Қазақстанның ауыл шаруашылығы соңғы жылдары технологиялық жаңғыруды бастан кешіріп келеді. Цифрландыру мен автоматтандыру ауыл шаруашылығы секторында тиімділікті арттырып, ресурстарды үнемдеуге және нарықтағы өзгерістерге бейімделуге мүмкіндік береді, деп хабарлайды BAQ.KZ.
Бұл процестің сәттілігін Павлодар облысындағы шаруашылықтардың бірі «Дәнекер» көрсетті. Классикалық әдістерден бас тартып, жаңа технологияларды енгізу арқылы өндірісті оңтайландыру мүмкін болды.
Қазақстан агросекторының өзекті мәселелері
Ауыл шаруашылығындағы технологиялық өзгерістердің қажеттілігі бірнеше өзекті мәселелерге байланысты туындап отыр.
Кадр тапшылығы
Мамандандырылған қызметкерлердің аздығы өндіріс тиімділігін шектейді. Шалғай ауылдарда агрономдар, ветеринарлар мен механизаторларды табу үлкен қиындық тудырады.
Шығындардың өсуі
Жанармай, тыңайтқыштар мен техника бағасының өсуі ауыл шаруашылық өнімдерінің өзіндік құнын арттырып отыр.
Климаттық өзгерістер
Қазақстанда құрғақшылық, су тапшылығы сияқты климаттық тәуекелдер ауыл шаруашылығына тікелей әсер етуде.
Павлодар облысындағы шаруашылықтардың бірі осы мәселелерді технологиялар арқылы шешуді қолға алды. Бұл озық тәжірибе агросектордағы көптеген басқа кәсіпорындарға үлгі бола алады.
Технологиялар фермерлердің жұмысын қалай жеңілдетті?
1. Суару жүйелерін жаңарту
Суармалы жерлерде жаңа жүйелерді пайдалану өнімділікті арттырып, суды үнемдеуге мүмкіндік берді. Радиусы 500 метрді құрайтын жаңбырлатқыш құрылғылар кең алқаптарды қамтып, су ресурстарын тиімді басқаруға жағдай жасайды.
2. Өнім сақтауға арналған инфрақұрылым
Заманауи қоймалар өнімнің ұзақ мерзімді сақталуын қамтамасыз етеді. Бұл нарықта баға тұрақсыз болған кезеңдерде өнімді сату мүмкіндігін арттырады.
3. Цифрлық бақылау жүйелері
Пайдаланылған технологиялар топырақтың күйін, ылғалдылық деңгейін және ауа райы болжамдарын нақты уақытта бақылауға мүмкіндік береді. Бұл фермерлердің шешім қабылдау процесін жеңілдетті.
4. Сұрыптау және логистика
Жаңа технологиялар өнімді сұрыптау мен дайындау уақытын қысқартып, оның нарыққа жылдам жеткізілуін қамтамасыз етті.
Қазақстан агросекторындағы негізгі қиындықтар
Қазақстан ауыл шаруашылығы бірқатар жүйелік мәселелермен бетпе-бет келуде, бұл фермерлердің жұмысын қиындатып келеді.
2010 жылы Павлодар облысында құрылған бұл қожалық ірі қара мал өсіруден бастау алды. Алайда, жайылымдық жерлердің жетіспеушілігі мен мамандар тапшылығы шаруашылықты қайта бағдарлауға мәжбүр етті. 2022 жылдан бастап қожалық картоп пен дәнді дақылдарды өсіруге басымдық бере бастады.
Технологияларды енгізу: не өзгерді?
Мәселелерді шешу үшін «Данекер» шаруа қожалығы басшылығы цифрландыруға инвестиция салуды таңдады. Шаруашылық инвестициялық холдингтің және басқа инвесторлардың қолдауына ие болды. Қолдаудың арқасында шаруашылық басшылығы бірқатар стратегиялық шешімдерді қабылдады.
Қандай технологиялар енгізілді:
- Заманауи суару жүйелері. Valley маркалы бес айналмалы жаңбырлатқыш қондырғылар орнатылды, бұл 471 га суармалы жерді кеңейтуге және өнімділікті арттыруға мүмкіндік берді.
- Өнім сақтауға арналған инфрақұрылым. Жалпы сыйымдылығы 20 мың тоннадан асатын алты көкөніс қоймасы салынды, бұл өнімнің сақталуын қамтамасыз етеді.
- Мониторингті автоматтандыру. Топырақ күйі мен ауа райын бақылау жүйелері өзгерістерге дер кезінде жауап беріп, оңтайлы шешімдер қабылдауға көмектеседі.
Қандай нәтижелерге қол жеткізілді?
1. Шығындардың азаюы. Автоматтандырылған қоймалар бұзылған өнім көлемін азайтты.
2. Өнімділіктің өсуі. Мысалы, PepsiCo компаниясына арналған «Коломбо» және чипс өндіруге арналған сорттары өсірілген 500 гектар жерден жоғары сапалы өнім алынды.
3. Ресурстарды үнемдеу. Нақты суару жүйелері су шығынын азайтты, бұл құрғақ климат жағдайында өте маңызды.
Бұл тәжірибенің маңызы:
- Басқа шаруашылықтарды ынталандырады. Табыс тарихы тіпті шағын шаруа қожалықтарының да тамаша нәтижелерге қол жеткізе алатынын дәлелдейді.
- Ірі компаниялармен серіктестікке жол ашады. Мысалы, PepsiCo компаниясымен әріптестік жаңа нарықтарға қол жеткізуге мүмкіндік берді.
- Ауа райына тәуелділікті азайтады. Автоматтандыру және инновациялар ауыл шаруашылығын климаттық қауіп-қатерлерден қорғауға көмектеседі.
Қорытынды
Ауыл шаруашылығында технологияларды қолдану экономиканың осы саласын жаңа деңгейге көтере алады. Қазақстанның агросекторы цифрландыру мен автоматтандыру арқылы өндірісті оңтайландырып, тұрақты даму жолына түсе алады.
Жаңартылған тәжірибе ауыл шаруашылығының болашағы технологияларда екенін дәлелдейді. Қазақстан фермерлері үшін бұл – бәсекеге қабілеттілікті арттыратын және тұрақты дамуға жетелейтін басты құрал.
