ЕҚДБ Қазақстан экономикасының өсіміне байланысты болжам жасады
ЕҚДБ Орталық Азия жоғары экономикалық көрсеткіштерге жетеді деп болжам жасады, деп жазады BAQ.KZ.
Бұл туралы Еуропалық Қайта Құру және даму банкінің ресми сайтында хабарланды.
Банк келтірген болжамдарға сәйкес Орталық Азиядағы экономикалық өсім 2023 жылы 5,7 пайызға дейін жетеді. Ал 2024 жылы өсім 5,9 пайыз деңгейінде қалады. Халықаралық сауда, Қытайдың қайта ашылуы және мемлекеттік шығындар осы көрсеткіштерге әсер ететін негізгі факторлар болып қалады.
Еуропалық Қайта Құру және даму банкінің өңірлік экономиканың перспективалары туралы есебін ұсынды. Оған сәйкес Орталық Азия экономикасы 2023 жылдың бірінші жартыжылдығында халықаралық сауда мен туризмнің жаңаруына ықпал еткен сенімді өсуді, сондай-ақ Ресейден көші-қон мен ақша аударымдарының жоғары деңгейін көрсетті.
Өсу қарқыны жалғасуы мүмкін. Ал оған мемлекеттік шығындар, Қытайдың қайта ашылуы, Ресеймен делдалдық сауда, сондай-ақ ақша аударымдары, туризм және бизнестің Ресейден ығысуы ықпал етуі мүмкін. Алайда, банк несие бойынша жоғары шығындар аймақтағы инвестициялардың ауқымына әсер етуі мүмкін екенін атап өтті. Сонымен қатар сумен және энергиямен қамтамасыз етудегі үзілістер тарифтердің ұзақ уақытқа созылған реформаларына, сондай-ақ ресурстарды басқарудың жақсаруына өз әсерін тигізуі мүмкін.
Қазақстан экономикасы 2023 және 2024 жылдары мұнай бағасына байланысты біршама ауытқушылық болса да, 5,0 пайызға өседі деп күтілуде. Елде бөлшек және көтерме сауда, құрылыс сияқты салаларында айтарлықтай өсім байқады. Сондай-ақ инфрақұрылым, көлік және қойма шаруашылығына салынатын мемлекеттік және жеке инвестициялардың өскені байқалады. Бұл Алматының Орталық Азия нарықтарына қызмет көрсету орталығы ретіндегі өсіп келе жатқан рөлін көрсетеді.
Қырғыз Республикасының ЖІӨ 2023 жылы 4,6 пайызға және 2024 жылы 7 пайызға өседі деп күтілуде. Елдің экономикалық өсуі 2023 жылдың алғашқы жеті айында металдар (негізінен алтын) өндірісі мен ауылшаруашылық секторының қысқаруына байланысты жыл сайын 2,9%-ға дейін баяулады. Сонымен қатар отандық тоқыма секторы сыртқы сұраныстың арқасында қарқынды дамып келеді. Сондай-ақ туризм саласында айтарлықтай өсім байқалды. Бұл азық-түлік өндірісінің, қонақ үй бизнесінің, сондай-ақ бөлшек және көтерме сауданың өсуіне әкелді.
Моңғолия экономикасы 2023 жылы 7,2%-ға және 2024 жылы 7,5%-ға өсуі мүмкін. Оған бірнеше фактор ықпал етеді. Атап айтқанда Қытайдың ел шикізатына деген сұранысы, Таван Толгой көмір кен орындарын Қытаймен байланыстыратын жаңа теміржол желілерінің іске қосылуы, ою Толгой шахтасында жерасты өндірісінің басталуы. Елде туристік сектор толығымен қалпына келтірілді. Ол өз кезегінде туризм индустриясы мен кашемир өнеркәсібі көрсеткіштерін жақсартуға септеседі.
Тәжікстан экономикасы 2023 және 2024 жылдары 7,5 пайызға сенімді өсім көрсетеді деп күтілуде. Оған әсер ететін негізгі факторлар: аймақтық ынтымақтастықты нығайту, Мемлекеттік инвестициялар (әсіресе су және энергетикалық инфрақұрылымға), Ресейден ақша аударымдарының түсуі және өндірістік және ауылшаруашылық секторларының жоғары көрсеткіштері. Қытайдағы экономикалық өсудің баяулауы және трансшекаралық су ресурстарына байланысты ықтимал қақтығыстар болашақта теріс әсер етуі мүмкін.
Өзбекстанның ЖІӨ өсімі 2023 және 2024 жылдары 6,5%-ға жетеді деп күтілуде. Бұған ішкі сұраныстың жоғары болуы, номиналды жалақының өсуі және несиелеудің өсуі ықпал етеді. Әсіресе бөлшек сауда, құрылыс, қызмет көрсету және ауыл шаруашылығы сияқты секторлар жақсы жұмыс істейді. Жақсы ұйымдастырылған алғашқы орналастыру (IPO) және жекешелендіру перспективаларды жақсарта алады. Ақша аударымдарының одан әрі төмендеуі (әсіресе Ресейден), инфрақұрылымның ескіруі және сумен жабдықтау проблемалары экономикалық өсуге кедергі келтіруі мүмкін факторлардың бірі екенін ескерген жөн.