KASE: Биыл доллардан қарағанда еуро өтімді болды
Жыл бойы турбуленттілікке қарамастан, KASE 2022 жылы барлық нарықта айтарлықтай өсу көрсеткіштеріне қол жеткізді, деп жазады BAQ.KZ.
Сонымен қатар ол "ҚазМұнайГаз "ҰК" АҚ акцияларының IPO орналастыру бойынша маңызды жобаны іске асырды.
Барлық KASE нарығындағы сауда-саттықтың жалпы көлемі 2022 жылдың 11 айында өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 59,4%-ға өсіп, 235,5 трлн теңге болды.
2022 жылы нарықтың кәсіби қатысушылары қысқа мерзімді өтімділік нарығына қолжетімділікті белсенді пайдаланды. Ақша нарығындағы мәмілелердің орташа тәуліктік көлемі өткен жылдың 11 айында 571,9 млрд теңгеден осы жылдың 11 айында 932,9 млрд теңгеге дейін өсті. Жалпы, ақша нарығындағы сауда-саттық көлемі 11 айда 209 трлн теңге болып, өткен жылдың 11 айымен салыстырғанда 62,4%-ға өскен.
Шетел валюталарымен сауда-саттықтың жалпы көлемі 19 трлн теңге болды. Бұл өткен жылдың ұқсас көрсеткішінен 39,6% жоғары. Дегенмен доллар жұбымен сауда-саттық үлесі 97,3%-дан 70,3%-ға дейін төмендеді. Қыркүйек және қазан айларында EUR-USD жұбымен сауда-саттық USD-KZT жұбымен сауда-саттық көлемінен асып түсті, ал 11 айдың қорытындысы бойынша EUR-USD жұбы валюта нарығындағы сауда-саттықтың жалпы көлемінде 15,6% болды. 2022 жылдың 11 айында KASE-де Ресей валютасымен сауда-саттық көлемі 1,9 трлн теңге (валютамен сауда-саттық көлемінің 10,2%) болып, өткен жылдың сәйкес кезеңінен 8,8 есе көп екенін көрсетті.
Бағалы қағаздар нарығында бастапқы орналастыру көлемі қаңтар-қарашада 30%-ға – 4,7 трлн теңгеге дейін өсті. Әрине, көп жағдайда бұл сектор МБҚ (75,3%), сондай-ақ корпоративтік облигацияларды (23,4%) орналастыру есебінен қолдау тапты. Бірінші жартыжылдықта корпоративтік орналастыру қарыз алудың жоғары мөлшерлемесі мен қалыптасқан белгісіздік есебінен ұсталды. Жағдай тұрақтанған сайын корпоративтік инвесторлардың белсенділігі артып, 11 айдың қорытындысы бойынша тарту көлемі 1,1 трлн теңгеге жетті.
ҚазМұнайГаз IPO шеңберінде желтоқсан айында 153 млрд теңгеден астам қаражат тартылды, оның ішінде KASE алаңы арқылы 89% немесе 137,5 млрд теңге. IPO-ға қазақстандық жеке тұлғалар – 70,1 млрд теңге (51%), институционалдық инвесторлар (40,2%), сондай-ақ қазақстандық заңды тұлғалар (8,8%) белсенді қатысты.
2022 жылы жеке тұлғалар шоттарының саны 1,6 есе өсті.
Орталық депозитарийде 2022 жылдың 01 желтоқсандағы жағдай бойынша 490 519 жеке тұлғаның дербес шоты ашылды, бұл экономикалық жұмыспен қамтылған халықтың 5,6%.
Биыл акциялар нарығы үшін күрделі жыл болды.
Акциялардың қайталама нарығында 11 айдың қорытындысы бойынша акциялар мен туынды қаржы құралдарымен сауда көлемі тиісінше 48,6% және 55,5%-ға төмендеді. KASE индексі 2022 жылдың басынан бастап 16,6% жоғалтты, 2022 жылдың маусымында өзінің ең төменгі 27,2% белгісінен өтті.
2023 жылы KASE Биржаның жаңа эмитенттері мен мүшелерін тарту, биржалық және клирингілік технологиялар мен Market Data дамыту, жаңа құралдарды іске қосу, операциялық тиімділікті арттыру, ESG жобаларын қаржыландыру және "жасыл" қаржыландыруды дамыту үшін мүмкіндік беру арқылы биржалық нарықтардағы өтімділікті арттыру жөніндегі жұмысты жалғастыруға ниетті. 2023 жылға "Эйр Астана" АҚ Ұлттық авиатасымалдаушысының IPO, "Самұрық-Энерго" АҚ-ның жасыл портфелі – "GreenCo", сондай-ақ "KEGOC" АҚ-ның SPO жоспарланған. Орталық контрагенттің қызметтерін одан әрі жетілдіру және мобильді қосымшаны, IRIS аналитикалық өнімін дамыту жалғастырылады.
Ұлттық даму институттарымен және мемлекеттік органдармен бірлесіп биржа ШОБ компанияларының қор нарығына шығуын ынталандыру бағдарламасын іске асыруды жалғастыруда. Биржаның қолданыстағы және әлеуетті эмитенттері, сондай-ақ бөлшек инвесторлар үшін биржалық нарықтың мүмкіндіктері туралы оқыту бағдарламаларын жүргізу жалғасады.
Цифрлық құралдарға инвестицияларға сұраныстың жаһандық өсуіне байланысты KASE блокчейн технологиясы негізінде жаңа өнімдермен сауда-саттықты іске қосу мүмкіндігін белсенді зерттеп жатыр. Қазіргі уақытта Қазақстан аумағында цифрлық активтерді енгізу және олардың айналым мүмкіндігі үшін нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер енгізу мүмкіндігі уәкілетті органмен бірлесіп пысықталып жатыр.