АҚШ Ауыл шаруашылығы министрлігі (USDA) ұлттық қауіпсіздікке қатысты жүргізілген тексерістен кейін 70 шетелдік зерттеушіні жұмыстан шығарды. Бұл шешім АҚШ-тың азық-түлік қауіпсіздігін Қытай, Ресей, Иран және Солтүстік Корея сияқты қарсылас елдерден қорғауға бағытталған, деп хабарлайды BAQ.KZ Reuters-ке сілтеме жасап.
Министрліктің ресми өкілі таратқан мәліметке сәйкес, USDA келісімшарт негізінде жұмыс істеуге рұқсат етілген тұлғаларды мұқият тексеріп, қауіп тудыруы мүмкін елдерден шыққан шамамен 70 адамды анықтады. Енді олар USDA жобаларында жұмыс істей алмайды.
Қауіпсіздік жоспары және шектеулер
АҚШ Ауыл шаруашылығы министрі Брук Роллинс 8 шілдеде ұлттық фермерлік қауіпсіздік жоспарын таныстырған болатын. Бұл жоспарға қарсылас мемлекеттердің азаматтарына АҚШ-тағы ауыл шаруашылығы жерлерін сатып алуға тыйым салу және олармен жасалған ғылыми келісімдерді тоқтату шаралары кіреді.
Америкалық мемлекеттік қызметкерлер кәсіподағының өкілі Томас Хендерсонның айтуынша, жұмыстан босатылғандардың басым бөлігі — Қытайдан келген постдокторанттар. Олар Ауыл шаруашылығы ғылыми-зерттеу қызметінде (ARS) екі жылдық келісімшарт бойынша еңбек еткен және жұмысқа қабылданар алдында тексеруден өткен.
9 шілде күні кейбірі жұмысқа келгенде, қызметтік белгілерінің бұғатталғанын көрді, – дейді Хендерсон.
Ғылыми жобалар тоқтап қалуы мүмкін
USDA қазанның 15-іне дейін созылған федералды жұмысқа қабылдау мораторийі аясында бұл қызметкерлердің орнына жаңадан адам ала алмайды. Хендерсонның айтуынша, бұл жағдай қазіргі жобаларға, соның ішінде шала піскен сиыр етінде болатын қауіпті токсинге қарсы вакцина әзірлеу секілді маңызды зерттеулерге кері әсерін тигізеді.
Бізде жобаларды жалғастыруға қажетті маман жоқ. Бұл зерттеулер бірнеше жылға, тіпті ондаған жылға кейін шегерілмек, – деді ол.
Министрлік ғылыми әлеуеттің төмендеуіне қатысты алаңдаушылыққа пікір білдіруден бас тартты.
Шетелдік әріптестікке жаңа шектеулер
ARS — ауыл шаруашылығындағы зиянкестер, азық-түлік қауіпсіздігі мен климаттың өзгеруі сияқты мәселелер бойынша зерттеу жүргізетін АҚШ-тағы жетекші агенттік. Соңғы жылдары агенттік 1 200-ден астам қызметкерінен айырылған. Бұл — 2024 жылғы штат санының 17%-ына тең.
8 шілдеде таратылған министрлік хаты бойынша, енді USDA қызметкерлеріне жоғары басшылықтың арнайы рұқсатынсыз Қытай, Ресей, Иран және Солтүстік Корея азаматтарымен бірлескен зерттеу жариялауға және осы елдер ұйымдастыратын іс-шараларға қатысуға тыйым салынды.
ARS қызметкері әрі кәсіподақ өкілі Итан Робертс атап өткендей, бұл шектеулерге дейін де шетелдік әріптестермен бірлескен жарияланымдар қосымша тексеруден өтетін. Енді тіпті дайын жарияланымдар да қайта қаралып, аталған елдер азаматтарымен жазылған мақалалар автоматты түрде кері қайтарылуы мүмкін.
