Әлемде: АҚШ пен Украина келіссөздері, Венесуэла мен АҚШ текетіресі

BAQ.KZ тілшісі бір тәулік ішінде болған маңызды халықаралық жаңалықтар топтамасын ұсынады. Бұл шолуда әлемдегі жалпы жағдайды көрсететін оқиғалар қамтылады.

АҚШ пен Украина келіссөздері 

АҚШ-тың Флорида штатында Украина дағдарысын шешу мақсатында АҚШ және Украина делегацияларының келіссөздері "қатаң, бірақ сындарлы" өтіп жатыр. 

Пікірталастар қақтығысты бейбіт жолмен шешуге қатысты кейбір "ең сезімтал мәселелерді" қозғайды. CNN дереккөздерінің айтуынша, келіссөздер әзірге жақсы қарқынмен өтіп жатыр.

АҚШ тарапынан келіссөздерге мемлекеттік хатшы Марко Рубио, сондай-ақ АҚШ президенті Дональд Трамптың арнайы өкілі Стивен Уиткофф және Ақ үй басшысының күйеу баласы Джаред Кушнер қатысуда. 

Украина делегациясына ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс кеңесінің хатшысы Рүстем Умеров және сыртқы істер министрінің бірінші орынбасары Сергей Кислица кіреді.

Мадуро 18 айдан кейін отставкаға кетуге дайын екенін мәлімдеді

Венесуэла президенті Николас Мадуро АҚШ өкілдерімен бейресми келіссөздер барысында 18 айдан соң қызметінен кетуге дайын екенін айтқан. Бұл туралы CNN ақпарат көздеріне сілтеме жасап жария етті.

Телеарнаның мәліметінше, Мадуро әкімшілігі АҚШ-пен диалог орнату мақсатында президент Дональд Трамптың командасына жүгінген. Кейбір америкалық шенеуніктер ұсынысты қақтығысты реттеуге мүмкіндік беретін қадам ретінде қарастырған. Алайда Ақ үй Мадуроның дереу отставкаға кетуін талап еткен.

Бұған дейін, 29 қарашада Дональд Трамп Венесуэланың әуе кеңістігі АҚШ үшін жабылатынын мәлімдеді. Вашингтон Каракасты есірткі трафигіне қарсы күресте жеткілікті әрекет етпеді деп айыптап отыр.

Сонымен қатар АҚШ Кариб теңізіне USS Gerald R. Ford авианосцы бастаған соққы тобын орналастырды. Қыркүйек айынан бері АҚШ әскери күштері аймақта кемінде 20 жылдам қайықты жойып, 80-нен астам адамның қаза тапқаны хабарланған.

Америкалық БАҚ жақын уақытта Венесуэлаға соққы жасалуы мүмкін екенін бірнеше рет жазды. 27 қарашада Трамп Венесуэладағы есірткі трафигімен күресу үшін "жақын арада құрлықта әрекеттер басталатынын" айтқанымен, егжей-тегжейін ашпады.

Венесуэла Трамптың әуе кеңістігін жабу туралы ескертуін айыптады

Венесуэла АҚШ президенті Дональд Трамптың елдің айналасындағы әуе кеңістігін жабық деп санау туралы мәлімдемесін «заңсыз және негізсіз агрессия» деп атады. Елдің Сыртқы істер министрлігі АҚШ-тың басқа елдің әуе кеңістігін жабуға құқығы жоқ екенін атап өтті.

Трамп X желісінде: «Венесуэла үстіндегі және оның айналасындағы әуе кеңістігін толық жабық деп есептеңіздер», – деп ескертті.

Бұл АҚШ әкімшілігіне сәйкес, аймақтағы әскери белсенділіктің артуы жөніндегі авиакомпанияларға ескерту. Кейбір ірі авиакомпаниялар ұшуды тоқтатты.

Венесуэла президенті Николас Мадуро АҚШ әрекетін елді құлату талпынысы деп бағалады. Сол арада елдің әскери күштері жағалауында жаттығу өткізді. Сенаттағы демократтар Трамптың Конгрестің мақұлдауынсыз әрекетіне наразылық білдірді.

АҚШ аймақтағы әскери қатысуын арттырды: Джеральд Р. Форд тасымалдаушысы мен 15 000 әскери қызметкер соққы қашықтығына орналастырылды. Венесуэла Сыртқы істер министрлігі халықаралық қауымдастықты бұл әрекетті айыптауға шақырды.

Шри-Ланкада циклон салдарынан қаза тапқандар саны 334-ке жетті

Шри-Ланкада "Дитва" циклоны салдарынан қаза тапқандар саны 334-ке жетті. Циклон салдарынан елде су тасқыны мен көшкіндер орын алып, шамамен 400 адам хабар-ошарсыз кеткен. Қазіргі уақытта жаңбыр тоқтағанымен, кейбір ойпатты аймақтар әлі де су астында қалып отыр.

Бұған дейін 29 қарашада жарияланған мәлімет бойынша, циклон салдарынан 123 адам қайтыс болып, 130 адам жоғалып кеткен болатын. Құтқару жұмыстары жалғасуда, ал билік зардап шеккендерге көмек көрсету шараларын күшейтті.

Индонезияда су тасқынынан кейін 400-ге жуық адам әлі іздестіріліп жатыр

Индонезияда құтқарушылар бір апта бұрын болған жойқын су тасқыны мен көшкіндерден кейін жоғалған кем дегенде 400 адамды іздеп жатыр. Апат Суматра аралының бірнеше аймағын қамтыды. Үкіметтің соңғы мәліметінше, қаза тапқандар саны 440-тан асты.

"Сенья" циклоны деп аталған сирек тропикалық дауыл мыңдаған үйді су астында қалдырып, көптеген елді мекендерге үлкен зиян келтірді. Ең қатты зардап шеккен өңірлер – Ачех, Солтүстік Суматра және Батыс Суматра.

Көмек жеткізу қиын болып отыр. Кейбір ауылдарға әлі күнге дейін азық-түлік пен су жеткізілмеген. Сол себепті тұрғындардың аман қалу үшін дүкендерден азық-түлік ұрлап жатқаны туралы хабарлар бар.

Апатқа қарсы ұлттық агенттік Сиболга мен Орталық Тапанули аудандары ерекше қиын жағдайға тап болғанын айтады. Бұл аймақтарға көмек тек теңіз арқылы жеткізілуде. Малайзия Ачех провинциясына дәрі-дәрмек жіберді.

Аймақтағы жағдай ушығып тұр. Соңғы аптада Оңтүстік-Шығыс Азияның бірнеше елінде жауын-шашын мен дауылдан жалпы саны 900-ден астам адам қаза тапқан.

• Таиландта – кемінде 170 адам,
• Шри-Ланкада – 330-дан астам адам,
• Филиппинде – 200-ге жуық адам қаза болды.

Филиппинде су тасқынына қарсы бөлінген қаражаттың жымқырылуына байланысты жаппай наразылық өтіп, президент Фердинанд Маркос кіші әкімшілігі сынға алынды.

Индонезия билігі іздестіру-құтқару жұмыстарын жалғастырып жатыр, ал су деңгейінің төмендеуімен бірге жаңа қираған ауылдар мен көшкін орындары анықталып жатыр.

Эстония кинотеатрларда орыс тіліндегі дубляжға шектеу енгізбек

Эстония үкіметі тіл туралы заңға кинотеатрларда орыс тіліндегі дубляжға шектеу енгізетін түзетулерді ұсынып отыр. Өзгерістер 2026 жылдың жазында күшіне енуі мүмкін.

Білім министрлігінің өкілі Кятлин Кивериктің айтуынша, билік тұрғындарды фильмдерді түпнұсқа тілінде көруге ынталандыруды көздейді. Оның сөзінше, эстон тіліне қолдаумен қатар ағылшын тілін де күшейту қажет екені байқалған.

Түзетулер балалар мен отбасылық фильмдерден басқа көптеген картиналарға әсер етеді. Кино саласының өкілдері бұл өзгеріс көрермен санын азайтуы мүмкін деп алаңдайды. Оппозиция заң жобасын шикі деп бағалап, биліктің ұстанымын «тым қатал» деп сынға алды.

Орталық партия депутаты Вадим Белобровцев билік орыс тілді халықты оқытудағы проблемаларды мойындаудың орнына жауапкершілікті кәсіпкерлер мен тұрғындарға жүктеп отырғанын айтты.

Заң жобасы парламентте екінші және үшінші оқылымнан кейін ғана қабылданады.

Эстонияда ресми дерек бойынша 285,8 мыңнан астам орыс тұрады — бұл ел халқының 20%-нан асады.