Ақша үнемдеп, сапалы өмір сүрудің қарапайым жолдары. Қазіргі заманда қаражатты тиімді пайдалану мен үнемдеудің маңызы артып келеді. Әсіресе, баға тұрақсызданып, шығындар өсіп жатқан уақытта ақшаны дұрыс басқару әрбір адам үшін өзекті мәселеге айналды. Алайда, үнемдеу – өзіңізді шектеу деген сөз емес. Керісінше, қаржылық сауаттылық пен дұрыс әдеттер арқылы сіз аз қаражат жұмсай отырып та жайлы өмір сүре аласыз.
Қаржыны басқару – саналы өмір салты
Ақшаны ақылмен жұмсау үшін ең алдымен, оның қайда кетіп жатқанын түсіну керек. Ай сайынғы кірістер мен шығыстарды есептеп, қаржы жоспарын құру – қаржылық тұрақтылыққа апаратын алғашқы қадам. Бұл үшін арнайы мобильді қосымшаларды қолдануға немесе қарапайым қағазға жазып жүруге болады. Бастысы – ақшаның қалай жұмсалатынын бақылау.
Қаржы жоспарлау барысында қажеттіліктер мен қалауларды ажырата білу маңызды. Кейде адам артық шығынға батып, өзіне шын мәнінде қажет емес нәрселерге ақша жұмсайды. Осыны болдырмау үшін әр сатып алудың алдында өзіңізге: “Бұл маған расымен керек пе?” – деген сұрақ қойып көріңіз. Бұл әдіс көптеген қажетсіз шығындардан құтылуға көмектеседі.
Қажетсіз шығындардан бас тарту
Көптеген адамдар азық-түлік пен тұрмыстық заттарды жоспарсыз сатып алады. Дүкенге барған кезде алдын ала тізім жасау – артық шығыннан сақтайтын қарапайым, бірақ өте тиімді тәсіл. Сонымен қатар, жеңілдіктер мен акцияларды пайдалану да үнемдеуге көмектеседі. Алайда, тек науқан үшін қажетсіз зат сатып алу да дұрыс емес.
Күнделікті шығындарды азайтудың тағы бір жолы – үйде тамақ дайындау. Кафелер мен мейрамханаларда жиі тамақтану бюджеттің басым бөлігін жұмсауы мүмкін. Ал үйде әзірленген тағам әлдеқайда арзан әрі денсаулыққа пайдалы.
Көлік шығындарын оңтайландыру
Қазіргі кезде көлік шығындары да көп адамның қалтасына салмақ салады. Егер мүмкіндік болса, қоғамдық көлікті пайдалану немесе жаяу жүру – үнемдеудің жақсы әдісі. Сондай-ақ, жеке көлігі барлар отын шығынын азайту үшін алдын ала маршрут жоспарлап, қажетті емес жүрістерден бас тартқаны жөн.
Қаржы жинақтау әдетін қалыптастыру
Жинақ жасау – қаржылық тұрақтылықтың негізі. Тіпті аз мөлшерден бастап, ай сайын табыстың белгілі бір бөлігін жинақ шотына аударған дұрыс. Бұл күтпеген жағдайлар туындағанда үлкен көмек болмақ.
Қаржыны тек жинап қоймай, оны дұрыс пайдалану да маңызды. Депозит ашу, инвестиция жасау немесе ақшаны жылжымайтын мүлікке салу – жинақты сақтаудың және көбейтудің тиімді жолдары.
Арзан, бірақ сапалы баламаларды пайдалану
Кейбір заттарды жаңа дүкеннен емес, екінші нарықтан сатып алу – ақшаны үнемдеудің жақсы тәсілі. Кейде қолданылған, бірақ сапасы жақсы тауарларды әлдеқайда арзан бағамен табуға болады. Мысалы, жиһаз, тұрмыстық техника, кітаптар мен кейбір киімдер осындай нарықта жиі кездеседі.
Өзін-өзі дамыту – ең жақсы инвестиция
Қаржылық сауаттылықтан бөлек, адамның өзі үшін жасайтын ең жақсы қадамы – жаңа дағдылар мен білім алу. Егер сіз өзіңізге қажетті істерді үйренсеңіз, сырттан қызмет алуға ақша жұмсамайсыз. Мысалы, қарапайым жөндеу жұмыстарын, тігін тігуді немесе тамақ әзірлеуді меңгеру – ұзақ мерзімді перспективада үлкен үнемділік әкеледі.
Сонымен қатар, қосымша табыс көздерін қарастыру да маңызды. Қазіргі уақытта фриланс, онлайн-бизнес, қолөнер немесе репетиторлық сияқты жұмыстар арқылы қосымша қаржы табуға болады.
Ақшаны үнемдеу – бұл өзіңізді шектеу емес, керісінше, қаражатты тиімді басқару арқылы сапалы өмір сүрудің мүмкіндігі. Бюджетті дұрыс жоспарлау, қажетсіз шығындардан бас тарту, жинақ жасау және қаржылық сауаттылықты арттыру арқылы кез келген адам аз қаражатпен де жақсы өмір сүре алады. Ең бастысы – саналы тұтыну әдетін қалыптастыру және әр жұмсалған теңгенің құндылығын түсіну.
Қаржылық детокс: бір апта маркетплейстерден сатып алудан бас тартыңыз
Соңғы уақытта маркетплейстерден жиі тауар сатып алып жүргеніңізді байқадыңыз ба? Себеттер тез толады, ақша оңай жұмсалады, ал қажетсіз заттар үйді біртіндеп басып алады. Қаржылық детокс жасап көріңіз: бір апта бойы жоспарланбаған онлайн-сатып алудан бас тартып, қанша қаражат үнемдеуге болатынын тексеріңіз.
Маркетплейстер неге артық шығынға әкеледі?
Онлайн сауда жасау өте ыңғайлы. Кептелісте тұрғанда қызықты гаджет тауып аласыз, дәрігердің қабылдауын күтіп отырып, жеңілдікпен сатылып жатқан күрткеге көзіңіз түседі. Бір ғана батырманы басу арқылы сатып алу оңай, ал ақшаның қалай жұмсалғанын байқамай қаласыз.
Бірақ дәл осы ыңғайлылық көбіне бюджетті асыра жұмсауға әкеледі. Біз “кейін керек болып қалар” деп артық киім аламыз, үйге қажетсіз декор немесе тағы бір гаджет сатып аламыз. Ақша байқалмай жұмсалады, ал қажетсіз заттар жинала береді.
Қаржылық детокс деген не?
Қаржылық детокс – бұл бір апта бойы импульсивті онлайн-сатып алудан бас тарту. Маңызды заттардан бас тартудың қажеті жоқ. Егер күнделікті қажетті тауарлар керек болса (мысалы, азық-түлік немесе жеке гигиена заттары), оларды сатып алуға болады.
Ал егер тауарды алдын ала жоспарламаған болсаңыз, оны жай ғана “себетке” немесе “таңдаулылар” тізіміне қосып қойыңыз. Көбінесе, бірнеше күн өткен соң, оның сізге шын мәнінде керек еместігін түсінесіз.
Тауар “себетте” тұрған кезде не істеуге болады?
Өзіңізге мына сұрақтарды қойып көріңіз:
• Бұл сатып алу менің қандай қажеттілігімді өтейді? (Мысалы, декоративті жастық жайлылық үшін, ал жаңа киім өзіңізді жақсы сезіну үшін қажет пе?)
• Осы қажеттілікті басқа жолмен қанағаттандыруға бола ма? (Мүмкін, жайлы кеш немесе бұрынғы жақсы естеліктер жаңа затты алмастыра алар?)
• Осыған ұқсас зат менде бар ма? (Кейде біз үйде бар нәрсені ұмытып кетеміз.)
• Осы тауарды арзан бағаға табуға бола ма? (Басқа дүкендерді тексеріңіз, мүмкін тиімді ұсыныс бар шығар.)
• “Себетімдегі” заттардың жалпы құны қанша? (Жиынтық соманы көргенде, кейбір заттар қажетсіз болып көрінуі мүмкін.)
Егер бірнеше күн өткен соң да бұл заттың расында керек екеніне сенімді болсаңыз, оның бағасы тиімді әрі баламасы жоқ болса – сатып алуға болады. Бұл енді саналы таңдау болмақ.
Қаржылық детокстың артықшылықтары
Қаржылық детокс сізге Шығындарды бақылауға және бюджетті басқаруға көмектеседі. Қажетсіз заттардан арылып, үйіңізді босатады. Маңызды мақсаттарға жұмсауға болатын қаражатты үнемдейді.
Қазірден бастап осы әдісті қолданып көріңіз! Осы бір аптада қанша ақша үнемдей алғаныңызды бақылаңыз. Саналы тұтыну арқылы сіз өмір сүру сапасын жоғалтпай, ақшаны тиімді басқаруды үйренесіз.
