Балабақшаларды лицензиялау кезең-кезеңмен жүзеге асырылады – вице-министр

 Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. Бірінші кезекте жаңадан ашылған мектепке дейінгі ұйымдар лицензиялаудан өтеді. Бұл туралы Оқу-ағарту вице-министрі Шолпан Қаринова мәлімдеді. 

Одан соң қайта мемлекеттік аттестаттаудан өтпеген қазір жұмыс істеп тұрған ұйымдар лицензияланады. Балабақшаға бармай-ақ, қауіпті жағдайлар Ұлттық білім деректері базасы арқылы автоматтандырылған жүйеде анықталатын болады. 

Балабақшалардың жұмыс істеу шарттары мемлекеттік және жекеменшік балабақшаларда бірдей болуы тиіс, өйткені екеуінде де бала тәрбиеленеді. Біреулер балабақшаларды тез арада лицензиялауды бастау керек деп жазады, өйткені елдің ең кішкентай азаматтарының құқықтарын бұзуға жол бермеу керек, біреулері мемлекет лицензиялауды енгізе отырып, мектепке дейінгі білім беруде жеке бизнестің дамуына кедергі келтіреді,  лицензиялау жекеменшік балабақшалардың жабылуына әкеледі деп санайды,- деп жазды Оқу-ағарту вице-министрі Шолпан Қаринова Facebook -тегі парақшасында.

 Әлеуметтік желілерде бұл күндері балабақшаларды лицензиялау мәселесі белсенді талқыланып жатқаны белгілі. 

Егер балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың жиі кездесетін жағдайларын ескере отырып, балалардың құқықтарын қорғауға келісуге болса және ол қажет болса, соңғысы лицензиялауды енгізудің нақты себептеріне мүлдем сәйкес келмейтінін әділ атап өткен жөн. Мұны балалардың барлық ата-аналары және бүкіл қоғам түсінеді. Шын мәнінде, мемлекет балабақшаларды жабу міндетін қоймайды, лицензиялау мұндай салдарға әкелмейді - оның мемлекеттік мекемелерге де, жекеменшік мекемелерге де қатысы бар, керісінше, мемлекет мектепке дейінгі ұйымдардың дамуына барлық жағдай жасап отыр және жасайды да, - деп атап өтті ведомство басшысының орынбасары. 

Айтуынша, тек биылғы жылы мемлекеттік қолдау шараларының арқасында үш жүзден астам балабақша ашылуда, олардың жартысынан көбі – жекеменшік, олардың жүз қырқы – он мыңнан астам орынға қазіргі таңда ашылды.

Екіншіден, мемлекеттік және жеке меншік балабақшаларда осы жылдар ішінде бірыңғай әдістеме бойынша мемлекеттік тапсырыс арқылы қаржыландырудың бірыңғай тетігі іске асырылуда. Бұл ретте, осы саладағы қызметтерді қолдау үшін 2020 жылы мемлекеттік тапсырыс әдістемесіне мемлекеттік тапсырыс құрылымында жалақыны 25%-ға арттыруға, педагогтердің демалыс ұзақтығын 56 күнге дейін ұлғайтуға және т.б. арналған қаражат көлемін көздейтін өзгерістер енгізілді және бұл шараларға республикалық бюджеттен қомақты көлемде қаржы бөлінді, - деді вице-министр. 

Мәлімдеуінше, егер біз әділ қарым-қатынасты, балалардың құқықтарын қорғауды, олардың балабақшаларда қауіпсіз болуын қамтамасыз етуді қаласақ, ата-аналар балаларын балабақшаға жіберуден қорықпаса, онда балабақшаларға қойылатын талаптарды кіру кезінде лицензиялау және жұмыс істеуі кезеңінде аттестаттау жүйесі арқылы тексерілуі керек. Сонымен қатар, осы функцияларды іске асыру кезінде мемлекет екі тараптың тікелей байланысы тәуекелін барынша азайтты, өйткені рәсімдер объектілерге бармай-ақ жүргізіледі. Сондай-ақ балабақшалардың жұмыс істеу шарттары мемлекеттік, сондай-ақ жекеменшік балабақшаларда да бірдей болуы тиіс, өйткені екі жерде де біздің балалар тәрбиеленеді, біздің педагогтар жұмыс істейді.

Мектепке дейінгі білім – қазіргі уақытта лицензияланбайтын жалғыз білім деңгейі. Лицензиялау тексеру тетігі ретінде 2011 жылға дейін жүргізіліп келді. Қазір бұл процедураны қайтару қажеттілігі туындады, өйткені балаларға қатысты көптеген резонанстық жағдайлар ата-аналар мен қоғамды әділеттілікті қамтамасыз ету үшін мемлекеттік органдарға жүгінуге мәжбүр етті. Бұл қоғамның сұранысы. Бұл жағдайда лицензия дайындықты растау құралы ретінде балабақшаны ашу кезінде балалардың жағдайын тексеруге мүмкіндік береді, - дейді Шолпан Қаринова. 

Бұл ретте біліктілік талаптары әлемнің көптеген елдеріндегі сияқты балалар үшін қажетті жағдайлардың ең аз жиынтығын қамтитын болады: тиісті педагогтердің, бейнекамералардың, оқу материалдарының болуы, санитариялық және өртке қарсы нормаларға сәйкестігі, меншікті немесе жалға алынған ғимараттың болуы. 

 Айта кету керек, адал кәсіпкерлер мен қалыпты жұмыс істейтін балабақшалар үшін лицензиялау  еш шығынсыз реттеу құралы болып табылады.

Лицензиялау кезең-кезеңмен жүзеге асырылады деп жоспарлануда. Алдымен заңдарға, басқа да заңға тәуелді актілерге өзгерістер енгізілетін болады.

Бірінші кезеңде жаңадан ашылған мектепке дейінгі ұйымдар лицензиялауға жатады, ал бұл жылына шамамен 200 бірлік. Содан кейін лицензиялау қайта мемлекеттік аттестаттаудан өтпеген жұмыс істеп тұрған ұйымдар үшін көзделген. Олардың саны да аз, жылына 1-2% немесе 10-15 балабақша. Басқа барлық жұмыс істеп тұрған балабақшалар тәуекелдерді бағалау негізінде лицензия алатын болады. Балабақшаға бармай-ақ, қауіпті жағдайлар Ұлттық білім деректері базасы арқылы  автоматтандырылған жүйеде анықталатын болады.

Осылайша, лицензиялау балаларды тәрбиелеу үшін жағдай жасау үшін объективті бағалауға мүмкіндік беретінін түсіну керек.