Қазақстанның соңғы жаңалықтары

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Гүлжан РАМАНҚҰЛОВА
15 Қазан 2025, 09:19
781
Бөлісу:
 автордан
PHOTO
Фото: автордан

Қытайдың Шыңжаң өлкесінің Үрімші қаласында орналасқан Шыңжаң өнер институтының “Он екі ұйғыр мукамы” атты мәдени павильонында қазақ халқының ұлттық музыкалық аспаптары, соның ішінде домбыра мен қобыз сақталған, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.

Бұл аспаптар қазақтың бай музыкалық мұрасын танытуға арналған маңызды жәдігерлер.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Музей қызметкері Филора Фархаттың айтуынша, павильон 5 жыл бұрын ашылған. Ұйғыр қызының музейде қызмет етіп жүргеніне 2 жылдай уақыт болған. Ол бұл салаға Шанхайда оқуын аяқтаған соң келген.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Павильонның басты мақсаты – ұйғыр халқының дәстүрлі “Он екі мұқам” музыкалық мұрасын сақтау және насихаттау. Алайда, мұнда қазақ, қырғыз, тәжік халықтарының да мәдениеті мен өнеріне арналған құнды экспонаттар ұсынылған.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Мұнда шамамен 130-ға жуық музыкалық аспап бар.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр
Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр
Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Бұл аспаптар Шыңжаң өлкесінің әртүрлі аймақтарынан жиналған және этнографиялық, тарихи маңызы зор жәдігерлер.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр
Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Павильонның экспозициясында қазақтың домбырасы мен қыл қобызынан басқа, қырғыздың комузы, тәжік халқының музыкалық аспаптары да бар. Бұл аспаптар халықтардың музыкалық дәстүрлерін, соның ішінде орындаушылық ерекшеліктерін, аспап жасаудың шеберлігін көрсетеді.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

 

Павильон ашылғаннан бері ол тек Қытайдың емес, шетелдік туристердің де қызығушылығын тудырып отыр.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

АҚШ, Ұлыбритания, Канада, Индонезия сияқты елдерден келген қонақтар қазақтың ұлттық аспаптарын қызыға тамашалауда. Бұл мәдени алмасу халықтар арасындағы достықты нығайтуға, мәдениеттің өзара түсінісуіне ықпал етеді.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Шыңжаң өнер институтының “Он екі ұйғыр мукамы” павильоны қазақ халқының музыкалық мұрасын танытуда маңызды рөл атқарып келеді. Бұл жәдігерлер тек Қытайда ғана емес, әлемдік мәдениетте де өз орнын табуда.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Айта кетсек, “Он екі ұйғыр мұқамы” – ұйғыр халқының дәстүрлі музыкасы мен өнерінің күрделі жанрлық жүйесі.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Әр “мұқам” әндер, би элементтері, музыкалық аспаптық орындаулар және поэзияны біріктіреді. Яғни, бұл – біртұтас музыка мен поэзия жүйесі.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Дәстүрлі түрде 12 негізгі мұқам бар, әрқайсысының өз ерекшелігі, музыкалық құрылымы және орындау стилі бар.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

Әлемдік деңгейі: 2005 жылы ЮНЕСКО “Он екі мұқамды” адамзаттың ауызша және бейматериалдық мәдени мұрасы ретінде тіркеді.

Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр
Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр
Қытай музейінде қазақтың домбырасы мен қылқобызы сақтаулы тұр

 

Еске сала кетейік, қазақстандық БАҚ өкілдері Қытайдың Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық ауданының тынысымен танысу үшін осы өңірге арнайы келді. Баспасөз-турын Қазақстандағы Қытай елшілігі ұйымдастырды.

Өзгелердің жаңалығы