Қылмыстық құқық бұзушылық картасы қалай жұмыс істейді?
Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ тілшісі. Бас прокуратурада цифрлық жобалар таныстырылды. Оның ішінде қылмыстық құқық бұзушылықтар картасы да бар.
Қылмыс картасы
Мемлекет басшысы «Қылмыстық құқық бұзушылықтар картасы» ұлттық ақпараттық жүйесі негізінде «Қылмыстық құқық бұзушылықтар картасы» интернет-порталын құруды тапсырған еді.
Ұлт жоспарының 32-қадамын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарына сәйкес Бас прокуратура «Қылмыстық құқық бұзушылықтар картасы» интернет – порталын іске асырған.
Бұл жоба 2016 жылғы 12 желтоқсанда портал өнеркәсіптік пайдалануға енгізілді. Картада елде жасалған барлық қылмыстық құқық бұзушылықтар белгіленеді. Бұл жергілікті атқарушы органдар мен жұртшылыққа ішкі істер органдары жұмысының тиімділігін бақылауға мүмкіндік береді».
Интернет-портал негізіне әкімдіктер қала құрылысы, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жерге орналастыру салалардағы өз міндеттері мен функцияларын орындау үшін пайдаланатын карталар алынды.Комитет әкімдіктер карталарын пайдаланушы болып табылады.
Бұл шара азаматтардың белсенділігін және қылмыстарды ашу кезінде ішкі істер бөлімінің қызметкерлері үшін пайдалылығын арттырады.Бұдан басқа, орналастырылған бейнебақылау камералары туралы қолда бар ақпаратты картаға орталықтандырып жүктеу мүмкіндігі пысықталды. Егер олардың орналасу координаттарының нүктелері болса, мысалы, әкімдіктердің камералары, оларды картаға жаппай жүктеуге болады, - деді Бас прокурордың орынбасары Марат Ахметжанов.
Қазіргі уақытта Карта СДТБТ АЖ-мен интеграцияланған, полицияда өтініш тіркелгеннен кейін 10-15 минут ішінде қылмыстар туралы ақпарат картада автоматты түрде көрсетіледі.
Жасалған қылмыстар туралы деректер тәулік уақыты мен маусымдылығы бойынша көшелер мен үйлерге дейін онлайн режимінде қолжетімді.Мұндай ақпараттың өзектілігі аймақтың немесе нақты үйдің қаншалықты қылмыстылық деңгейін білуге мүмкіндік береді.Карта интернеті бар кез-келген адамға қол жетімді. Егер интернет болмаса, онда Карта Мемлекеттік органдардың бірыңғай көлік ортасы арқылы жұмыс істей алады.Патрульдеу маршруттарына барлығы 4 мыңнан астам түзету енгізілді, - дейді прокурордың орынбасары.
Сонымен қатар, комитеттің аумақтық басқармалары полиция қызметкерлерімен картаны қолдану бойынша оқыту сабақтарын тұрақты түрде өткізіп тұрады.
Криминогендік жағдай туралы ақпараттан басқа, учаскелік полиция инспекторларының жұмысын халық тарапынан тиімді бақылау мақсатында картаға учаскелік полиция пункттерінің орналасқан жері туралы мәліметтер қосылды. Карта ҚР Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің ресми сайтында сілтеме бойынша қолжетімді.Сондай-ақ өткен тәулікте қылмыстардың жалпы санын, сондай-ақ 10 мың тұрғынға шаққандағы қылмыс деңгейінің талдауын көруге болатын облыстар, аудандар бөлінісінде статистика қолжетімді.Белгілі бір қаланы ашқаннан кейін сіз қылмыстарды нүктелер түрінде көре аласыз: ең криминогендік аймақтар қызыл түспен, қызғылт сары және жасыл түстермен белгіленгені – аз. Карта жұмысқа, мектепке, балабақшаға бағдарды таңдау кезінде пайдаланылуы мүмкін, - дейді ол.
Оның айтуынша, карта әлеуметтік зерттеулер жүргізу, қылмыстарды болжау және алдын алу кезінде де тиімді көмек көрсетеді.
Карта бойынша Нұр - Сұлтан қаласының ең криминогендік учаскелерін анықтау құралы әзірленді, ол көлемі 1000-нан 1000 метрге дейінгі шаршы бойынша учаскелерді талдауға мүмкіндік береді.
Аталған құралды пайдалану кезінде елорданың ең криминогендік учаскесі «Артем» сауда үйінің ауданы болып табылатыны анықталды, - деді Ахметжанов.
Осылайша, халыққа жылжымайтын мүлікті сатып алу немесе жалға беру туралы шешім қабылдау кезінде, бизнес қатысушыларына - дүкеннің, кафенің, кеңсенің орналасқан жерін, күзет қауіпсіздігі құралдарымен жарақтандыруды айқындау кезінде пайдалы ақпарат қолжетімді болды.
Ахметжановтың айтуынша, шетелдердің кейбір құқық қорғау органдары осы бағытта айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізді.
АҚШ пен Канада қалаларында геоақпараттық жүйе бұрыннан қолданылып келеді, нақты уақыт режимінде жасалған қылмыстар туралы ақпарат алуға мүмкіндік береді. Бұл әр азаматты жаһандық бақылау туралы емес. Аталған мемлекеттердің құқық қорғау органдары статистикада көрсетілген мәтіндік құжаттармен жұмыс істемейді, олар орналасқан жері мен қылмыс түрлері бойынша деректерді сұрау қызметтері бар реттелген ГАЖ жүйесін пайдаланады. Қылмыс деңгейі ең жоғары және басқа құқық қорғау органдарының қызметтері осы аумақтарды күзететін қалалық аудандарды анықтайды.Алайда шет елдердің ұқсас жүйелерінде тек аймақтар немесе аудандар бойынша статистика бар.Біздің қылмыс картамыздың артықшылығы - толық ақпаратты онлайн режимінде үйге дейін қарау және тіркелгеннен кейін бірнеше минут ішінде жасалған құқық бұзушылықты жедел көрсету мүмкіндігі, - деді Ахметжанов.
Апаттылық картасы ЖКО
Қылмыстар картасына ұқсас Комитет апаттылық картасын жасаған. Картада адамдардың қаза болуына немесе жаралануына әкеп соққан жол-көлік оқиғалары бойынша статистика көрсетіледі.Азаматтардың өмірі мен денсаулығы үшін салдарсыз қарапайым ЖКО ескерілмейді.
Карта жергілікті атқарушы органдар, жол полициясы қызметтері, «ҚазАвтоЖол» ҰК» АҚ үшін, атап айтқанда, апаттылықтың алдын алу және азайту, қажетті жол белгілері мен таңбаларды орналастыру үшін уақтылы шаралар қабылдау, апатты учаскелерді уақтылы жөндеу, сондай-ақ тиісті басқарушылық шешімдерді қабылдауды талдау үшін пайдалы, - дейді прокуратура қызметкері.
Айта кетейік, Мемлекет басшысының 2020 жылғы 1 қыркүйектегі «Жаңа жағдайдағы Қазақстан: іс-қимыл кезеңі» Жолдауында берілген тапсырмаларын орындау аясында Бас прокуратура 7 процессуалдық шешімді онлайн жүзеге асырып жатыр.