ІT маман: ChatGPT-ден қорқу – табиғи процесс

IT маман Аршат Ораз неге кейбір адамдардың жасанды интеллектінің күшінен қорқатынын түсіндірді, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.

Еске салайық, бүгін Мәжілісте жасанды интеллект туралы заң талқыланды. Депутат Дәулет Мұқаев оқушыларға ЖИ-ді қолдануға тыйым салу керек десе, енді бір депутат Анас Баққожаев ChatGPT-ден қорқатынын айтты.

Бұл – қоғамның қалыпты реакциясы

Жалпы жаңа нәрсе шыққанда, жаңа технология енгізілген кезде қоғам бастапқыда қарсылық танытады. Бұл – кез келген жаңа технология пайда болғанда қайталанатын заңдылық. Адамзат тарихында теледидар, радио, интернет, калькулятор, компьютер, смартфон сияқты технологиялар алғаш пайда болғанда да, қоғамда үрей тудырған, - дейді Ораз.

Қарапайым мысалдар:

• Кітап баспасы (XV ғасыр) – Көпшілік кітап басуды күдікпен қабылдады. Кейбір дін өкілдері "адамдар ойлануды қояды" деп алаңдады.
• Калькуляторлар (XX ғасыр) – Мұғалімдер "бұл оқушылардың математика ойлау қабілетін төмендетеді" деді. Бірақ, керісінше, күрделі есептерді шешу жеңілдеді.
• Теледидар (XX ғасыр) – "Балалар кітап оқымайды, теледидар миға зиян" деген пікірлер болды. Бірақ ол жаңа ақпарат тарату құралына айналды.
• Интернет (XX-XXI ғасыр) – "Газеттер өледі, адамдар оқуды қояды" деген пікірлер болды. Бүгінде интернет – негізгі ақпарат көзі.
• Жасанды интеллект (XXI ғасыр) – "Ойлау қабілетін әлсіретеді, шығармашылыққа зиян" деген күдік бар. Бірақ ЖИ шығармашылықты толық ауыстырмайды, керісінше, оны жаңа деңгейге көтереді.

Аршат Ораз қоғамның ЖИ-ден үрейленуінің себептеріне тоқталды. Олар:

• Белгісіздік факторы – адамдар жаңа нәрсені әлі дұрыс түсінбегендіктен қорқады;
• Қолданысты білмеу – ЖИ-ді қалай дұрыс қолдану керектігін үйрету қажет;
• Дәстүрлі ойлаудан айырылу – кейбір адамдар технологияларды өз жұмысына қауіп ретінде көреді, яғни "жұмысымнан айрылып қаламын" деп қорқады.

Жасанды интеллекттің шын мәнінде пайдалары қандай болмақ:

- Ойлау қабілетін дамытады – ЖИ жауап бергенімен, оны дұрыс сұрай білу керек. Бұл – сыни ойлау дағдысын дамытады.
- Шығармашылықты күшейтеді – ЖИ идеялар ұсынады, бірақ оны әрі қарай адам өзі дамытады.
- Білім беруді жетілдіреді – оқушыларға күрделі тақырыптарды түсіндіруде көмекші құрал бола алады.
- Еңбек нарығын өзгертеді – адамдарды механикалық жұмыстан босатып, креативті және жоғары интеллект қажет ететін жұмыстарға бағыттайды.

Жаңа технологиялардан қорқу – табиғи процесс, бірақ оларды дұрыс бағытта пайдалану арқылы қоғамға пайдасын тигізуге болады. Депутаттар да ЖИ-ге қарсы болудың орнына, оны қалай тиімді қолдану керектігіне назар аударуы тиіс. Кезінде интернетті жаппады, смартфондарды шектемеді, калькуляторды тыймады. Жасанды интеллект те адамдардың мүмкіндіктерін арттыратын құрал екенін түсіну маңызды, - дейді IT саласының сарапшысы.