Елдегі еңбек адамы: дәнекерлеуші Болатбек
2025 жыл елімізде Жұмысшы мамандықтар жылы болып жарияланды. BAQ.KZ тілшісі Жамбыл облысы, Жамбыл ауданына қарасты Шайдана ауылының қарапайым тұрғыны, дәнекерлеуші Болатбек Аманұлының жұмыс күнімен танысып қайтты.
Бұл – қоғамның негізін құрап отырған еңбек адамына деген құрметті арттырып, олардың ел дамуындағы рөлін айқындауға бағытталған маңызды бастама. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев: "Еңбек адамы – елдің негізгі күші, қоғамның берекесі мен дамуының тірегі" деп атап өткен еді. Бұл сөздердің өміршеңдігін дәлелдеп жүрген жандар арамызда бар. Солардың бірі – Жамбыл облысы, Жамбыл ауданына қарасты Шайдана ауылының қарапайым тұрғыны, дәнекерлеуші Болатбек Аманұлы.
Ел экономикасының берік болуы – зауытта, далада, қазанда, құбыр бойында тынымсыз еңбек етіп жүрген жандардың маңдай терімен тікелей байланысты. Дәнекерлеушіден бастап құрылысшыға, механизатор мен кеншіге дейінгі әрбір маман – ел тіршілігінің үзілмес арқауы. Осындай еңбек майданында үнсіз жүріп, өз ісін адал атқарып келе жатқан Болатбек Аманұлы – даңқты сөзбен емес, нақты іспен танылған азамат.
Жамбылдың кең даласы ежелден еңбек адамын қадірлеген өлке. Бұл өңірде "Еңбектің елеусізі болмайды" деген ұстаным ұрпақтан-ұрпаққа мирас болып келеді. Болатбек Аманұлы да сол дәстүрдің лайықты жалғасы. Оның еңбегі – айғайсыз, даңқсыз, бірақ нәтижелі.
Мен ешқашан даңқ қуған емеспін. Атақ пен абыройды мақсат етіп қойған жоқпын. Мен үшін ең бастысы – атқарған ісімнің елге, қоғамға шынайы пайдасы тиюі. Адал еңбекпен, маңдай термен жасалған әрбір жұмысым біреуге болса да пайдасын тигізсе, сол мен үшін ең үлкен жетістік. Уақыт өте келе еңбектің бағасын халықтың өзі береді деп сенемін. Себебі шынайы еңбек үнсіз жасалады, ал оның нәтижесі ғана сөйлейді, – дейді ол өзі.
1968 жылдың 25 шілдесінде дүниеге келген Болатбек Аманұлы бала күнінен еңбекке ерте араласты. Әкесінің жанында жүріп, темірмен тілдесуді, қол еңбегінің қадірін ұғынды.
Әкем үнемі: "Істеген ісіңе ұялма, халқыңа пайдаң тисін" деп отыратын. Осы бір қарапайым ғана сөз менің бүкіл өмірлік бағытымды айқындап берді. Ол маған кез келген істі тек өз пайдаң үшін емес, елге, қоғамға қызмет ету ниетімен жасау керектігін үйретті. Уақыт өткен сайын әкемнің осы өсиетінің мәні тереңдеп, санама берік орнықты. Қандай шешім қабылдасам да, алдымен ар-ұятым мен жауапкершілігімді ойлауға тырысамын.
Себебі ұялмай атқарылған адал еңбек қана шынайы нәтиже береді. Халқыңа тиген кішкентай болса да пайда үлкен сауапқа айналатынын түсіндім. Бұл ұстаным мені жалқаулықтан, немқұрайлылықтан сақтап келеді. Әр жетістігімде әкемнің сол бір сөзі құлағыма қайта естілгендей болады. Қиын сәттерде де сол қағида маған күш пен сенім береді. Өз ісіңе адал болу – өзіңе деген құрметтің белгісі екенін ұқтым. Ал елге қызмет ету – нағыз азаматтың борышы. Сондықтан мен үшін табыс өлшемі тек жеке жетістікпен шектелмейді. Мен жасаған ісім айналамдағы адамдарға қандай пайда әкелді деген сұрақ әрдайым маңызды. Әкемнің сол бір өсиеті өмірлік ұстанымыма айналып, алға жетелеп келеді, – деп еске алады ол.
Жастық шағында, кеңестік кезеңнің соңғы жылдарында, "Пионер" совхозына дәнекерлеуші болып жұмысқа орналасады. Бұл – оның тағдырын айқындаған таңдау еді. Бір мамандыққа адал болып, осы салада 24 жыл бойы табан аудармай еңбек етті. Қиын-қыстау кезеңдерде де кәсібіне деген адалдығын жоғалтқан жоқ. 2014 жылдан бері аудандық коммуналдық мемлекеттік кәсіпорында қызмет атқарып келеді. Бұл жерде де оның тәжірибесі мен біліктілігі талай сыннан өтті. Ауыл тіршілігі үшін су мен жылудың үздіксіз берілуі аса маңызды. Құбыр жарылса, қазандық істен шықса – бірінші болып шақырылатындардың бірі осы Болатбек Аманұлы.
Дәнекерлеуші мамандығы көп жағдайда көзге көрінбейтін, бірақ аса маңызды еңбек түрі. Ол металл конструкцияларды біріктіріп, ғимараттар мен инфрақұрылымның беріктігін қамтамасыз етеді. Бұл мамандықта тәжірибе мен білім қатар жүруі қажет. Себебі әрбір орындалған жұмыс адамдардың қауіпсіздігіне тікелей әсер етеді. Дәнекерлеушінің жұмысы көзге көрінбейді. Бірақ бір тігіс дұрыс түспесе, бүтін ауыл зардап шегуі мүмкін. Сондықтан бұл жұмыста ұқыптылық пен жауапкершілік бірінші орында», – дейді ол. Бұл сөздер дәнекерлеуші еңбегінің маңызын дәл сипаттайды. Ұқыптылық болмаған жерде сапа да болмайды. Жауапкершіліксіз жасалған жұмыс үлкен апатқа әкелуі мүмкін. Сондықтан дәнекерлеуші әрбір тігісті қайта тексеріп, стандартқа сай орындауы тиіс. Бұл мамандық иелерінен сабырлылық пен төзімділік те талап етіледі. Себебі олар кейде қиын жағдайда, ыстықта немесе суықта еңбек етеді. Қоғамның дамуы мен қауіпсіздігі осындай адал еңбек иелеріне байланысты. Сол себепті дәнекерлеуші мамандығын құрметтеу әрқайсымыздың міндетіміз. «Иә, расында дәнекерлеушінің жұмысы көзге көрінбейді. Бірақ бір тігіс дұрыс түспесе, бүтін ауыл зардап шегуі мүмкін. Сондықтан бұл жұмыста ұқыптылық пен жауапкершілік бірінші орында, – дейді ол.
Оның жұмыс қағидаты қарапайым, бірақ қатаң. Әр бөлшекті мұқият дайындау, температураны дәл сақтау, тігістің сапасын бірнеше рет тексеру, қауіпсіздік талаптарын қатаң орындау. Жаздың аптап ыстығында да, қыстың қақаған аязында да ол алдыңғы шептен табылады. Түн ортасында авариялық жағдай орын алса да, уақытпен санаспай еңбек етеді. Әріптестері оны "мінезі сабырлы, іске мығым, темірдей төзімді" деп сипаттайды.
Ал ауыл тұрғындары:
Көп сөйлемейді, бірақ айтқанын істеп, бастағанын аяқтайды. Шынында да, ол сөзден гөрі істі жоғары қоятын, жауапкершілікті терең сезінетін азамат. Өз міндетін уақытында әрі сапалы орындауды басты қағидасы санайды. Қандай жұмыс тапсырылса да, оны соңына дейін жеткізбей тынбайды. Қиын сәттерде сабыр сақтап, нақты шешім қабылдай біледі. Ұжым ішінде артық уәде бермей, нақты нәтиже көрсетумен ерекшеленеді. Әріптестері оның сенімділігіне және тұрақтылығына әрдайым сүйенеді. Ол үшін тәртіп пен жүйелілік – табысты жұмыстың негізі. Жауапкершілігі мол болғандықтан, тапсырылған іске немқұрайлы қарамайды. Өз ісіне адалдығы жас мамандарға үлгі бола алады. Қарапайымдылығы мен еңбекқорлығы оны көпшілікке сыйлы етеді. Ол жетістікке дабырамен емес, маңдай термен жетуді жөн көреді. Қандай жағдайда да ұжым мүддесін жеке басынан жоғары қояды. Осындай қасиеттері арқылы ол ортақ іске нақты үлес қосып жүр.
Оның өміріндегі ең үлкен тірек – отбасы. 1992 жылы шаңырақ көтерген. Жұбайы – саналы ғұмырын білім саласына арнаған ұстаз. Ұрпақ тәрбиесін өмірінің басты мақсаты еткен жан.
Жұбайымның еңбегі – мен үшін үлкен мақтаныш. Ұстаз болу да – үлкен жауапкершілік, – дейді Болатбек Аманұлы.
Бұл отбасында сыйластық пен еңбекке құрмет бірінші орында. Үлкен ұлы – Жамбыл ауданы әкімдігі жер қатынастары бөлімінде бас маман, кіші ұлы – Отан алдындағы борышын абыроймен өтеп жүрген әскери қызметкер. Келіні – медицина саласының білікті маманы. Немересі – әулеттің шаттығы, болашаққа деген сенімі. Еңбек адамының айтуынша, адамды адам ететін ең басты қасиет – адалдық.
Біз балаларымызға бай болыңдар деп емес, адал болыңдар деп тәрбие бердік. Адал еңбек ешқашан жерде қалмайды, – дейді ол.
Оның ойынша, маңдай термен келген табыс қана шынайы береке әкеледі. Адал еңбек еткен адам қоғамға да, отбасына да пайдасын тигізеді. Байлық уақытша болуы мүмкін, ал адал ат пен таза ар ұзаққа қалады. Еңбек адамы жастарды жеңіл жолды іздемей, табандылықпен жұмыс істеуге шақырады. Ол қандай қызмет атқарсаң да, оны шын ниетпен орындау маңызды деп есептейді. Себебі адал еңбек адамды тәрбиелейді, шыңдайды және өмірге үйретеді. Осындай ұстаныммен өскен ұрпақ елдің тірегі бола алады. Сондықтан еңбек адамы үшін адалдық – байлықтан да жоғары құндылық.
Болатбек Аманұлы – темірді ғана емес, өмірді де тігісі түзу етіп жалғап жүрген азамат. Оның еңбегі – бір ауылдың тынысы, бір әулеттің берекесі, ел дамуына қосылған елеулі үлес. Осындай жандар барда қоғамның іргесі берік, ертеңі нық.
Жұмысшы мамандықтар жылы аясында еңбек адамына деген құрметтің артуы – Болатбек Аманұлы секілді қарапайым, бірақ қажырлы жандардың мерейін үстем етеді. Себебі ауылдың суы тоқтамай, жылуы үзілмей тұрса, оның артында осындай адал еңбек иелерінің маңдай тері жатыр. Болатбек Аманұлы үшін еңбек – күнкөрістің ғана емес, адамдық болмыстың негізі. Ол өз ісіне әрдайым жауапкершілікпен қарап, ұсақ-түйегіне дейін мән беруді өмірлік әдетке айналдырған. Таңның атысы, күннің батысы демей, ауыл тұрғындарының игілігі үшін тынымсыз еңбек етеді. Қыстың қақаған аязы мен жаздың аптап ыстығы да оны алған бетінен қайтарған емес. Әрбір істі адал атқару арқылы ол кейінгі буынға үлгі бола білді. Жастар оның еңбекқорлығынан сабыр мен төзімділікті үйренеді. Ауылдастары Болатбек Аманұлын сенім артатын, сөзі мен ісі бір азамат ретінде құрметтейді. Себебі ол ешқашан жауапкершіліктен қашып, қиындықтан жалтарған емес. Оның қолынан шыққан әрбір жұмыс сапасымен, ұқыптылығымен ерекшеленеді. Осындай жандардың арқасында ауыл тіршілігі бір қалыпта, тұрақты дамып келеді. Еңбектің қадірін білетін адам ғана елдің қадірін арттыра алатыны айқын. Болатбек Аманұлы осы қағиданы бүкіл саналы ғұмырымен дәлелдеп келеді. Ол үшін атақ пен марапаттан бұрын елдің алғысы қымбат. Қарапайым өмір сүрсе де, оның еңбегі үлкен құрметке лайық. "Еңбек – адамды өсіреді, елді көтереді" деген нақыл оның өмір жолымен үндеседі. Бұл сөз оның әр күні мен әр ісінен көрініс табады. Мұндай еңбек адамдары қоғамның берік тірегі екені даусыз. Сондықтан Болатбек Аманұлының еңбегі бүгінгі күні де, келер ұрпақ үшін де үлгі болып қала береді.