып табылады. Осы жаңалықтың арқасында мемлекет ақпараттық жүйе арқылы азаматқа құжаттар пакетін жинау және тиісті мемлекеттік органдарға жүгіну қажеттілігінсіз мемлекеттік қолдаудың қандай да бір түрін анықтап, алуға ұсыныс жасай алады, – деп бөлісті Тамара Дүйсенова.
Министр хабарлағандай, 2023 жылдың басынан бастап Отбасының цифрлық картасы әлеуметтік-еңбек саласындағы барлық қызметтерді проактивті форматта қамтуға мүмкіндік береді.
Тамара Дүйсенова сондай-ақ медициналық ұйымдардың ақпараттық жүйелерінен келіп түскен деректер негізінде проактивті сырттай форматта медициналық-әлеуметтік сараптаманы пилоттық енгізу туралы хабардар етті. Бүгінгі таңда осы форматта 37 мыңнан астам іс немесе осы саладағы мемлекеттік қызметтердің жалпы санының 22,4%-ы қаралды.
Сонымен қатар ЕХӘҚМ басшысы мүгедектігі бар адамдарға мемлекеттік қызметтерді алуға қолжетімділікті арттыратын әлеуметтік қызметтер порталы туралы айтып берді.
Әлеуметтік қызметтер порталы – бұл мүгедек адамдарға қызмет көрсететін тауарлардың, қызметтер мен ұйымдардың электрондық витринасы. Жеке кабинетке кіріп, адам қандай оңалту құралдары немесе арнайы қызметтер оған сенетінін бірден көре алады. Және ол жеткізушіні өзі таңдайды. Егер қызмет немесе техникалық құрал үшін жиынтық сома кепілдік берілген сомаға сәйкес келсе-алушыға оны мемлекет өтейді. Егер бұл сома асып кетсе, қосымша қаржыландыру болады, – деп түсіндірді ол.
Тамара Дүйсенова сондай-ақ мүгедектігі бар адамдар тұратын өңірлерде ашылатын сыйымдылығы аз медициналық-әлеуметтік мекемелерді құру бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстар туралы хабардар етті.
Сонымен қатар Министр тағы бір енгізілген цифрлық құрал – Электрондық еңбек биржасы туралы айтып берді. Оның айтуынша, ЭЕБ-да адамдардың шамамен 70-80% - ы жұмыс іздейді және табады, сондай-ақ платформада онлайн оқыту және еңбек шарттарын тіркеу жүзеге асырылады.
Электрондық еңбек биржасында мүгедектігі бар адамдарды қолдау тұрғысынан екі модуль жұмыс істейді – МБА үшін жұмыс орындары және қолжетімділіктің интерактивті картасы. Оның арқасында әлеуметтік нысандардың қолжетімділігін, соның ішінде Халықтық бақылау шараларының көмегімен бақылауға болады, – деді Тамара Дүйсенова.
Қорытындылай келе, ол цифрлық технологияларды пайдалану көрсетілетін әлеуметтік қызметтер сапасының өсуіне әкелетінін атап өтті.
Өз кезегінде, Ербол Оспанов Қазақстандағы әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің даму кезеңдері туралы, сондай-ақ оны жаңғыртудың алдағы жоспарлары, оның ішінде ҚР Әлеуметтік кодексі жобасы шеңберінде жоспарлары туралы егжей-тегжейлі айтып берді.
Ол құжатта халықты әлеуметтік қорғаудың адам құқықтарын шектеуге тең құқықтық және жол бермеу, мемлекеттік әлеуметтік қолдау шараларының алдын алу, олардың атаулылығы, қолжетімділігі мен сараланған көзқарас, мемлекеттің, жұмыс берушілер мен азаматтардың әлеуметтік қамсыздандыру жүйесіндегі ынтымақтастығы мен ұжымдық жауапкершілігі және т. б. сияқты негізгі қағидаттары көрініс тапқанын атап өтті.
Әлеуметтік кодекс жобасында мемлекеттің, жеке сектордың, үкіметтік емес ұйымдардың және азаматтардың өздерінің ынтымақты қатысуына назар аудара отырып, әлеуметтік қызмет көрсету жүйесін одан әрі жаңғырту көзделед, – деп хабарлады вице-министр.
Ол сондай-ақ әлеуметтік қызмет көрсету жүйесін жаңғырту аясында жоспарланған қайта құрулардың бірнеше негізгі аспектілерімен бөлісті.
Осылайша, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетудің өтінімдіктен проактивті форматына көшу жүзеге асырылатын болады, әлеуметтік қызмет көрсетуге жұмыспен қамтылмаған отбасы мүшелері тартылатын болады, жалпы Тарифтердің және т.б. орнына арнаулы әлеуметтік қызметтерді жан басына қаржыландыру қағидаты енгізілетін болады.
Сондай-ақ, конференцияда ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің әлеуметтік қызмет көрсету жүйесіндегі жаңа әдістер мен тәсілдер, мүгедек адамдардың құқықтарын оңалту және сақтау мәселелері және т.б. қаралды.
Іс-шара соңында қатысушылар әлеуметтік қызметтерді дамыту, оның ішінде мүгедек адамдарды оңалту бойынша Қарар қабылдады, оның шеңберінде ТМД-ға қатысушы мемлекеттер әлеуметтік қамсыздандыру жүйесін одан әрі дамытуға және мүгедек адамдарды қолдау жүйесін жаңғыртуға, оның ішінде күш-жігер мен халықаралық ынтымақтастықты шоғырландыру арқылы өздерінің әзірліктерін растады.