Күріш өндірісі неліктен бір жылда бірден 7%-ға кеміді?
Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. Күріш өндірісі бір жылда 7%-ға кеміді. Елімізді күрішпен қамтып отырған екі өңірде - Қызылорда және Түркістан облыстарында күріш егуге арналған алқаптар көлемі азаяды.
2021 жылғы қаңтар-сәуір айларында елде 71,1 мың тонна күріш өндірілді. Бұл бір жыл бұрынғы көрсеткіштен 7%-ға аз.
Өңірлер бөлінісінде Қызылорда облысында 61,6 мың тонна күріш өндірді (бір жылда минус 14,2%). Тағы 5 мың тонна күріш Түркістан облысына, 4,4 мың тонна дақыл - Алматы облысына тиесілі.
2020 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында күріш өндірісі 199,4 мың тоннаға жетті. Бұл былтырғы көрсеткішпен салыстырғанда 38,3%-ға көп.
Күріш нарығы жергілікті компанияларға тиесілі. Импорт үлесі 2,6%-ды ғана құрайды.
Ресурстардан экспорттың үлесі бір жыл бұрын 44,4%-дан ағымдағы жылы 50,8%-ға дейін өсті: сыртқы нарықтарға 27,2 мың тонна күріш жіберілді. Бір жыл бұрынғыға қарағанда 9,1%-ға артық.
Сонымен қатар ішкі нарықта күріш өткізу 15,7%-ға, яғни 26,4 мың тоннаға дейін қысқарды.
Ағымдағы жылы Түркістан облысында жоспарланған күріш егу алаңы 97,6 мың гектарды құрауы тиіс. Бұл 2020 жылғы деңгейден 6,4 мың гектарға аз, деп хабарлады ҚР АШМ. Қызылорда облысы бойынша күріш егістігін 75 мың гектарға дейін азайту жоспарлануда.
Ағымдағы жылдың бірінші тоқсанында ҚР-дан 7,9 млн АҚШ долларын құрайтын 27,9 мың тонна күріш экспортталды. Экспорттың өсімі заттай көріністе 7,8%, ақшалай мәнде — 10,4% құрады.
Экспорттың ең көп көлемі ТМД елдеріне тиесілі: 27,2 мың тонна - 7,5 млн АҚШ доллары. Күріштің басым бөлігін Қазақстан Өзбекстанға, Ресейге және Тәжікстанға жіберді.
Әлемнің қалған елдеріне 381,3 мың АҚШ долларын құрайтын барлығы 685,9 тонна күріш жөнелтілді. Мұнда негізгі тауар Моңғолияға жеткізілді: 269 мың АҚШ доллары - 511 тонна.
ҚР ішкі нарығында мамыр айында бөлшек сауда нүктелерінде күріштің орташа бағасы 1 келі үшін 366 тг құрады.
Ең қымбат күріш Ақтауда (463 тг), ең арзан күріш - Петропавлда (288 тг) сатылады.
Сәуір айының қорытындысы бойынша ҚР бойынша күріштің жылдық арзандауы 1,5% көлемінде болды. Сонымен қатар бірқатар аймақта бағаның өсуі байқалды. Мәселен, Маңғыстау облысында күріш жылына 6,5%-ға, Қарағанды облысында - 6,1%-ға, Астанада - 5,1%-ға, Түркістан облысында - 0,8%-ға, Ақтөбе облысында - 0,1%-ға қымбаттады. Қызылорда облысында күріш бағасы жылына бірден 10,7% төмендеді.