Құтқарушылар биыл 11 мыңнан астам адамның өмірін сақтап қалды

2025 жылдың басынан бері (11 ай ішінде) ТЖМ-нің құтқару бөлімшелері өрттер мен авариялық-құтқару жұмыстарына 93 294 рет шықты. Нәтижесінде 11 481 адам құтқарылып, 11 465 адам ТЖ аймақтарынан эвакуацияланды. 4 101 зардап шеккен адамға алғашқы медициналық көмек көрсетіліп, 8 888 адамға медициналық-психологиялық көмек көрсетілді, деп хабарлайды BAQ.KZ.

«Қазавиақұтқару» АҚ әуе кемелері іздестіру-құтқару жұмыстарына, өрт сөндіруге қатысуға және жеке құрамды тасымалдауға 2 247 ұшу орындады. Оның ішінде санитариялық авиация желісі бойынша 506 ұшу жасалып, 484 науқас тасымалданды.

Апаттар медицинасы орталығының күшімен 9 194 рет шығу жүзеге асырылып, 4 007 зардап шеккен адамға медициналық көмек көрсетілді, олардың 1 653-і ауруханаға жатқызылды. Бұл атқарылып жатқан міндеттердің жоғары қарқындылығын және маңызды әлеуметтік рөлін көрсетеді.

«112» бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметінің пультіне халықтан 5 024 743 қоңырау түсті.

2025 жылы ТЖМ бөлімшелері республикалық және жергілікті бюджет есебінен шамамен 900 бірлік өрт сөндіру және авариялық-құтқару техникасын, 10 бірлік әуе кемесін және шамамен 2 мың бірлік жабдықты сатып алынды.

«112 бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметі» жобасын кезең кезеңімен іске асыру жұмыстары жүргізілуде. Пилоттық жобаның алғашқы кезеңі аясында Астана қаласында «101» және «112» қызметтерін интеграциялау іске қосылды. Астана қаласы ТЖД қызметінің Жоспарлау және жедел басқару орталығында ауқымды жаңғырту жүргізілді: жабдықтар жаңартылып, заманауи цифрлық байланыс құралдары енгізілді, қалалық «Сергек» бейнебақылау жүйесімен біріктірілген бейнеқабырғалары бар бірыңғай операторлық зал құрылды. Бұл шақыртуларды өңдеу жылдамдығын арттырып, шұғыл қызметтердің өзара іс-қимылын жақсартуға мүмкіндік берді. «101» және «112» қызметтерін кезең кезеңімен біріктіру 2026 жылға жоспарланған. Қазіргі уақытта нормативтік құжаттарды әзірлеу және әмбебап диспетчерлерді даярлау жұмыстары жүргізілуде.

Төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын жою саласындағы волонтерлік қызметті дамыту мақсатында ТЖМ волонтерлік ұйымдармен өзара іс-қимыл жасайды. Бүгінгі таңда 136 волонтерлік ұйыммен ынтымақтастық жолға қойылған, олардың құрамында шамамен 47 мың волонтер бар. ТЖМ волонтерлік ұйымдармен бірлесіп келесі бағыттар бойынша жұмыс ұйымдастырады: табиғи апаттар салдарынан зардап шеккен азаматтарға көмек көрсету, гуманитарлық көмек көрсету, төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын жою, сондай-ақ хабар-ошарсыз кеткен адамдарды іздестіру бойынша іздеу-құтқару жұмыстарына қатысу.

Еліміздегі білім беру ұйымдарының базасында 2,5 мыңнан астам «Жас құтқарушы» үйірмесі құрылып, жұмыс істеуде, олар 30 мыңнан астам баланы қамтиды. Сонымен қатар биыл қазақстандық жас құтқарушылар халықаралық деңгейде екі рет Әзербайжан Республикасында және Беларусь Республикасында табысты өнер көрсетті.

Мұздақ көлдердегі төтенше жағдайлардың алдын алуға ерекше көңіл бөлінді. Сел қаупі жоғары кезеңде, яғни маусымнан қыркүйекке дейін Алматы және Жетісу өңірлеріндегі 14 биік таулы көлде инженерлік жұмыстар жүргізілді. Жалпы көлемі 1100 м³-ден астам эвакуациялық арналары кеңейтіліп, тереңдетілді, 31 сифондық құрылғы орнатылып, олардың көмегімен шамамен 6 млн м³ су бақылаулы түрде ағызылды. Жұмыстар қолмен де, арнайы техника мен ТЖМ-нің «Қазавиақұтқару» АҚ тікұшақтарын тарта отырып та жүргізілді, олар мамандар мен жабдықтарды жеткізуге пайдаланылды. Ықтимал төтенше жағдайларға жедел ден қою үшін «Қазселденқорғау» ММ-нің 11 авариялық-механикаландырылған бригадасы құрылды.

Сонымен қатар Қазселденқорғаудың бақылау бекеттерін жаңғырту басталды. Алматы тауларында қызметкерлер үшін барынша қолайлы жағдайлар мен заманауи жабдықтармен қамтылған капсулалық үлгідегі екі жаңа гидробекет ашылды. Жаңғырту барлық негізгі бекеттерді қамтып, сел қаупінен азаматтардың қауіпсіздігі мен қорғалуын қамтамасыз етеді.

Халықпен күнделікті профилактикалық жұмыс жүргізу және төтенше жағдай орындарын бағалау үшін дыбыстық хабарлау құрылғыларымен жабдықталған ұшқышсыз ұшу аппараттары (ҰҰА) кеңінен қолданылуда.

ТЖМ иелігінде әртүрлі үлгідегі 203 ҰҰА бар (оның ішінде 1 ұшақ типті, 4 гибридті және 198 көпроторлы). ҰҰА қолдану арқылы 2600-ден астам операция жүргізіліп, олардың барысында 44 адам құтқарылды. Ашық аумақтарды әуеден фотоға түсіру арқылы хабар-ошарсыз кеткен адамдарды іздеуде пайдаланылады, ал алынған бейнематериалдар жасанды интеллект көмегімен өңделеді. Бұл технология өз тиімділігін дәлелдеді және алдағы уақытта іздестіру-құтқару операцияларында тұрақты негізде қолданылатын болады.

ТЖМ төтенше жағдайлар кезіндегі қауіпсіздік пен жедел әрекет ету тиімділігін арттыру мақсатында технологияларды дамыту мен цифрлық шешімдерді енгізу жұмыстарын жалғастыруда.

Төтенше жағдайлардың алдын алу саласында жасанды интеллект пен цифрлық технологиялар белсенді түрде енгізілуде. Өткен жылдан бастап ТЖМ орталығының базасында орман өрттерін ерте анықтауға арналған «Орман» және «Табиғат» ақпараттық жүйелері жұмыс істейді. Осы су тасқыны кезеңінде «Тасқын» жүйесі сынақтан өткізіліп, елді мекендерді су басу қаупін болжауға және модельдеуге мүмкіндік берді.

Сондай-ақ ТЖМ халықты құлақтандыру мен ақпараттандырудың заманауи жүйелерін дамыту бойынша жүйелі жұмыс жүргізуде. Қазіргі уақытта Mass Alert ақпараттық жүйесі Алматы және Шымкент қалаларында, Алматы, Шығыс Қазақстан және Қызылорда облыстарында қосылды. Бұл жоба кезең-кезеңімен елдің 11 сейсмикалық қауіпті өңірінде енгізілетін болады, бұл қызметтердің және халықтың дайындық деңгейін едәуір арттырады.

Халыққа кешенді көмек көрсету мақсатында өрт сөндірушілердің, құтқарушылардың және медициналық мамандардың қатысуымен «Әмбебап бөлімшелер» құрылуда. Қазіргі уақытта мұндай бөлімшелер Ақмола және Павлодар облыстарында жұмыс істеп тұр.

Қазіргі уақытта еліміздің аумағындағы өртке қарсы қорғауды 445 өрт сөндіру бөлімшесі қамтамасыз етуде. Өрт сөндіру деполарының жеткіліксіздігі мәселесін шешу үшін оларды салу тәсілі қайта қаралып, жылдам тұрғызылатын конструкциялар қолданылуда. Бұл құрылыс мерзімдері мен шығындарын едәуір азайтуға мүмкіндік береді. 2025 жылдың басынан бері 17 өрт сөндіру депосы пайдалануға берілді.

Жергілікті өртке қарсы еріктілер жүйесін дамыту мақсатында Төтенше жағдайлар министрінің бастамасымен ведомствалық «Ауыл құтқарушылары» бағдарламасы әзірленді. Бағдарлама аясында ТЖМ бөлімшелері жоқ елді мекендердегі ерікті өрт посттары күшейтіледі. Биыл бағдарламаның шеңберінде 152 өрт сөндіру пункті құрылды. Бұл бастама ауылдық елді мекендердегі өрт қауіпсіздігін арттыруға, төтенше жағдайларға әрекет ету уақытын қысқартуға және халықты сенімді қорғауға бағытталған. «Ауыл құтқарушылары» бағдарламасының жүзеге асырылуы келесі жылы да жалғастырылады.

Бұрын тоқтатылған және ұзақ уақыт бойы салынып жатқан нысандардың құрылысы кезең кезеңімен қайта жандандырылуда. Министрліктің материалдық-техникалық базасын жүйелі түрде жаңарту жалғасуда, өрт сөндірушілер мен құтқарушылар үшін заманауи құтқару жабдықтары мен жауынгерлік жарақтар сатып алынуда.

Сонымен қатар, Ақмола және Солтүстік Қазақстан облыстарында 6 құтқару станциясы құрылды.

«Таза Қазақстан» тұжырымдамасын іске асыру аясында барлық қалалық және аудандық бөлімшелерді аумақтарды көгалдандырумен бірге ауқымды реновациялау жұмыстары жалғасуда.

Автопарк жаңартылып, жедел әрекет ету техникасы, соның ішінде әуе кемелері жеткізілуде. Алғаш рет зілзалаға қарсы күрес үшін 3 жеке ұшақ сатып алынды.

2025 жылдың қараша айында Ұлытау облысында әуе жасағы ашылды, бұл орталық аймақтағы әрекет ету уақытын қысқартуға және авиациялық қатысуды күшейтуге мүмкіндік берді. Қазіргі уақытта «Қазавиақұтқару» АҚ әуе кемелері Қазақстанның 18 облысында орналасқан.

Мұнай төгінділеріне уақытылы әрекет ету үшін өткен жылдан бері «Теңіз Жасағы» жұмыс істейді. Биыл Каспий теңізіндегі төтенше жағдайларды жою және зардап шеккендерді құтқару мәселелері бойынша Әзербайжан Республикасымен халықаралық ынтымақтастық орнатылды.

Сейсмологиялық зерттеулердің ғылыми базасын дамыту біздің назарымызда. Ондаған жылдар бойы жинақталған тарихи деректердің ауқымды цифрландыру жұмыстары жүргізілуде. Бұл ықтимал жер сілкіністерінің дәл болжауларын жасауға және сценарийлерін құруға негіз болады. Сол уақытта Ұлттық сейсмологиялық ғылыми институтының жабдықтары жаңартылуда.

Сонымен қатар, Қазақстан–Қытай сейсмологиялық орталығын Алматы қаласында құруға арналған үшжақты меморандумға қол қойылды.

Алматы облысында «Известковый» сейсмостанциясының жаңа модульдік ғимараты ашылды. Бұл станция Қарасай ауданы, Көктөбе ауылында орналасып, оңтүстік өңірдегі сейсмологиялық мониторинг жүйесінде негізгі рөл атқарады және ұлттық сейсмикалық бақылау желісіне кіреді. «Известковый» станциясының жаңғыртылуы Ұлттық орталықтың барлық сейсмостанцияларын жаңарту бойынша ауқымды жобаның алғашқы кезеңі болды. Алдағы жылдары ТЖМ бүкіл желіні кезең кезеңімен қайта қалпына келтіріп, біртекті жабдықтау стандарттарын және сейсмикалық қауіпке жоғары дайындық деңгейін қамтамасыз етуді жоспарлап отыр.

Бұл шаралар кешенді түрде заманауи және сенімді алдын алу жүйесін қалыптастыруға, сондай-ақ төтенше жағдайларға дайындық деңгейін арттыруға ықпал етеді.

Мемлекет басшысы ТЖМ-нің үйлестіру рөлін арттыру және құтқарушылардың әлеуметтік қорғалуын жақсарту бойынша тапсырма берді. Осыған байланысты өрт қауіпсіздігі, өндірістік қауіпсіздік, азаматтық қорғаныс және басқа да маңызды мәселелерді қамтитын жаңа заң жобасын әзірлеу басталды.

2025 жылдың 24 маусымында Мемлекет басшысы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтық қорғау, электр энергетикасы және мемлекеттік мүлікті басқару мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңға қол қойды, ол 2025 жылдың 6 шілдесінен бастап күшіне енді. Заң 10 кодекс пен 37 заңға 600-ден астам түзетуді енгізеді.

Заң жобасын іске асыру азаматтық қорғау органдары қызметкерлерінің әлеуметтік және құқықтық жағдайын жақсартуға, сондай-ақ төтенше жағдайлардың алдын алу және салдарын жою бойынша жұмыстардың жалпы тиімділігін арттыруға бағытталған.

Сонымен қатар қызметкерлерге тұрғын үй төлемдері мен жеке әлеуметтік жеңілдіктерді қамтамасыз ету сияқты бірқатар маңызды әлеуметтік мәселелер шешілді.

Төтенше жағдайларда қауіпсіздікті арттыру және жедел әрекет ету тиімділігін қамтамасыз ету мақсатында өнеркәсіптік объектілермен позициялау технологиялары мен мониторинг жүйелерін кезең-кезеңімен интеграциялау жүргізілуде.

Жақын арада Qarmet кәсіпорнының ақпараттық жүйелері пилоттық режимде Қарағанды облысының аумақтық бөлімшесінде іске қосылады. Бұл көмір шахталарындағы жедел жағдайды бақылауға мүмкіндік береді.

Өнеркәсіптік қауіпсіздікті жақсарту үшін кешенді шаралар жүзеге асырылуда. Қазіргі уақытта көмір өнеркәсібіндегі 50 объектінің жағдайын бағалау бойынша ревизия аяқталуда.

«Заң және тәртіп» идеологиясы аясында қауіпті өндірістік объектілер мен авариялық-құтқару қызметін көрсететін ұйымдарға қойылатын өнеркәсіптік қауіпсіздік шаралары күшейтілді.

Өрт қауіпсіздігі талаптары айтарлықтай қатаңдатылды. Біз көпшілік адамдардың жиналатын объектілері мен биік ғимараттарды салу, сондай-ақ монтаждық ұйымдар бойынша бақылауды күшейтіп, стандарттарды жоғарылатудамыз. Сонымен қатар, өртке қарсы сақтандыру механизмі енгізілуде.

Сондай-ақ өнеркәсіптік инспекторлардың штаттық санын арттыру жұмыстары жүргізілуде.

Ведомство қызметкерлердің әлеуметтік қамтамасыз етілуін жақсартуға, материалдық-техникалық базаны нығайтуға, ерекше өрт сөндіру деполары мен жатақханалар, құтқару станцияларын салуға, сондай-ақ авиация паркін жаңартуға бағытталған шараларды жүзеге асыруда. Сонымен қатар, мемлекеттік азаматтық қорғау жүйесін төтенше жағдайларды жоюдан олардың алдын алуға бағыттау, сонымен қатар цифрландыруды енгізу жоспарлануда.

Құтқарушылар мыңдаған рет адамдарға көмек көрсетіп, негізгі миссиясын – халыққа қызмет ету мен өмірді қорғауды – адал орындауды жалғастыруда.