БҰҰ-ның 2021 жылы жариялаған баяндамасында әлемде 2,2 млрд адам (ДДҰ/ЮНИСЕФ, 2019) таза ауыз суға қол жеткізе алмай отырғаны жазылған. Ал сарапшылар 2050 жылға қарай планета халқының жартысы санитарлық нормалар бойынша қауіпсіз су қорларына қол жеткізе алмайтындығын айтып, дабыл қағып жатыр, деп жазады BAQ.KZ тілшісі.
Су тапшылығының алдын алу үшін қандай шаралар қабылдау қажет? Суды үнемдеп, оның жаңа көздерін табуға бола ма? Қытай мамандары суды үнемдеудің екі жолы барын айтып, елдегі су тапшылығы мәселесін қалай шешіп жатқандарын айтты.
Қытай халықаралық баспасөз орталығының бағдарламасына қатысып жатқан Еуразия және Араб елдерінің 29 журналисі China Urban-Rural компаниясына тиесілі Originwater және Landsky компанияларында болды. Шетелдік БАҚ өкілдері қытайлық мамандардың ауызсу өндіру технологиясымен танысып, қызықтырған сұрақтарын компания өкілдеріне қоя алды.
Су – ол өмір
Су – Жер планетасындағы барлық тіршіліктің негізгі көзі. Сусыз өмір жоқ. Себебі адам тамақсыз ұзағырақ өмір сүре алса да, сусыз өмір сүре алмайды. Ауыз судың негізгі қоры тұщы су көздерінде шоғырланған, бұл әлемдік су қорының шамамен 3%-ы.
Суды көп пайдаланған кезде көптеген ағынды су пайда болатыны белгілі. Қытайдың тұрғын үй және құрылыс министрлігінің Қалалық құрылыс статистикалық жылнамасына сәйкес, 2020 жылы Қытайдағы қалалық ағынды сулардың төгілуі 57,1 миллиард тоннаны құраған.
БАҚ өкілдері Чанпин ауданындағы суды қалпына келтіру қондырғысын, дәлірек айтқанда, Originwater әзірлеген мембраналық биореактор (MBR) технологиясын қолданатын Beijing Changping TBD (Science and Technology Business District) суды қалпына келтіру қондырғысы орнатылған зауытты аралады. Originwater вице-президенті Чэнь Чуншэн қондырғының лас суды қалай ауызсуға айналдыратыны туралы айтып, журналистермен бірге зауытты аралады.
Originwater-ны 2001 жылы шетелден оралған ғалымдар құрған.
Компания Чжунгуанцун ұлттық тәуелсіз инновациялық демонстрациялық аймағында жоғары технологиялық кәсіпорын. Ол Қытайдың «лас су, су ресурстары аз және қауіпті ауыз су» мәселелеріне қатысты үш негізгі сұрақты шешу үшін мембраналық технологияның тәуелсіз зерттеулері мен әзірлемелерін пайдаланып, қалада экологиялық ортаны құрудың жалпы шешімдерін ұсынады.
Партком хатшысы және Қытай ауылдық парткомының төрағасы, CURG басқарма төрағасы Ху Годань компания лас суды тазартуда көш бастап келеді.
Қазіргі уақытта Originwater муниципалды және өндірістік ағынды суларды тазарту, теңіз суын тұщыландыру, сулы-батпақты жерлерді қорғау және қайта құру, өзендерді кешенді тазарту, қара және сасық суларды тазарту, муниципалды ландшафт құрылысы, қалалық жарық ортасын салу, қатты су құбырлары және т.б. үшін толық бизнес тізбегін құрды. Сонымен қатар соңғы жылдары Originwater «Белдеу және жол» бастамасының белсенді қатысушысы болды. Қазіргі күні өнімдер Малайзияға, Анголаға және басқа елдерге экспортталып жатыр, - деді ол.
Маман Сауд Арабиясы, Қазақстан және Өзбекстан, жалпы Орталық Азия елдері де Қытай сияқты су ресурстарының жетіспеушілігі сияқты өзекті мәселеге тап болып отырғанын айтты.
Су зауыты 9 гектар аумақты алып жатыр және өнімділігі күніне 100 000 тонна. Originwater дербес әзірлеген MBR технологиясы жоғары мембраналық су өндіру тиімділігі, ластануға төзімділік, ұзақ қызмет ету мерзімі, жоғары бөлу дәлдігі, жоғары денитрификация және фосфорды жою тиімділігі және толық автоматты жұмыс сияқты сипаттамаларға ие. Бұл технология дәстүрлі технологиямен және жердегі тазарту қондырғыларымен салыстырғанда жер учаскесінің 40-50% үнемдеуге мүмкіндік береді. Ол сайын аймақты 15 миллион тонна жоғары сапалы айналымдағы су ресурстарымен қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар аймақтық су ластануын және су тапшылығын азайтып қана қоймайды, сонымен қатар Хуэйлунгуан аймағында және Оңтүстік Шахе ауданында ағынды суларды жинау және тазарту және айналымдағы суды қайта өңдеу деңгейін жоғарылатады, бұл Бейжіңдегі су ресурстарының тұрақты дамуын қамтамасыз етеді және экологиялық ортаны қорғайды. Ол жергілікті тұрғындардың өмір сүру жағдайларын жақсартуда және іргелес аумақтың тұрақты әлеуметтік, экономикалық және экологиялық дамуына ықпал етуде маңызды рөл атқарды.
Баспасөз туры кезінде шетелдік БАҚ өкілдері Originwater инновациялық мембраналық технологиялар көрме орталығында болып, құрылғылардың қыр-сырымен танысты.
Айта кетейік, Қазақстанда да су тапшылығы мәселесі әлі де шешімін таппай келеді. Мемлекет басшысы биылғы Жолдауында елдегі су мәселесіне ерекше тоқталған болатын.
Originwater технологиясымен танысып болған журналистер Light Technology музейіне қарай бағыт алды.
Жарық технологиясы
Оптикалық ғылым және технология мұражайы - Light Technology компаниясы жасаған оптикалық технологиялар индустриясына арналған қолданбаларды көрсетуге арналған инновациялық платформа. Liangye Technology Group компаниясының атқарушы бас менеджері Тан Сюэвэн құттықтау сөз сөйлеп, шетелдік журналистерді жылы қарсы алды.
Айтуынша, Қытайда жарықтың шамамен 60%-ы түнде тұтынады.
Оптикалық ғылым мен техника мұражайы – Бейжің ғылыми орталығының, Бейжің дизайн және шығармашылық орталығының және Бейжің ғылыми-техникалық базасының тәжірибесіне тән орталық.
Шетелдік қонақтар оптикалық ғылым мұражайына, оптикалық мәдениет мұражайына және оптикалық даналық мұражайына оптикалық тақырыптар сериясының 6 негізгі көрме залында болды. Мұндаолар жарық тақырыбымен білім, көркемдік, технология және мәдени коннотацияларды біріктіретін жарық пен көлеңкенің жан-жақты көрмесін тамашалады. Қазіргі уақытта оптикалық ғылым мен техника мұражайының бірқатар озық технологиясы Қытайдың көптеген қаласында қолданылып, жақсы экономикалық және әлеуметтік пайда әкеліп жатыр.
Оптикалық ғылымдар мұражайында баспасөз өкілдері жарықтың шығу тегін, жарық тарихын, жарықтың қасиеттері мен қолданылуын зерттеу және жарықтың шексіз құпияларын сезіну үшін жарықтың тарихи дәлізінен өтті.
Жарық мәдениеті мұражайында сарай шамдарының көрмесінде болды.
Оптикалық даналық залында тілшілер кеңістіктің шекараларын бұзу және жер асты кеңістігін жерге қосу үшін оптометрия технологиясын ұйымдастырды және денсаулық сақтау, кеңсе, өмір, бизнес және зияткерлік сыныптар сияқты көптеген салаларда оптикалық технологиялардың қолданылуын терең сезінді.
Еске сала кетейік, қазақстандық екі журналист Қытайдың халықаралық баспасөз орталығы бағдарламасына қатысып жатыр. Бұл бағдарлама елдер арасындағы мәдени ынтымақтастық байланысын кеңейту мақсатында ұйымдастырылып отыр. Оған қоса биыл Қазақстан мен Қытай дипломатиялық қарым-қатынасына 30 жыл толды.
Қытай төрағасы Си Цзиньпин пандемиядан кейінгі Қазақстанға жасаған алғашқы сапарында екі ел басшылары медиа саласында да ынтымақтастық орнататынын айтқан болатын.