Жер қойнауын пайдаланушылар өңдеуді дамытуға мүдделі емес – сенатор

Отандық өңдеу өнеркәсібінің дамуына кедергі келтіріп отырған мәселелер белгілі болды, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.

Бұл туралы депутат Шәкәрім Бұқтұғұтов Сенаттың жалпы отырысында мәлімдеді.

Айтуынша, ірі жер қойнауын пайдаланушылар ел ішінде өңдеуді дамытуға мүдделі емес. Өндірілген алюминийдің 87 пайызы, мыстың 99 пайызы, қорғасынның 77 пайызы елден экспортталады. Алайда локализация төмен деңгейде қалған.

Өндіріс көлемі ұлғайғанымен, біз нақты оқшаулауға қол жеткізе алмағанымызды мойындауымыз керек. Өндірісте импорттық шикізат пен құрамдас бөліктер басым. Мысалы, мемлекеттің күшті қолдауына қарамастан, Қазақстанның машина жасау өнімдеріне деген сұранысының 80%-дан астамы құрамдас бөліктерді шетелден жеткізу есебінен қамтамасыз етіледі. Фармацевтика өнеркәсібіндегі импорт үлесі – 63%, жиһаз – 55%, электронды өнімдер – 40%. Осының барлығы Мемлекет басшысы атап өткен «жалған жерсіндіру» деп аталатын құбылысқа әкеледі, - деп атап өтті сенатор депутаттық сауалында.

Сондай-ақ өнеркәсіптік саясат пен мемлекеттік қолдау тетіктерінің жетілдірілмегендігін, бұл өңдеу өнеркәсібінің қаржы институттары үшін тартымсыз болып қалуына әкеліп соғатынын атап өтті. Мәселелерді шешу үшін сенатор бірқатар нақты ұсыныс айтты.

Заңнамаға өзгерістер мен толықтырулар енгізу және жер қойнауын пайдаланушыларды шикізаттың бір бөлігін ішкі нарықта тиімді шарттармен сатуға бағыттауды ұсынамыз. Арнайы экономикалық және индустриялық аймақтар шеңберінде мемлекеттік қолдауға ие болған немесе жеңілдіктері бар компаниялар үшін өзара міндеттемелер белгіленуі керек. Индустриялық даму қорының қызметін өңдеуші өнеркәсіпті дамытуды ынталандыру бағытына өзгерту маңызды. Отандық тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді өндірушілердің ірі жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларына кедергісіз қол жеткізуін қамтамасыз етудің нақты механизмін енгізу, сондай-ақ жоғары технологиялық өнім шығаратын кәсіпорындарға мемлекеттік қолдауды шоғырландыру қажет, - деді ол.

Сонымен қатар тауарларды қайта бөлу деңгейін бағалау әдістемесін қайта қарап, оны салалардың және тұтастай алғанда экономиканың нақты жағдайына сәйкестендіру маңызды деп отыр.