Елімізде жасөспірімдер арасындағы суицид азайды
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұйымдастырған жасөспірімдерге арналған Жаһандық форум басталды. Бұл туралы Денсаулық сақтау министрлігі мәлімдеді, деп хабарлайды BAQ.KZ.
Іс-шараның ашылуында Денсаулық сақтау министрлігінің құттықтау сөзімен Ана мен бала денсаулығын сақта департаментінің директоры Мағрипа Ембергенова сөз сөйледі.
Ол өз сөзінде жасөспірім адамның өміріндегі маңызды эмоционалды тұрақсыздықпен сипатталатын ең маңызды кезеңдердің бірі екенін атап өтті.
Өз отбасынан психологиялық алшақтау, олардың тәуелсіздігі мен даралығын растау мақсатында ата-ана стандарттарын жалпы жоққа шығару, пікірлері басымдыққа ие құрдастарымен топтастыру қажеттілігін жүзеге асыру, ата-аналардың өзара түсінбеушілігі мен теріс реакциясы жанжалға әкеледі, жасөспірімнің эмоционалды күйзелісін күшейтеді.
Қорқыту және басқа жағдайлар сияқты қауіп факторлары психикалық және физикалық денсаулыққа айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Анорексия нервозасы және семіздік сияқты жағдайлар таралудың жітілігін арттырады.
Психикалық денсаулық проблемалары ойлау процестеріне, оқуға және әлеуметтік қатынастарға кедергі келтіруі мүмкін. Жеке тұлғаның шешілмеген мәселелері, ашуланшақтық немесе депрессия, эмоционалды жақындықтың болмауы, ата-аналар мен тәрбиешілердің сенімі мен қолдауы зорлық-зомбылыққа немесе суицидке әкелуі мүмкін.
Бүкіл әлемде жасөспірімдердегі суицидтік мінез-құлық мәселесі өзекті болып қала береді. Қазақстан Республикасында соңғы жылдары кешенді шараларды енгізудің арқасында жасөспірімдердің арасында суицидтік әрекеттер санының айтарлықтай төмендеуі байқалды.
Егер 2012 жылы Қазақстан 15-29 жас аралығындағы адамдардың арасында 3-орынды иеленсе, 2019 жылы 13-орынды иеленді. Бас прокуратураның Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің мәліметтері бойынша, 7 жылдың ішінде (2015-2022) 15-17 жас аралығындағы жасөспірімдердің арасында суицидтің саны 28%-ға азайды. Алайда бұл проблеманың отбасы мен қоғам үшін ауыр болуы, дені сау жастардың арасындағы мемлекет үшін негізсіз шығындар жасөспірімдер мен жастарға қолжетімді және тиімді кешенді көмекті одан әрі дамытуды талап етеді.
Осыған байланысты жасөспірімдерге көмек көрсетуге кедергі келтіретін кез келген кедергілерді азайту қажет: оларға мыналар жатады: аумақтық қолжетімділік, анонимдік және құпиялылық, мамандардың біліктілігінің жоғары деңгейі, қабылдаудың ыңғайлы уақыты және т.б.
Жағдайды жақсарту үшін жасөспірім ерекшеліктерін ескере отырып, суицидтің алдын алу және суицидке әрекет жасаған адамдарға көмек көрсету, мұқтаждарға психологиялық көмек көрсететін мекемелер желісін одан әрі дамыту, жасөспірім кезіндегі психологиялық тәуекелдерді еңсеру бойынша көмек көрсету, жасөспірімдер қабылдайтын көмектің пәрменді түрі ретінде жасөспірімдерге қолайлы орталықтарды дамыту қажет.
Мамандандырылған психологиялық-психиатриялық көмек көрсету үшін қалалық жағдайларда МСАК деңгейінде 77 бастапқы психикалық денсаулық орталығы және ауылдық деңгейде 200-ден астам психикалық денсаулық кабинеті ашылды.