Барлық жерде «әл-Фараби» деп жаза саламыз. Оның аты - Әбу Насыр Мұхаммед – жазушы

Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ тілшісі. Бұл туралы жазушы, драматург Жолтай Жұмат-Әлмашұлы ұлы ғұламаның 1150 жылдығын мерекелеу аясында ашылған «Әл-Фараби әлемі» орталығында айтты.

Әбу Насыр әл-Фарабидің біздің халқымыз үшін ерекше болатын екі қыры бар. Біріншісі – Әбу Насыр әл-Фараби әлем мойындаған, әлемде «Екінші ұстаз» деген атқа ие болған ғұлама ғалым. Ал енді оны «Екінші ұстаз» әлем айтып отыр. Орта Азия, оның ішінде Қазақстан үшін Әбу Насыр әл-Фараби қай уақытта да «Бірінші ұстаз» болып қалуы керек. Біз осыны шегелеуіміз қажет. Жалпы ұлтымыздың, халқымыздың, еліміздің, елдігіміздің «ұстазының ұстазы кім?» десе, Әбу Насыр әл-Фараби деп ұялмай айтуымыз керек. «Бірінші ұстаз» деген сөзді айналымға енгізуіміз керек. Екінші, биыл Әбу Насыр әл-Фарабидің 1150 жылдығымен қоса, ұлы Абайдың 175 жылдығын тойлап жатырмыз. Абай көктен түскен жоқ. Абай өзінен-өзі жаратылған жоқ. «Абайдың ар жағында кім бар? Ұстазы кім болады?» деген кезде біз мүдіре беретін едік. Енді қазір емін-еркін Абайдың ұстазы - Әбу Насыр әл-Фараби деп айтуға толық хақылымыз, - деді Жолтай Әлмашұлы.

Оның сөзінше, Маржани деген ұлы ғұлама Әбу Насыр әл-Фарабидің еңбектерімен жақсы таныс болған. Маржанидің шәкірттері Семейге келіп, сабақ берген. Сол шәкірттерінен Абай дәріс алған. Демек Абай өз заманында Әбу Насыр әл-Фарабидің еңбектерімен таныс болды деп айтуға толық негіз бар дейді.

Сонымен қатар жазушы көп жерде жай ғана «әл-Фараби» деп жаза салу қате екенін айтты.

Біз барлық жерде «әл-Фараби» деп жаза саламыз. Ол оның фамилиясына жалғанған қосымша жалғау. Фарабилік деген сөз. Яғни Таразилік, Отырари деген сияқты. Мүмкіндігінше Әл-Фарабидің қасына есімі Әбу Насырды қосып жазып жүрсек. Оның есімі - Әбу Насыр Мұхаммед. Осыны ескерейік, - деді жазушы.

Әбу Насыр әл-Фараби әлем философиясына үлес қосқан ғұлама.

Әбу Насырды жан-жақты тануымыз үшін ғалымдар, жазушылар, жалпы зиялы қауым барынша көп үлес қосуымыз керек. Әбу Насырдың еңбектерінің төрттен бір бөлігін ғана қолымызға ұстап, көзімізбен көріп отырмыз. Қалған 3 бөлігі ше? Дүниежүзінде еңбектерінің аты аталады. Бірақ ол қандай еңбек? Ол қайда бар, қай тілде шыққан? Қай жерде жазған?, - деді Жолтай Әлмашұлы.

Әбу Насыр орталығы ашылып жатыр. Біз Әбу Насырға ғылыми орталық ашсақ та, үлкен мекемелер ашсақ та аздық етпейді дейді жазушы.

Орталықтың ашылуына орай Жолтай Әлмашұлы «Әбу Насыр әл-Фараби» атты кітабын тарту етті.

Естеріңізге сала кетейік, Нұр-Сұлтанда «Әл-Фараби әлемі» оқу-тәрбие орталығы ашылған болатын.