Әлемде: Трамптың ФРЖ-ға қысымы, Еуропадағы жаңа сын-қатерлер және Шығыс одағы
BAQ.KZ тілшісі соңғы тәуліктегі әлем жаңалықтарына шолу ұсынады: Трамптың ФРЖ-ға қысымы, орталық банктердің алаңдаушылығы, Еуропаның цифрлық тәуелсіздік ізденісі, геосаяси шиеленістер мен Қытай-Ресей-Иран-Солтүстік Корея ынтымақтастығы.
АҚШ-та орталық банктің тәуелсіздігіне қауіп төнді
Трамп АҚШ-тың Федералдық резерв жүйесінің (ФРЖ) басшысы Лиза Кукты жұмыстан кетіруді талап етті, бұл әрекет заңды болмай тұр – себебі ФРЖ губернаторларын президент жұмыстан қуу құқығына ие емес. Бұл саяси-құқықтық шиеленісті күшейтіп, нарықтарда сенімділіктің әлсіреуіне әкелді. Ол өзі де қызметін жалғастыруға ниетті екенін мәлімдеді.
Бұл оқиға нәтижесінде ұзақ мерзімді қазынашылық облигациялар бойынша кіріс төмендеп, қысқа мерзімді кірістер көтерілді. Саудагерлер қыркүйекте пайыздық мөлшерлеменің төмендеу ықтималдығын 83%-ға бағалап отыр.
Федералдық резервтің "бейқатерлі" мәтіні нарықтарды дүрліктірді
Пауэллдің Джексон Холл конференциясындағы "бейқатерлі өзгеріс" нарықтарға елеулі әсер етті: доллар нығайып, Wall Street индексі төмендеді, ал қазынашылық кірістер қисықтығы тегістелді. Бұл әрекет АҚШ-тың Федералдық резерв жүйесінің қыркүйекте пайыздық мөлшерлемені төмендету мүмкіндігін ашып берді.
Бұл жағдай – негізінен жұмыс күші нарығындағы әлсіздікке тәуелді реакция ретінде бағаланып, Трамптың саяси қысымымен байланыстыруға да талпыныстар жасалды.
Әлемдік орталық банктер ФРЖ-ға саяси араласудан алаңдаулы
Орталық банктер Трамптың Федералдық резерв жүйесіне қысымы тәуелсіздік үшін қауіп екенін айтып, алаңдаушылық білдірді. Бұл тек АҚШ-тың емес, жалпы әлемдік қаржы жүйесінің тұрақтылығына қауіп төндіреді.
Еуропа "Брюссельдің жетіспеушілігі" (Brussels defect) жағдайымен бетпе-бет
"Брюссель эффектісін" – еуропалық реттеудің жаһандық деңгейде ықпал етуінің орнына – "жетіспеушілікке" айналды деген сын жарық көреді. АҚШ-тың сауда саясаты мен жаһандық шиеленістер жағдайында Еуроодақ цифрлық тәуелсіздігін нығайтып, EuroStack сияқты стратегиялық төзімді инфрақұрылымды қалыптастыруы қажет.
Геосаяси шиеленістер мен нарықтардағы белгісіздік
Геосаяси шиеленістер (соның ішінде Украина мен Таяу Шығыс қақтығыстары), тариф мәселелеріне қайта оралу – нарықтарға белгісіздік әкелді. Бұл жаһандық инвестициялар мен актив бағаларында тұрақсыздық тудырды.
Қытай, Ресей, Иран және Солтүстік Корея (CRINK) ынтымақтастығы артуда
"CRINK" (China, Russia, Iran, North Korea) – бірлескен анти-батыс бағытындағы ынтымақтастық расталды. Бұл топ ұстанған саясат – батыс үстемдігіне қарсы көпполярлы әлем құруға талпыныс.