Әлемде: АҚШ үкіметі ашылуға жақын, Украинадағы жемқорлық дауы мен Үндістандағы жарылыс
Соңғы тәуліктегі әлем жаңалықтары: АҚШ үкіметінің ұзақ жабылуы аяқталуға жақын, Украинада ірі парақорлық схемасы ашылды, Делиде жарылыс болды, Бразилияда COP30 климат саммиті өтті, ал АҚШ саясаты халықаралық сын астында қалды. Әлемдегі ең өзекті саяси және қоғамдық оқиғалар – толық шолу BAQ.KZ сайтында.
АҚШ: Үкіметтің жабылуы рекордтық уақытқа созылып, Сенат шешім қабылдады
АҚШ Сенаты бірнеше аптаға созылған үкіметтің жабылуын тоқтату жөніндегі заң жобасын қабылдады. Құжатқа 60 сенатор қолдап, 40-ы қарсы дауыс берді.
Бұл заң жобасы федералдық мекемелердің қаржылануын 2026 жылдың 30 қаңтарына дейін қамтамасыз етеді. Қызметкерлердің еңбекақысы мен мемлекеттік қызметтерге төлем толық қалпына келтіріледі.
Енді құжат Өкілдер палатасына жолданды. Президент қол қойса, рекордтық ұзақ үкіметтік тоқырау аяқталмақ. Дегенмен, денсаулық сақтау мен салық жеңілдіктеріне қатысты мәселелер әлі шешілген жоқ.
АҚШ-тағы ұзақ үкіметтік жабылу ел экономикасы мен әлеуметтік тұрақтылыққа елеулі соққы берді. Бұл шешім саяси жүйенің жұмыс қабілетін қалпына келтіруге бағытталған маңызды қадам болып саналады.
Украина: Энергетика саласындағы ірі жемқорлық схемасы әшкереленді
Украинаның Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ұлттық бюросы энергетика саласында 100 миллион доллар көлемінде пара беру мен қаржы жымқыру фактілерін анықтады. Тергеу барысында 15 ай бойы 1000 сағаттан астам тыңдалым жазбалары жиналған.
Мемлекеттік «Энергоатом» кәсіпорнының шенеуніктері мердігер компаниялардан 10-15% көлемінде заңсыз сыйақы талап еткен деген күдік бар. 70-тен астам тінту жүргізілді, бірнеше жоғары лауазымды тұлға ұсталды.
Президент Владимир Зеленский бұл істі «жемқорлыққа қарсы күрестің бетбұрысы» деп атады.
Украина соғыс жағдайында тұрған ел болғандықтан, мемлекеттік қаржының ашықтығы мен халықаралық серіктестердің сенімі аса маңызды. Бұл іс Киев билігі үшін саяси сынаққа айналуы мүмкін.
Үндістан: Делидегі тарихи ғимарат маңында жарылыс болып, бірнеше адам қаза тапты
Үндістан астанасы – Делиде тарихи «Қызыл қамал» (Лал Кила) маңында автокөлік жарылып, кемінде 8 адам қаза болды, 19 адам жараланды. Полиция оқиғаны терроризмге қарсы заң бойынша тергеп жатыр.
Жарылыс болған аймақ – туристер жиі келетін тарихи орындардың бірі. Ел үкіметі қауіпсіздік шараларын күшейтіп, барлау қызметіне тапсырма берді.
Үндістанда соңғы жылдары қауіпсіздік деңгейі айтарлықтай артқанымен, мұндай оқиға ел ішіндегі терроризм қаупінің әлі де өзекті екенін көрсетті.
Климат: Бразилияда COP30 саммиті ашылып, жаһандық келісімге шақыру жасалды
Бразилияның Белен қаласында БҰҰ-ның климат жөніндегі 30-конференциясы – COP30 ресми түрде ашылды.
Біз бір-бірімізбен емес, климат дағдарысына қарсы бірігіп күресуіміз керек, – деді БҰҰ климат жөніндегі хатшысы Саймон Стил саммиттің ашылуында.
Елдер 2035 жылға дейін көмірқышқыл газын 12% азайту жөніндегі жаңа міндеттемелерді талқылап жатыр. Дегенмен, АҚШ пен бірқатар Батыс елдерінің толық қатыспауы қаржылық және саяси міндеттемелердің орындалуына күмән туғызуда.
Климаттық өзгерістермен күресте нақты шешім қабылдау – жаһандық қауіпсіздік пен тұрақты дамудың басты факторы.
АҚШ саясатына сын: «Қатал Америка» бейнесі қайта жанданды
Америкалық басылымдар Дональд Трамптың әкімшілігін «қатал және үстем» сыртқы саясат жүргізіп отыр деп сынады. АҚШ билігінің біржақты шешімдері мен серіктес елдерге қысым көрсету тәсілдері халықаралық сенімге нұқсан келтіріп отыр.
Сарапшылар мұндай бағыт Америка имиджіне кері әсер етіп, оның дипломатиялық ықпалын әлсіретеді деп санайды.
АҚШ-тың сыртқы саясаттағы ұстанымы жаһандық тепе-теңдікке әсер ететін факторлардың бірі. «Қатал Америка» бейнесінің қайта жандануы халықаралық қатынастарда жаңа шиеленістер тудыруы мүмкін.