Қыркүйекте 1,5 есе көп астық бастырылды

2023 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда Қазақстанда егін жинау науқанында 50%-ға көп бастырылды, бұл жоғары өнімділікті көрсетеді. Астық алқаптардың 30%-дан астамынан жиналды, деп хабарлайды BAQ.KZ Ауыл шаруашылығы министрлігіне сілтеме жасап.

Облыс әкімдерінің орынбасарларымен селекторлық кеңес барысында ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров ресурстарды жұмылдыруды және егін жинау үшін белгіленген ауа-райын пайдалануды тапсырды.

Шаруалар көтерген барлық мәселелерді жедел шешу қажет. Кеше ғана Қостанай облысындағы элеваторға бардым, онда адамдар тапшылығына байланысты 3 ауысымда жұмысты ұйымдастыру мүмкін болмады. Қазір астық қабылдау кәсіпорындарының тәулік бойғы жұмысын істеуіне көметесу керек, сол кезде алдағы уақытта машиналар жиналмайды, ал адамдар кезекте тұрмайды, - деді министр.

Қыркүйек айының басында жауын-шашынның көп болуына байланысты астық кептіру агрегаттарының жетіспеушілігі мәселесі ерекше өзекті болып отыр. Өңірлерде тәуліктік қуаты 923 мың тонна болатын 1,3 мыңнан астам астық кептіргіштер бар. 2023 жылдың күзінде 78 агрегат сатып алынды, қазіргі уақытта қосымша қажеттілік тағы 82 агрегатты құрайды.

Айта кетейік, ағымдағы жылы астық кептіргіштердің лизингі бойынша жаңа кредиттік өнім әзірленді, қаржы институтына кептіргіштерді жеңілдікпен кредиттеуге 3 млрд.теңгеден астам қаражат бөлінді. Бұған дейін «ҚАФ» АҚ мобильді аппараттарды сатып алуды қаржыландырған болатын, қазіргі уақытта лизинг бағдарламасы бойынша стационарлық астық кептіргіштерді жылдық 9%-бен 7 жылға 15% аванспен сатып алуды қаржыландыру туралы шешім күтілуде. Сондай-ақ, 2023 жылдан бастап астық кептіргіштерді сатып алу шығындарының 30% субсидиялауға мүмкіндік беретін мемлекеттік қолдау құралы көзделген.

Кеңес барысында арзандатылған дизель отынын нарықтық бағадан 15% төмен бағамен жөнелту бойынша бірқатар өңірлердің әлсіз жұмысы атап өтілді: шамамен 192 мың тонна немесе жоспардан 54% жөнелтілді. Сондай – ақ, дизель отынының қосымша көлемі 67,7 мың тонна және сұйытылған газ-5 мың тонна бөлінді. Айдарбек Сапаров облыс әкімдіктеріне ЖЖМ-ны кестеге сәйкес жөнелтуді қамтамасыз етуді тапсырды.

Тағы бір маңызды мәселе – тыңайтқыш. Жоспар бойынша 1,5 млн тонна болса, 1,2 млн тонна тыңайтқыш жөнелтілді, бұл жоспардың 78% құрайды. Ақмола және Түркістан облыстарын қоса алғанда, бюджетке қаражат аударған немесе қайтарған артта қалған облыстардың қатарында. Министр бұл қаражатты басқа мақсаттарға пайдалануға болмайтынын көрсетіп, минералды тыңайтқыштарды жөнелту жөніндегі жұмысты күшейтуді тапсырды.

Әкімдердің орынбасарлары элеваторлардың жүктелгені, келіп түсетін астықтың сапасы, дизель отынын тиеу, астық кептіргіштерді сатып алу бойынша қабылданып жатқан шаралар туралы хабарлады. ЖАО-ға сапалы тұқым себуді, жаңа егіннің дәнін уақтылы қабылдауды қамтамасыз ету және барлық астық қабылдау кәсіпорындарын тәулік бойы режимге көшіру тапсырылды.

12 қыркүйекте Қазақстанда 5,4 млн га астық алқабы жиналып, 8 млн тонна бастырылды. Егін жинау науқаны басталғаннан бері республиканың элеваторларына 880 мың тоннаға жуық астық түсті, сандық сапалық есепке сәйкес келіп түскен астықтан 61,4%-ы 3-сыныпты бидайға жатады.