Тоқаевтың Қытайға іссапары, Бейжің-2022: Қытай елшісі екі ел басшысының келіссөздері туралы

Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ тілшісі. Қытай Халық Республикасының Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Чжан Сяо Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қытайға сапарына және Бейжіңде өтіп Қысқы Олимпиада ойындарының ашылу салтанатына қатысуына байланысты пікірін білдірді.

Өздеріңіз білетіндей, жақында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қытайда болып, Бейжіңдегі Қысқы Олимпиада ойындарының ашылу салтанатына қатысты. Мемлекет басшысы Тоқаев ҚХР төрағасы Си Цзиньпинмен келіссөздер жүргізді. Қытай елшісі Чжан Сяо қандай келіссөздер жүргізілгенін, екі ел басшысы нені талқылағанын әңгімелеп берді.

Тоқаев пен Си Цзиньпин келіссөзі

Елші атағандай, 4-5 ақпан аралығында Қазақстан Президенті Қ.Тоқаев Қытайға жұмыс сапарымен шақырылып, Бейжіңдегі Қысқы Олимпиада ойындарының ашылу салтанатына қатысты.

Сапар барысында ҚХР төрағасы Си Цзиньпин Мемлекет басшысы Тоқаевпен екіжақты кездесу өткізді. Бұған дейін Президент Тоқаев 2019 жылы Қытайда іссапармен болды. Енді екі жылдан кейін Қытай мен Қазақстан мемлекет басшыларының бірінші оффлайн кездесуі өтті. Сондай-ақ бұл Президент Тоқаевтың Қазақстандағы «қаңтар оқиғасынан» кейінгі бірінші сапары. Қытай бұл сапарға үлкен мән береді және оған екіжақты дайындық жұмыстары жүргізілді, - деп айтты дипломат.

Чжан Сяоның айтуынша, әуежайда Қазақстан Республикасының Президентін Қытай Үкіметінің Еуразия істері жөніндегі арнайы өкілі, елші Ли Хуэй қарсы алды.

 Сондай-ақ Қытай тарапы Президент Тоқаев пен бірге келген делегацияны «Дяоюйтай» мемлекеттік резиденциясында орналастыруды арнайы ұйымдастырды. Бұл арнайы хаттамалық шара болды.  Қазақстандық тарап мұны жоғары бағалады, - дейді ол.

Қазақстан-Қытай байланысына 30 жыл

Чжан Сяо атағанда, Президент Тоқаевтың «Қысқы Олимпиадалық сапары» Қытай мен Қазақстан арасындағы дипломатиялық қарым-қатынастардың орнағанына 30 жыл толуымен тұспа-тұс келіп отыр.

Бұл өткеннің игі дәстүрлерін жалғастыру және болашаққа жаңа мүмкіндіктер ашу үшін үлкен маңызға ие. Кездесу барысында мемлекет басшылары Қытай-Қазақстан қарым-қатынасының 30 жылдық қорытындысын жоғары бағалады. Төраға Си Цзиньпин соңғы 30 жылда Қытай мен Қазақстан серіктестігі үнемі жаңа деңгейге көтеріліп, мәңгілік жан-жақты стратегиялық әріптестіктің жаңа дәуіріне аяқ басқанын атап өтті. Екі елдің қарым-қатынасы екіжақты байланыстардың шеңберінен шығып, аймақтық, тіпті халықаралық бейбітшілік пен тұрақтылық үшін үлкен маңызға ие, - деп түсіндірді Қытай елшісі.

Сондай-ақ елшінің айтуынша, төраға Си Цзиньпин Қытай Қазақстанның тәуелсіздігін, егемендігі мен аумақтық тұтастығын қорғауда табанды түрде қолдау көрсететінін және Қазақстанның ұлттық қауіпсіздігі пен әлеуметтік тұрақтылығын сақтауға қабілетті екенін сенімді түрде атап өтті.

Қытай әрқашан Қазақстанның сенімді досы және адал серіктесі болып қала береді және тұрақтылықты сақтауда, экономиканы дамытуда және халықтың өмір сүру деңгейін жақсартуда Қазақстанға көмектесуге дайын. Қытай Қазақстанмен саяси өзара сенімді тереңдету, жан-жақты ынтымақтастықты кеңейту, ортақ дамуға ұмтылу, Қытай-Қазақстан достығын бұлжытпай қорғау, ынтымақтастықты тұрақты түрде тереңдету және бір-бірін қалтқысыз қолдап, «Қытай-Қазақстан қарым-қатынастарын дамытуда тағы бір «алтын 30 жылды бірге құруға» дайын, - деп атап өтті ҚХР-дің Қазақстандағы өкілі.

«Алтын отыз жылдық жоспары» 

Оның сөзінше, алғашқы 30 жылда Қытай-Қазақстан қарым-қатынастары тарихи серпіліс жасаса, жаңа дәуірге қадам басқан екі ел қарым-қатынасының дамуынан алдағы 30 жылда бұдан да көп дүниені күтуге лайық. 

Біріншіден, саяси өзара сенім - Қытай мен Қазақстан достығының негізі. Алдағы 30 жылда екі ел мәңгілік жан-жақты стратегиялық әріптестік ұстанымын ұстанып, саяси, қауіпсіздік және халықаралық салалардағы стратегиялық үйлестіруді жалғастырып, екі елдің тұрақты қауіпсіздігін, гүлденуі мен тұрақтылығын бірлесіп қамтамасыз ету керек және аймақты біріктіріп, адамзат үшін ортақ тағдыр қауымдастығын құруда бастаманы қолға алу үшін бірге жұмыс істеу қажет, - дейді елші. 

Сонымен қатар прагматикалық ынтымақтастық - Қытай-Қазақстан достығының негізі. Қазір Қытай мен Қазақстан арасындағы «Бір белдеу, бір жол» бірлескен құрылысы қарқынды жүріп, екі ел мен екі халыққа үлкен пайда әкеліп жатыр. 

Алдағы 30 жылда екі жақ та «Бір белдеу, бір жол» бастамасын бірлесе сапалы жүзеге асыруға баса назар аударып, өндірістік қуаттарды, сауданы, ауыл шаруашылығын және инфрақұрылымды бірінші орынға қойып, өзара байланыс деңгейін үздіксіз жақсартуы керек. Сонымен бірге жасыл энергетика, заманауи медицина, жасанды интеллект, электронды коммерция, цифрлық қаржы және басқа салалардағы өсудің жаңа факторларын дамытуға назар аударып, «Жасыл жібек жолы», «Денсаулық жібек жолы», «Цифрлық жібек жолы» жобаларын бірлесіп құруға баса назар аудару қажет, - деп айтты Чжан Сяо. 

Одан бөлек, гуманитарлық алмасулар - қытай-қазақ достығының кепілі. «COVID-тен кейінгі дәуір» жағдайында екі тарап адамдар арасындағы алмасуды қалпына келтіру үшін мәдениет, туризм, білім беру, БАҚ, талдау орталықтары және басқа да салалардағы алмасуларды одан әрі кеңейтуі керек.  

Сондай-ақ бір-бірінің мәдени орталықтарын құруға қадамдар жасау, бауырлас қалалардың, жастар алмасуы мен өзара іс-қимылының ауқымын кеңейту екі халықты бір-біріне жақындата түседі. Айта кету керек, Президент Қасым-Жомарт Тоқаев қытай тілін білетін әлемдегі санаулы көшбасшылардың бірі және Қытай халқының досы. Төраға Си Цзиньпин мен Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың стратегиялық жетекшілігімен Қытай-Қазақстан қарым-қатынасы сөзсіз жарқын болашаққа қарай жылжиды деп ойлаймын, - деп айтты Қытай елшісі. 

Бейжің-2022: Роботтар, кәдесыйлар 

Елші Чжан Сяо атап өткендей, Пекин - жазғы және қысқы Олимпиада ойындарын өткізген әлемдегі алғашқы қала.  

Қазіргі уақытта қысқы Олимпиада ойындары аяқталуға жақын. Осы ретте әлем Пекиннің коронавирустық індеттен туындаған қиындықтарды жеңуге дайындалып жатқанын, «қарапайым, қауіпсіз және керемет» тұжырымдамасын жүзеге асырғанын және әлемге «ортақ болашақ үшін бірге» деген тамаша көріністі жеткізгенін көрді, - деді дипломат. 

Оның сөзінше, көптеген БАҚ Олимпиаданың «жабық циклі» аясында көптеген елдің спортшылары тамақ, жатын орын, көлік және жарыс күткеннен де асып түскенін, дәмді тағам, жайлы орын және қауіпсіз орта бар екенін айтады.  

«Жабық циклде» коронавирусті жұқтыру қаупі жоқ және қазақстандық делегация мүшелерінің ешқайсысы коронавирус жұқтырмады. Сонымен қатар Олимпиада Қытайдың жоғары технологиялық дамуының жетістіктерін де толық көрсетеді. Стадиондардың іші де, сырты да бүкіл әлемнің спортшыларын таң қалдырған тұрмыстық қызмет көрсету, жарыстарды, көлік және басқа да қызметтерді көрсетуге арналған роботтармен жабдықталған. Бейжің тұрғындарының төрт жылда бір өтетін халықаралық спорттық шараға құлшынысы сонша, тіпті «Бин Дуньдунь» сияқты Олимпиадалық кәдесыйлар сататын дүкендер алдында ұзын-сонар кезектер пайда болды. Олардың көздерінен өз еліне деген мақтаныш пен толқуды, сондай-ақ олимпиадалық рухқа деген құрмет пен сүйіспеншілікті байқаймыз, - деп түсіндірді ол. 

Чжан Сяо баяндағандай, қазіргі әлем індеттің өршуі мен экономикалық құлдыраудың қиындықтарын әлі толық еңсере алмады, «антижаһандану» кең етек алып отыр.  

Ал халықаралық жағдай әлі де көптеген белгісіздікке тап болып отыр. Қытай барлық қиындықты жеңіп, кестеге сәйкес қысқы Олимпиада ойындарын өткізді, бұл әлемге Қытайдың күшін көрсетіп қана қоймай, сонымен бірге бүкіл әлемдегі адамдардың «ортақ болашақ үшін бірге» бірігудің жоғары идеалын енгізді. Ойындар қиындықтарды бірлесіп жеңу үшін халықаралық қауымдастыққа сенімділік пен ынтымақтастық рухын әкелді. Бұл қозғаушы күш адамзаттың біртұтас тағдыры қауымдастығын құрудың маңыздылығын тағы бір рет көрсетеді, - дейді ол.