Соңғы тәуліктегі әлем бойынша орын алған ең маңызды да өзекті жаңалықтарды назарларыңызға ұсынамыз: Литвадағы гибрид шабуыл, Трамп пен Жапонияның жаңа келісімі, Австралияның дипломатиялық серпіні және жаһандық саясаттағы өзгерістер, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Литва-Беларусь шекарасындағы «гибрид шабуыл» дауы
Литваның премьер-министрі Инга Руғиниене Беларусь тарапынан шыққан деген шар тәрізді құрылғылардың бірнеше рет ел әуежайының жұмысына кедергі келтіргенін айтып, Беларусьпен шекараны уақытша жабуды және бұл жағдайды «гибрид шабуыл» деп тануды ұсынды.
.jpg)
Литва әуежайының бірнеше сағат бойы жабылуы шамамен 30 мың жолаушының сапарына әсер еткен. Беларусь тарапы бұл әрекетті «арандату» деп бағалап отыр.
Оқиға Еуропада қауіпсіздік жағдайының күрделеніп келе жатқанын көрсетіп, НАТО мен Еуропалық одақтың шекара қауіпсіздігіне назарын күшейтті.
Дональд Трамп пен Такаичи Санаэ стратегиялық келісімге келді
АҚШ президенті Дональд Трамп Жапонияның жаңа премьер-министрі Такаичи Санаэмен кездесті. Кездесу барысында екі мемлекет маңызды минералдар мен сирек жер ресурстарын бірлесе өндіру және жеткізу жөнінде келісімге қол қойды.
Тараптар «Алтын ғасыр» (Golden Age) кезеңін жариялап, стратегиялық одақтастықты нығайтуға уағдаласты. Бұл — Азия мен Тынық мұхит аймағындағы геосаяси бәсекелестіктің жаңа кезеңі.
Келісім Қытай мен Солтүстік Корея арасындағы аймақтық тепе-теңдікке де әсер етуі мүмкін. Сарапшылардың пікірінше, бұл серіктестік Жапонияның қорғаныс тәуелсіздігін арттыруға бағытталған.
Австралия премьер-министрінің белсенді дипломатиялық сапарлары
Австралия премьер-министрі Энтони Албанезе соңғы тәулікте Азия және АҚШ бағытында белсенді дипломатиялық сапар өткізді. Ол Жапония, Қытай және АҚШ басшыларымен сауда, қорғаныс және стратегиялық ресурстар мәселелерін талқылады.
Бұл сапар оның ішкі саясаттағы беделін арттыру мақсатында ұйымдастырылған деп саналады. Албанезе өз үкіметінің «жаһандық серіктестік саясатын» күшейтуді көздеп отыр.
Саясаттанушылар бұл әрекетті Австралияның Азия-Тынық мұхиты аймағындағы рөлін күшейту және Қытай мен АҚШ арасындағы тепе-теңдікті сақтауға бағытталған нақты қадам деп бағалады.
Әлемдік саясаттағы жаңа тенденциялар: қауіпсіздік пен серіктестік
Соңғы тәуліктегі оқиғалар әлемдік саясаттың бірнеше ортақ бағытын айқындады:
• Шекара қауіпсіздігі мен гибрид қауіптердің күшеюі (мысалы, Литва-Беларусь жағдайы).
• Азия-Тынық мұхиты аймағындағы стратегиялық қайта бағытталу (АҚШ-Жапония және Австралия-Азия байланыстары).
• Сыртқы саясат арқылы ішкі тұрақтылықты нығайту үрдісі.
Бұл трендтер әлемдегі ірі державалардың саясаты енді тек әскери немесе экономикалық мүдделерге ғана емес, сонымен қатар ақпараттық және технологиялық ықпалға да сүйенетінін дәлелдейді.
Қазақстан мен Орталық Азия үшін ықпалы
Аталған оқиғалардың Қазақстан мен аймақ елдеріне де жанама әсері бар:
• Еуропадағы «гибрид қауіптер» тақырыбы біздің өңірдегі ақпараттық және киберқауіпсіздік мәселелеріне ұқсас сын-тегеурін туғызуы мүмкін.
• Азиядағы жаңа геосаяси серіктестіктер Қазақстанның сыртқы саясаттағы тепе-теңдік бағытын сақтауда маңызды рөл атқарады.
• Дипломатия мен ішкі саясаттың байланысы — аймақ елдері үшін өзекті тәжірибе.
Сондықтан соңғы тәуліктегі бұл жаңалықтар тек сыртқы оқиғалар емес, Қазақстанның болашақ стратегиялық қадамдарына да әсер ететін маңызды сигналдар саналады.
