BAQ.KZ тілшісі бір тәулік ішінде болған маңызды халықаралық жаңалықтар топтамасын ұсынады. Бұл шолуда әлемдегі жалпы жағдайды көрсететін оқиғалар қамтылады.
Таиланд пен Камбоджа шекарасында қақтығыс күшейіп, екі тұрғын көз жұмды
Камбоджаның Ұлттық қорғаныс министрлігі Таиланд армиясының артиллериялық атысы салдарынан екі бейбіт тұрғынның қаза тапқанын мәлімдеді.
Ведомствоның дерегінше, оқиға Бантеймантий провинциясының Тхма Пхуок округі маңында болған.
Министрлік мәлімдемесінде Таиланд тарапынан Камбоджа аумағына бағытталған атқылау күшейгені айтылған. Сол сәтте №56 ұлттық автожолымен жүріп келе жатқан екі камбоджалық азамат снаряд жарылысынан мерт болған.
Бұған дейін, 9 желтоқсанда, Таиланд әскері Камбоджа қарулы күштері Таиландтың шығыс провинцияларына реактивті жүйелерден соққы жасағанын хабарлаған. Бангкок бұл әрекеті шекарадағы тұрғындарды қорғау мақсатында жауап ретінде күш қолдануға мәжбүр болғанын атап өтті.
Сонымен қатар бір күн бұрын Таиланд армиясы Камбоджа аумағында орналасқан ұшқышсыз ұшу аппараттарын басқару орталығын жойғанын жариялады. Тай әскері орталық жергілікті казино аумағында орналасқан деп болжаған.
Жапонияның солтүстік-шығысында 7,2 балдық қуатты жер сілкінісі болды
Жапонияның солтүстік-шығысында дүйсенбі күні кешке қуатты 7,2 балдық жер сілкінісі тіркеліп, билік Хоккайдо, Аомори және Ивате префектураларына цунами туралы ескерту жариялады. Жапон метеорологиялық агенттігі 3 метрге дейін жетуі мүмкін цунами қаупі бар екенін хабарлап, шамамен 90 мың адамға эвакуацияға шығу туралы нұсқау берді.
Агенттіктің мәліметінше, сілкініс жергілікті уақытпен 23:15-те (1415 GMT) Аомори префектурасының жағалауынан шамамен 80 км қашықтықта, 50 км тереңдікте болған. Билік бірнеше портта биіктігі 20-70 сантиметр болатын алғашқы цунами толқындарының байқалғанын растады.
Жапондық 1-7 балдық сейсмикалық қарқындылық шкаласы бойынша Аомори префектурасында бұл дүмпу «Жоғарғы 6» деңгейінде бағаланды. Мұндай деңгейдегі жер сілкінісінде адамдар тікесінен тұра алмайды, ал ауыр жиһаздың көпшілігі құлайды. Кейбір ғимараттарда қабырғалар мен терезелердің зақымдануы да ықтимал.
Жапония метеорологиялық агенттігінің өкілі брифингте: «Алдағы бірнеше күн ішінде бұдан да күшті жер сілкінісі болуы мүмкін», – деп ескерту жасады.
Энергетикалық компаниялар аймақтағы атом электр станцияларында ешқандай ақау анықталмағанын мәлімдеді. Tohoku Electric Power бастапқыда мыңдаған үйдің жарықсыз қалғанын хабарлағанымен, кейін бұл санды бірнеше жүзге дейін төмендетті. Hokkaido Electric Power да жағдайдың бақылауда екенін айтты.
Жапония – әлемдегі ең сейсмикалық қауіпті аймақтардың бірі. Тынық мұхитының «От сақинасы» деп аталатын белдеуінде орналасқан елде 6 балдан жоғары жер сілкіністерінің шамамен 20%-ы тіркеледі. Мұнда 5 минут сайын жер асты дүмпуі сезіліп тұрады.
Елдің солтүстік-шығысы 2011 жылғы 11 наурызда тарихтағы ең жойқын сілкіністердің бірін бастан өткерген еді. Сол кезде мұхит түбінде орын алған 9 балдық соққы жойқын цунамиге алып келіп, 20 мыңға жуық адамның өмірін қиды. Сол апат Фукусима-1 атом электр станциясында жарылыстарға себеп болып, соңғы 25 жылдағы ең ірі ядролық дағдарысқа әкелгені белгілі.
Еуропа басшылары Зеленскиймен бейбітшілік жоспарын талқылады
Франция, Ұлыбритания және Германия басшылары Лондонда Украина Президенті Владимир Зеленскиймен кездесу кезінде Украинадағы бейбітшілік пен қауіпсіздік кепілдіктеріне қолдау білдірді. Кездесу АҚШ делдалдығымен өтіп, аралық келісімдер мен кейінгі қадамдар талқыланды.
Зеленский әлеуметтік желілерде Лондондағы кездесуді ұйымдастырған әрбір басшыға алғыс айтып, қауіпсіздік кепілдіктері мен Украина қалпына келтіру мәселелері бойынша ортақ ұстанымға қол жеткізілгенін хабарлады.
Келесі күндері Зеленский Брюссельге барып, НАТО және Еуропалық Одақ басшыларымен кездесу жоспарлап отыр. Лондондағы келіссөздерде Ресей аумақтарына қатысты ықтимал жеңілдіктер мәселесі ең күрделі тақырып ретінде қалған.
Осыған дейін Украина делегациясы АҚШ өкілдерімен Флоридада келіссөздер жүргізіп, Кремль тарапымен байланыс орнату және бейбітшілік жоспарының негізгі тармақтарын талқылау жолдарын қарастырған.
Судандағы шабуылдан 114 адам қаза тапты
ДДСҰ басшысы Тедрос Адханом Гебрейесус Суданның Солтүстік Кордофан аймағындағы Калоги қаласында бейбіт тұрғындарға жасалған шабуылды «мағынасыз» деп сипаттады. Шабуылда кемінде 114 адам қаза тапты, олардың 63-і балалар болған.
Шабуыл дрондар арқылы жасалып, алдымен балабақшаға, кейін ауруханаға, соңында адамдар балаларды құтқаруға тырысқан кезде қайта жасалған. RSF (Rapid Support Forces) – елдегі азаматтық соғыстың бір тарапынан шабуыл ұйымдастырған деген айып тағылуда.
Сонымен қатар, RSF елдегі ірі Хеглиг мұнай кен орнын бақылауға алған. Бұл аймақ Судан экономикасы үшін маңызды валюта көзі болып табылады.
ДДСҰ зардап шеккендерді Оңтүстік Кордофандағы ауруханаларға жеткізуді ұйымдастырып, шұғыл түрде медициналық көмек көрсетуге шақырды. Тедрос мырза шабуылдарды айыптап, соғысты тоқтатуға және гуманитарлық көмекті қамтамасыз етуге шақырды.
Судандағы азаматтық соғыс 2023 жылдың сәуірінен бері жалғасып келеді, жедел әрекет ету күштері мен Армия билік үшін күресуде. Калоги шабуылы аймақтағы жағдайды ушығарды, өйткені армия RSF бақылауындағы Дарфурға жылжып жатыр.
Трамп Мексикаға жаңа баж енгізетінін мәлімдеді
АҚШ президенті Дональд Трамп Мексика су жеткізу туралы екіжақты келісімді орындамай отыр деп айыптап, көрші мемлекетке 5% баж салығын енгізуге дайын екенін жариялады. Бұл туралы ол өзінің Truth Social платформасында жазды.
Президенттің айтуынша, Мексика АҚШ-тың бірнеше рет жасаған өтініштеріне қарамастан, келісім бойынша беруі тиіс суды жеткізбей отыр.
Қазіргі уақытта Мексика АҚШ-тың өтініштеріне жауап бермейді және бұл өте қажет суға зәру американдық фермерлер үшін аса әділетсіз. Сондықтан мен Мексика үшін 5 пайыздық тариф енгізуді көздейтін құжаттарды дайындадым, егер бұл су дереу берілмесе, – деп жазды Трамп.
Америкалық The Washington Post басылымы 2024 жылғы 17 мамырдағы мақаласында Мексика ондаған жылдар бойы су жеткізу міндеттемелерін толық орындамай келе жатқанын, елдің өз аумағындағы ұзаққа созылған құрғақшылыққа байланысты АҚШ-қа су жіберуді шектегенін атап өткен.
1944 жылы АҚШ пен Мексика өзендер суын бөлу жөніндегі келісімге қол қойған. Құжатқа сәйкес, Мексика әр бес жыл сайын Рио-Гранде бассейнінен АҚШ-қа шамамен 2,2 млрд текше метр су беруге міндеттелген. Өз кезегінде АҚШ Мексикаға Колорадо өзенінен 1,8 млрд текше метр суды кері бағытта жеткізеді.
Қазіргі даудың ушығуына Мексиканың осы көлемдерді толық орындамауы себеп болған. Трамп әкімшілігі бұл жағдайды «америкалық фермерлердің мүддесіне нұқсан» деп бағалап отыр.
Луврдағы еңбек жағдайына байланысты наразылық басталады
Париждегі Лувр мұражайында қызметкерлердің еңбек жағдайына байланысты ереуіл жарияланды.
Наразылық акциясы 15 желтоқсанда басталады деп хабарланды. Кәсіподақтар қызметкерлердің жетіспеушілігі, техникалық проблемалар және мұражай үй-жайларының тозуына назар аударды.
CFDT-CGT және басқа кәсіподақ өкілдерінің айтуынша, персонал "үнемі өсіп келе жатқан ауыртпалық пен қатаң басқарудан, қарама-қайшы нұсқаулардан зардап шегеді". 26 қарашада Лувр кітапханасының египтология бөлімінде су ағып, 300-400 ежелгі құжат зақымданған. Қызметкерлер бірнеше жыл бойы гидравликалық жүйені жөндеуді сұрағанымен, ескерілмеген.
Сонымен қатар, SUD-Culture кәсіподағы Луврға жаңа кіреберіс пен залдар салу жобаларын тоқтатуға және қаржыны мұражайды қалпына келтіруге бөлуді талап етті.
