Креативті индустрия - Қытай экономикасына жаңа қарқын берген өзекті сала
Қытайдың креатив нарығының жетістігі қазіргі кезде ешкімге күмән тудырмайтыны анық. Себебі бұл қарқынды дамып келе жатқан салалардың бірі. Оның дамуына мемлекеттік қолдау, үлкен ішкі нарық, шығармашылық және инновациялық технологиялар, Қытай дәстүрі мен Батыс тенденцияларының бірегей үйлесімі ықпал етіп келеді. Елдегі креативті индустриядағы осы және басқа да жаңашылдықтармен BAQ.KZ тілшісі таныстырып көрмек.
Креатив және бизнес
Қытайда соңғы жылдары жоғары технологиялар мен креативті индустриядағы позицияны нығайтқан жүздеген компаниялар пайда болды.
Солардың бірі әрі бірегейі үлкен суреттер мен видеолармен айналысатын - Guangzhou Leafun Culture Science and Technology Company Li Feng компаниясы. Компания 1997 жылы құрылған және мәдениет пен креативті салаға мамандандырылған.
Мәдениетті технологиямен біріктіре отырып, компания клиенттерге кәсіби аудио құрылғылардағы, жарықтандырудағы, бейне өнімдеріндегі және интеграцияланған басқарудағы тәжірибесі негізінде көркемдік әрі мәдени іс-шараларға, мәдени нысандарды салуға, мәдени және ойын-сауық туризміне, шығармашылық көрмелерге және қалалық мәдени ландшафттарға инновациялық шешімдер мен жан-жақты техникалық қолдау көрсетеді.
Әзірленген технологиялар виртуалды жарық жабдықтарын, арнайы эффектілер мен декорацияларды пайдалана отырып, жарық шоуларын жасауға мүмкіндік береді.
Мәселен биіктігі 600 метр болатын Шанхай телевизиялық мұнарасының алғашқы көркем жарықтандыруын Leafun жасаған. Қысқы және жазғы Олимпиада ойындарының барлық жарық шоулары мен дизайнын дәл осы компанияның мамандарының қолы мен ойынан шыққан. Ширек ғасыр бойы Қытайдың Орталық телеарнасы жаңа жылдық бағдарламасының дизайнын тек Leafun кәсіпқойларына ғана сеніп тапсырады. Ол шоу қойылымдары мен елдік іс-шараларға қатысу арқылы әлемнің жетекші режиссерлерімен серіктес.
Әлемдегі ең танымал «Маймылдар патшасы» компьютерлік ойыны үшін компания кеңістік есептеулер жүргізді. A жасанды интеллект ежелгі өнер мен дәстүрді жандандыру үшін көмекші ретінде жұмыс істейді. Арнайы эффекттер мен креативті тәсілді кеңінен қолданумен бірге керемет нәтиже шықты.
Ал Гуанчжоуда жұмыс істейтін 37 Interactive Entertainment компаниясы компьютерлік, мобильді және интернет ойындарының ең мықты үштігіне кіреді. Онда 4 мыңға жуық қызметкер жұмыс істейді. Компания мамандары әлеуметтік корпоративтік жауапкершілікті түсініп, аутизммен ауыратын балаларға арналған білім беру компьютерлік бағдарламасын да жасады. Әзірге шетелдік нұсқасы жоқ, бірақ Қытайда бағдарламаны 300 мың адам қолданып жатыр.
37 Interactive Entertainment креативті индустрия нарығына тез еніп, бірнеше жылда қоғам арасында танылып, сенімді түрде алға жылжуда.
Табысты дамудың тағы бір үлгісін Шанхай халықаралық қысқаметражды видео орталығы да көрсетіп келеді. Ол ойын карталарын шығаратын кәсіпорын негізінде құрылған. Зауыт экологиялық талаптарға байланысты 2004 жылы көшіп, жаңа өндірістік алаңдар салды. Сөйтіп 2019 жылы компания креативті индустрияда өзін сынап көруге шешім қабылдайды. Айта кетейік, қазір индустриалды парктер құру жолында Қытай экономикасының көптеген салалары жүріп жатыр.
Үй-жайларды қайта құруға және оларды түсірілім алаңдарына айналдыруға екі жыл қажет болды. Орындар екі негізгі түрге бөлінеді – үй жағдайында және іскерлік. Жатын бөлме, ас үй, кафе немесе мектеп сыныбы – әр бөлме белгілі бір сюжетке бейімделген. Бөлменің дизайнын өзгерте отырып, жылжытуға, жобалауға болатын мультифункционалды орта. Қоршаған орта мүмкіндігінше нақты, барлық тұрмыстық техника жұмыс істейді және қажет болған жағдайда оны түсірілім кезінде пайдалануға болады.
Авторлардың айтуынша, бәрінің бір жерде жиналып тұрғаны өте ыңғайлы. Сондай-ақ үнемді, өйткені сюжет бойынша қажетті орынды іздеудің қажеті жоқ, оған уақыт пен ақша жұмсайды. Арнайы құрылғы сюжеттің әрекетін орманға, тас жолға, қала көшелеріне немесе теңіз жағалауына апарып, терезенің сыртындағы пейзажды өзгертуге мүмкіндік береді.
Жолдан кез келген кадрларды түсіруге арналған бөлек зал да бар. Барлығы тікелей павильонда болады, «табиғатқа» барудың қажеті жоқ, бірақ түсірілген кадрларды көшелерден ажыратуға болмайды. Сонымен қатар, студиядағы оператор көлікті басқарады, бұл актерге рөлге толық назар аударуға мүмкіндік береді.
Бас директор Дун Минчжудың айтуынша, компанияның жылдық кірісі миллиондаған юаньға тең. Ол тұрақты өсудің тұрақты динамикасын көрсетеді, яғни шығармашылық индустрия жай ғана қызықты емес, сонымен қатар пайдалы іс болып шықты.
Креатив және БАҚ
Бүгінгі таңда креативті индустриясында Қытайдың БАҚ саласы да жұмыс істейді. Мысалы соңғы 10 жылда Шанхайда 50 газет жабылды. Олардың оны Shanghai United Media Group құрамына кірді. Корпорация 43 қабатты ғимаратта орналасқан. 1999 жылы ол мемлекеттік-жекеменшік әріптестік негізінде жұмыс істейтін БАҚ үшін арнайы салынған.
Дағдарыс жағдайына тап болған медианың бір бөлігі заманауи цифрлық технологияларды сәтті игере отырып, жұмыстың жаңа форматына көшті. кейбіреулер жабылды, ұжымды таратты немесе басқа қызмет түрлеріне қайта назар аударды.
Мұндай трансформацияның мысалы ретінде «ақ жағалы қызметкерлерге» бағытталған газетті келтіруге болады. Басылым өзінің әлеуетті оқырмандарының қызығушылығын сақтай алмады. Бұрынғы редакторлар мен журналистер менеджер болып жұмыс істейді, біреулері блогерлер болып кетті, бірақ олардың көпшілігі шағын дүкендерде жұмыс істейді.
Өзінің жұмысын тоқтатқан «Шанхай таймс» газетінің ұжымы да азық-түлік сатуды жолға қойып, саудаға кетті. Маңдайшада белгіленген газет логотипі бар дүкен Shanghai United Media Group-тың бірінші қабатында орналасқан. Сауда нүктесінің клиенттері бір кесе кофе ішуге немесе тағамдар сатып алуға жүгіретін бұрынғы әріптестер.
Жаңа медианың мысалы ретінде «The Paper» газетін келтіруге болады. Бұл мемлекеттік Shanghai United Media Group-қа тиесілі және басқаратын өте танымал және беделді қытайлық цифрлық газет. Ол 2014 жылдың шілдесінде Шанхай Біріккен медиа тобының Oriental Morning Post басылымының тармағы ретінде шығарылды.
Басылым қағаз нұсқасынан толығымен бас тартып, желіде кетіп, өзін БАҚ ретінде сақтай алды. Бұрын бұл біздің түсінігімізге таныс газет болғанын еске салу тек тақырыпта ғана сақтай алған.
The Paper 2010-шы жылдардың басында бүкіл Қытайдағы негізгі қағаздардан түсетін табыс айтарлықтай төмендегендіктен, мобильді интернет қолданушыларының оқырмандарын тарту әрекеті болды. Жеке басылымның жаңа жолы өте сәтті болды.
Интернет пен цифрлық мазмұн адамдардың өміріне ғана емес, сонымен қатар медиа жұмысына да көптеген ыңғайлылық пен жайлылық әкелді. Мысалы, егер бұрын газет аудиториясы 300 мың оқырман болса, онда цифрлық технологияларды пайдалана отырып, ол 300 млн-ға дейін ұлғайды.
Осы жылдар ішінде The Paper компанияның блогерлері мен серіктестерін біріктіретін өте маңызды платформаға айналды. Олар күн сайын 2500-ге жуық материал жариялайды. Журналистер күн сайын мазмұнды 680 жеке басылымдарымен толықтырады. Медиада барлығы 700 қызметкер жұмыс істейді, олардың ішінде 400 редактор мен журналист. Тағы 100 адам – техникалық персонал және көптеген маркетологтар.
Барлық инфрақұрылым қызметкерлерге цифрлық жұмысқа қайта назар аударуға көмектесуге бағытталған. Компаниядағы техникалық компонент өте күшті, бұл журналистерге тікелей жұмыс орнында жаңа технологияларды игеруге және сол арқылы материалдарды әртараптандыруға, жаңа оқырмандарды тартуға мүмкіндік береді.
Стрим арқылы эфирге шығуы, сторис жазбалары, мәдениет, қалалық оқиғалар және заманауи технологиялар бойынша сұхбат алу үшін жеке экспресс-студиялар үшін үй-жайлар жабдықталған.
Заманауи медиа онлайн мазмұнды жасауға бағытталған. Электрондық газеттен басқа WeChat арналары, сайттары бар. Қытай журналистикасының жаңа тренді - қысқа бейне. Мұның бәрі жас аудиторияны бағдарлауға мүмкіндік береді, өйткені жастар Интернетке баруды жөн көреді. Оқырманға ақпарат осылайша тезірек жетеді.
The Paper тәжірибесі 20 жыл бойы дәстүрлі журналистикамен айналысқан журналистердің жаңа цифрлық технологияларды қайта бағдарлауға және меңгеруге қабілетті екенін көрсетеді.
Қытай қоғамдық өмір мен экономикалық дамудың барлық салаларында қайта форматтаудың сәні мен қарқынын белгілей отырып, шынымен де өзгеруде. Ал осы дамудан креативті индустрия да қалыспай, өз үлесін қосып келеді.